Trung Quốc định thống trị toàn cầu về AI vào 2030, Mỹ chi 1,5 tỉ USD chạy đua vũ trang

Kể từ khi Cơ quan Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến của Lầu Năm Góc (hay DARPA) bắt đầu hình thành "làn sóng đầu tiên" của AI vào những năm 1960, Mỹ đã dẫn đầu thế giới trong việc áp dụng AI.

Trong 5 thập kỷ tiếp theo, AI đã chuyển từ máy móc thực hiện các quy tắc do con người lập trình sang học thống kê, làn sóng thứ hai và bây giờ là làn sóng thứ ba mang đến những cỗ máy hiểu rồi suy luận theo ngữ cảnh.

Trong các chiến trường tương lai, máy móc sẽ hoạt động như đồng nghiệp hơn là công cụ, DARPA nói.

"Nhưng rõ ràng, chúng tôi không phải là những người duy nhất hiểu được lợi ích của AI. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc nói rõ rằng họ dự định sẽ thống trị toàn cầu về AI vào năm 2030", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ - Lloyd Austin cho biết hôm 13.7 trong bài phát biểu tại một hội nghị quốc tế do Ủy ban An ninh Quốc gia về AI tổ chức.

Để giành chiến thắng trong cuộc chạy đua vũ trang AI với Trung Quốc, Mỹ sẽ chi gần 1,5 tỉ USD cho nghiên cứu và phát triển AI trong 5 năm tới, ông Lloyd Austin nói.

"Trung Quốc đã nói về việc sử dụng AI cho nhiều nhiệm vụ, từ giám sát, tấn công mạng đến vũ khí tự động. Trong lĩnh vực AI, cũng như nhiều lĩnh vực khác, chúng ta hiểu rằng Trung Quốc là thách thức về tốc độ của mình. Chúng ta sẽ cạnh tranh để giành chiến thắng, nhưng sẽ làm điều đó một cách đúng đắn", ông Lloyd Austin nói thêm.

Lloyd Austin chỉ ra rằng nỗ lực này sẽ không chỉ liên quan đến các nhà thầu quốc phòng lớn của Mỹ mà còn cả các trường đại học và doanh nghiệp nhỏ.

Vào tháng 5, Tổng thống Biden đã ký vào một tài liệu chiến lược mới cho Bộ Chỉ huy và Kiểm soát Toàn miền (hay còn gọi là JADC2). Ý tưởng là kết nối dữ liệu quan sát và trinh sát từ tất cả các chi nhánh của quân đội thành một mạng duy nhất. AI và các công nghệ khác sẽ được sử dụng để vạch ra một kế hoạch tối ưu, cắt giảm thời gian cần thiết để đi từ phân tích môi trường đến hành động.

Chiến lược mới phản ánh mục tiêu xoay trục của Lầu Năm Góc khỏi cuộc chiến chống khủng bố.

Xét về lực lượng và công nghệ, Mỹ vượt trội hơn hẳn so với các nhóm cực đoan mà họ đã chiến đấu ở Trung Đông, đồng thời có thể huy động lực lượng và hành động theo tốc độ của riêng mình. Tuy nhiên, Trung Quốc đang bắt kịp Mỹ trong các lĩnh vực đất liền, trên biển, trên không, không gian và mạng, thậm chí còn vượt xa sức mạnh Mỹ ở sân sau của chính Trung Quốc tại Tây Thái Bình Dương, theo một số nhà quan sát.

Với việc cán cân giữa hai cường quốc hiện đã cân bằng hơn, tốc độ mà họ có thể thu thập và phân tích thông tin tình báo, đưa các chiến lược vào hành động sẽ có ý nghĩa quyết định.

Theo một quan chức cấp cao, Lầu Năm Góc sẽ làm việc với hơn 30 quốc gia để triển khai khuôn khổ JADC2. Nếu xung đột nổ ra, việc kết hợp dữ liệu của các quốc gia thân thiện sẽ cải thiện độ chính xác của thông tin tình báo.

Trong bài phát biểu của mình, ông Lloyd Austin nhấn mạnh rằng việc sử dụng AI phải "có trách nhiệm, công bằng, có thể theo dõi, đáng tin cậy và có thể quản lý được".

Các nhà phê bình đã làm dấy lên lo ngại về tiềm năng của các "robot sát thủ" tự động có khả năng phát động các cuộc tấn công mà không cần sự can thiệp của con người. Có rất ít cuộc thảo luận về các quy định quốc tế xung quanh việc sử dụng AI trong chiến tranh và các báo cáo cho thấy vũ khí tự động có thể đã được sử dụng trong cuộc nội chiến ở Libya.

Tại hội nghị, Ngoại trưởng Mỹ - Antony Blinken cho biết Bộ Ngoại giao những tuần tới sẽ đưa ra chiến lược sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả trong chính sách đối ngoại. Dữ liệu "giúp Bộ có thể dự đoán lần xảy ra xung đột dân sự tiếp theo, nạn đói tiếp theo, cuộc khủng hoảng kinh tế tiếp theo và cách chúng ta có thể ứng phó hiệu quả hơn", ông Antony Blinken nói.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ - Jake Sullivan lưu ý rằng gần đây đã thành lập một nhóm làm việc về công nghệ mới nổi của QUAD (bộ tứ gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc). Bốn đối tác sẽ hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực bao gồm các vấn đề về chuỗi cung ứng và không dây thế hệ thứ năm, ông Jake Sullivan nói.