Nhà kinh tế Luis Torres (Ngân hàng Dự trữ liên bang tại Dallas thuộc Cục Dự trữ liên bang Mỹ) cho biết Mexico một lần nữa củng cố vị thế đối tác thương mại số 1 của Mỹ với kim ngạch hàng hóa song phương 4 tháng đầu năm nay đạt 263 tỉ USD.
Giao thương với Mexico chiếm 15,4% hàng hóa xuất nhập khẩu Mỹ - vượt qua giao thương với Trung Quốc và Canada lần lượt là 15,2% và 12%.
Theo ông Torres, việc Mexico giành được vị trí số 1 từ Trung Quốc - quốc gia có hơn 20 năm hội nhập sâu rộng vào kinh tế Mỹ - là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hỗn loạn kinh tế năm 2020 sẽ tiếp tục thay đổi tình hình kinh tế thế giới trong nhiều năm tới.
“Mầm mống” thay đổi bắt đầu từ trước đại dịch: cựu Tổng thống Donald Trump áp thuế với một loạt hàng hóa Trung Quốc và ký kết thỏa thuận thương mại Mỹ - Canada - Mexico (bản cập nhật của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ).
Ngoài ra, diễn biến mới cũng báo hiệu xu hướng chuyển dịch gần - chuyển chuỗi cung ứng hàng hóa quan trọng đến quốc gia gần gũi về địa lý lẫn chính trị - đang tăng tốc.
Ông Torres cho biết mặc dù bằng chứng còn ít, nhưng tình trạng chủ nghĩa bảo hộ gia tăng cùng loạt chính sách công nghiệp liên quan phù hợp với xu hướng thương mại toàn cầu sụt giảm, chuyển dịch gần và chuyển dịch về nước.
Chuyển dịch gần tăng tốc do chi phí vận chuyển hàng hóa qua Thái Bình Dương tăng lên và người tiêu dùng đòi hỏi giao hàng nhanh hơn. Nhà báo kinh tế Peter S.Goodman (tờ The New York Times) đầu năm nay cũng chỉ ra nhiều doanh nghiệp như Walmart đang tìm nguồn cung hàng ở gần trong bối cảnh căng thẳng định chính trị Mỹ - Trung leo thang.
Theo chuyên gia Michael Burns (công ty đầu tư Murray Hill): “Đây không phải phi toàn cầu hóa mà là giai đoạn toàn cầu hóa tiếp theo tập trung vào các mạng lưới khu vực”.
Gần đây chính quyền Tổng thống Joe Biden nỗ lực cứu vãn quan hệ Mỹ - Trung. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken vào tháng 6 đã gặp gỡ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cũng vừa công du Trung Quốc 4 ngày.
Tổng thống Biden cùng Chủ tịch Tập nhất trí giữ ổn định quan hệ song phương. Bộ trưởng Yellen tuy bày tỏ quan ngại về hành vi kinh tế không công bằng nhưng lại bày tỏ hy vọng hai nước có thể hợp tác chặt chẽ hơn vì “thế giới đủ lớn để cả hai cùng phát triển”.
Tuy nhiên, theo ông Torres, trong khi quan hệ Mỹ - Trung không ngừng biến động, thương mại Mỹ - Mexico dường như đang rất mạnh mẽ và sẽ tiếp tục phát triển.