Tòa tối cao Mỹ thụ lý kháng cáo của ông Trump

Ngày 8.2 là thời điểm tranh luận diễn ra. Hiện ông Trump vẫn có tên trong danh sách ứng viên bỏ phiếu sơ bộ Colorado (dự kiến diễn ra vào ngày 5.3) vì quyết định trước đó từ tòa thượng thẩm bang bị tạm dừng thực thi chờ phán quyết từ tòa tối cao Mỹ. Nếu tòa tối cao kết luận cựu Tổng thống Mỹ không đủ tư cách thì phiếu bầu cho ông sẽ không được tính.

Giữa tháng 12 năm ngoái, tòa thượng thẩm Colorado quyết định loại ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ ở bang vì cho rằng cựu Tổng thống Mỹ không đủ tư cách làm ứng viên theo Mục 3 Tu chánh án 14 trong hiến pháp nước này.

Được phê chuẩn sau nội chiến, Tu chánh án 14 quy định quan chức tuyên thệ tuân thủ hiến pháp Mỹ sẽ bị cấm giữ chức vụ trong tương lai nếu họ “tham gia nổi dậy”. Từ ngữ trong tu chánh án khá mơ hồ, không đề cập liệu có áp dụng với tổng thống hay không.

Colorado chỉ là một trong số hàng chục bang đang xử lý vụ kiện tìm kiếm cách ngăn không cho ông Trump tham gia bỏ phiếu sơ bộ. Bang Maine cũng ra quyết định tương tự, trong khi vụ kiện tại Florida, Michigan, Minnesota, New Hampshire, Rhode Island bị bác bỏ vì nhiều lý do như người khởi kiện không đủ tư cách, chỉ đảng Cộng hòa có quyền quyết định ứng viên nào tham gia bỏ phiếu sơ bộ, không đủ bằng chứng cho thấy việc ông Trump tranh cử làm tổn hại cạnh tranh chính trị.

Mọi ánh mắt hiện hướng về Oregon. Đầu tháng 12, nhóm vận động Free Speech For People đệ đơn kiện lên tòa thượng thẩm Oregon nhằm loại ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ lẫn tổng tuyển cử năm tới. Phía luật sư của ông Trump đề nghị bác đơn kiện. Mọi văn bản pháp lý đều đã được trình lên, hiện chỉ còn chờ tòa ra phán quyết.

Không như phán quyết cấp bang, phán quyết của tòa tối cao Mỹ sẽ áp dụng cho toàn quốc. Một kết quả bất lợi có thể khiến nỗ lực tái tranh cử của ông Trump sụp đổ.