Nhiều chuyên gia cho rằng TP.HCM cần thiết hình thành sàn giao dịch heo, bởi mô hình này hiện đại, văn minh và rất phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Sàn giao dịch heo đáp ứng được yêu cầu hiện đại hóa ngành chăn nuôi và tiêu thụ heo theo hướng bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, bình ổn thị trường.
Ngày 14.11, Sở Công Thương TP.HCM tổ chức tọa đàm trao đổi, lấy ý kiến vận hành mô hình dự kiến Sàn giao dịch heo trên địa bàn thành phố.
Theo ông Nguyễn Ngọc Hòa - Phó trưởng ban chỉ đạo “nghiên cứu xây dựng sàn giao dịch heo trên địa bàn TP.HCM, hiện nay, quy mô một năm thị trường thịt heo tại TP.HCM đạt 17.000 tỉ đồng, tương đương 750 triệu USD. Nguồn tiêu thụ trung bình thị trường đạt 10.000 con heo một ngày và kênh hiện đại chiếm 13% thị phần, còn kênh truyền thống chiếm khoảng 87%.
Trong khi đó, người tiêu dùng Việt Nam có tập quán dùng thịt nóng, nhưng quycách, tiêuchuẩn và giết mổ thủ công không đảm bảo vệ sinh dịch tễ, vệ sinh an toàn thực phẩm. Cơ quan nhà nước khó quản lý những đối tượng tham gia vào quá trình chăn nuôi, giết mổ và kinh doanh heo. Đồng thời, thông tin thị trường thiếu, không minhbạch và công tác định hướng chăn nuôi, kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý và điều tiết thị trường bị động, nhiều khó khăn.
Trước thực trạng này, ông Nguyễn Ngọc Hòa cho rằng rất cần thiết hình thành sàn giao dịch heo, bởi mô hình này hiện đại, văn minh và rất phổ biến ở nhiều nước trên thế giới.
Ông Hòa còn cho biết, qua khảo sát thực tế các sàn giao dịch tại Đài Loan như sàn giao dịch hoa, sàn giao dịch rau củ quả, sàn giao dịch heo… thì hầu hết các mô hình này là của công ty cổ phần, vốn đầu tư không lớn. Xuất phát điểm của nơi này cũng khá giống Việt Nam, từ các chợ mua bán nhỏ lẻ.
Chưa kể, với mô hình này, số lượng chủ thể tham gia tập trung và có thể ứng dụng công nghệ thông tin để tham gia chuỗi cung ứng thịt heo với chị phí đầu tư không cao, vừa túi tiền. Sàn giao dịch heo đáp ứng được yêu cầu hiện đại hóa ngành chăn nuôi và tiêu thụ heo theo hướng bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, bình ổn thị trường, hướng tới xuất khẩu chính ngạch.
Đánh giá về đề án này, ông Nguyễn Đăng Phú, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Việt Nam kỹ nghệ súc sản (Vissan) cho rằng, mô hình sàn giao dịch heo là một giải pháp đáp ứng xu hướng thị trường. Để phát triển sàn giao dịch heo, cơ quan quản lý nhà nước có thể giữ vai trò định hướng, còn phương thức hoạt động theo hướng cổ phần hóa.
Đại diện chợ đầu mối Hóc Môn cũng nhận định khi tham gia sàn giao dịch, đơn vị sản xuất không bị phụ thuộc giá cả vào thương lái, mà cạnh tranh lành mạnh bằng tiêu chuẩn chất lượng và minh bạch thông tin.
Tuy nhiên, để mở sàn giao dịch heo, nhiều ý kiến cho rằng sàn giao dịch thịt heo mang tính tiên phong và dự kiến sẽ gặp khó khăn trong thời gian ban đầu. Do vậy, TP.HCM cần có cơ chế chính sách hỗ trợ ở giai đoạn thí điểm.
Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM Phạm Thành Kiên cho biết, các doanh nghiệp lớn, chợ đầu mối đều thống nhất TP.HCM phải có sàn giao dịch heo. Việc mở sàn giao dịch heo của TP.HCM kết nối được các chủ thể quan trọng trong chuỗi cung ứng, nhất là người chăn nuôi, người giết mổ và thương nhân chợ đầu mối, tiến tới chấm dứt lò giết mổ thủ công, tập trung giết mổ công nghiệp để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Còn hiện nay, một khi chưa thay đổi quy trình theo phương thức mới thì thương lái vẫn đang đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng thịt heo. Người chăn nuôi yếu thế có hàng nhưng không quyết định được giá, người tiêu dùng thì giá bán lẻ sao mua vậy nên bị động.
Do vậy, trên cơ sở đề xuất của các bên liên quan, Sở Công Thương TP.HCM sẽ tham mưu cho UBND TP.HCM để lựa chọn thí điểm mô hình sàn giao dịch heo phù hợp, đảm bảo phát triển bền vững ngành sản xuất heo.
Phan Diệu