Gửi bình luận
Năm 2001, các nhà quản lý tại Best Buy đã nghi ngờ ra mặt với một chương trình mới toanh mà phòng Hành chính Nhân sự vừa tuyên bố. “Lúc ấy tôi thực sự lo lắng cho những thành viên trong đội ngũ của mình và những hệ quả sắp xảy đến”, một quản lý kỳ cựu tên Beth nhớ lại.
Vì sao bạn không có động lực?
Chương trình mới này dựa trên một khảo sát nội bộ liên quan đến chủ đề động lực nơi làm việc được thực hiện hai năm về trước. Đa số các nhân viên nghiêng hẳn về một lập luận như sau: “Hãy tin tưởng cách tôi sử dụng thời gian. Hãy tin tưởng cách tôi làm việc và tôi sẽ đem lại những kết quả mỹ mãn, đồng thời trở thành một nhân viên vui vẻ hơn”.
Kết quả của cuộc khảo sát trên đã thúc đẩy Best Buy thực hiện một chương trình thử nghiệm, cho phép gần 300 nhân viên được tùy nghi lựa chọn giờ làm việc phù hợp trong số các khung thời gian cho sẵn (chẳng hạn, làm việc từ tám giờ đến 16 giờ thay vì từ chín giờ đến 17 giờ). Những nhân viên tham gia thử nghiệm này đều trở nên vui vẻ hơn và làm việc có năng suất hơn khi được trao thêm sự tự do. Giờ đây, bất chấp những quan ngại từ ban quản lý, chương trình xây dựng Môi trường Làm việc chỉ coi trọng Kết quả (Results-Only Work Environment – ROWE) – điều đã tạo cơ hội cho nhân viên “bung lụa hết mình” – đang chuẩn bị được áp dụng lên toàn bộ công ty.
“Chắc bạn cũng tưởng tượng được cơn bão dư luận mà chúng tôi đã tạo ra”, Jody Thompson – nhân viên phòng Hành chính Nhân sự đóng vai chính trong sự thay đổi này chia sẻ. Beth, người quản lý đầy hoài nghi đã bày tỏ nỗi lo ngại: “Tôi chỉ không hiểu được làm sao tôi có thể để nhân viên tự do làm những gì họ muốn, vào bất cứ khi nào họ muốn. Thế thì làm sao mà công việc có thể hoàn thành được?”.
Động lực cũng rắc rối hệt như triết lý con gà và quả trứng vậy. Bạn ngưng phấn đấu cho thành quả vì bạn buồn chán, hay bạn buồn chán là vì bạn ngưng phấn đấu cho thành quả? Bạn thiếu động lực vì công việc của bạn có vẻ vô nghĩa, hay công việc của bạn vô nghĩa vì bạn thiếu động lực?
Nếu từng đọc về chủ đề động lực, có lẽ bạn cũng đã nghe đến con số đáng buồn sau: chỉ 15% nhân viên cảm thấy có động lực ở nơi làm việc. Điều đó đồng nghĩa với việc hầu hết chúng ta đến văn phòng hằng ngày trong trạng thái phải đánh vật để lên dây cót tinh thần cho… mọi thứ. Nhưng động lực không phải là thứ đến với bạn một lần là đủ. Tìm lý do để thức dậy mỗi sáng cũng như để làm việc hiệu quả là một quá trình năng động, luôn diễn tiến.
Tại sao bạn mắc kẹt và làm gì để tiến lên?
“Không gì sánh được với cảm giác tự do” là câu hát nổi tiếng của nhóm nhạc Destiny’s Child. Lựa chọn cống hiến cho một dự án là một chuyện, bị buộc phải cống hiến cho một dự án lại là chuyện khác. Đôi khi chúng ta còn không nhận ra rằng sự thiếu tự do đang khiến ta suy sụp, nên ta gọi nó bằng cái tên khác. Xuyên suốt một chuỗi chín thí nghiệm nọ, người tham gia bày tỏ họ muốn từ chối lời đề nghị thăng chức trong công việc mang lại cho họ tầm ảnh hưởng, thay vào đó, họ lựa chọn những công việc trao cho họ nhiều sự tự do.
Tất nhiên, hiếm có công việc nào cho phép bạn làm bất cứ điều gì bạn muốn, vào bất cứ thời điểm nào bạn thích. Nhưng càng được tự chủ trong nhiều quyết định, ta càng cảm thấy tốt hơn và làm việc chăm chỉ hơn.
Kể từ khi Walmart áp dụng cơ chế thời gian linh hoạt, cho phép nhân viên tự thiết kế lịch làm việc của mình, tỷ lệ nghỉ phép và nghỉ việc đều giảm. Và quay lại trường hợp Best Buy, ROWE đã thành công rực rỡ bất chấp những quan ngại ban đầu. Những nhân viên trẻ chọn cách bắt đầu ca làm việc trễ hơn để họ có thể sắp xếp tập thể dục buổi sáng và tránh ra đường giờ cao điểm. Nhân viên có con nhỏ rời cơ quan sớm hơn để tham dự hoạt động ngoại khóa cùng con. Nhuệ khí và năng suất công ty tăng vọt. Lượng nhân viên tự ý bỏ việc giảm hẳn.
“Tôi đã quá sai lầm”, Beth – vị quản lý từng bày tỏ sự dè chừng – thừa nhận. Trong năm đầu áp dụng ROWE, đội ngũ của cô đã đẩy hiệu suất làm việc lên gấp đôi, và thành viên kém nhất bỗng dưng trở thành vượt trội. “Việc trao quyền tự quyết về thời gian (cho người có biểu hiện kém nhất) đã tạo ra kỳ tích. Tôi tự hỏi không biết còn bao nhiêu nhân viên bị cho là ‘kém cỏi’ ngoài kia cũng có tiềm năng tương tự”.
Nhưng giả sử bạn làm việc cho một tay quản lý quá chi li tiểu tiết, hay ở một công ty còn lâu mới thực hiện chương trình ROWE thì sao? “Hãy tự hỏi: ‘Có điều nho nhỏ nào trong phạm vi của mình mà mình có thể thực hiện khác đi ngay ngày mai không?’. Câu trả lời gần như luôn là Có”, Daniel Pink, tác giả cuốn Drive (tạm dịch: Động lực chèo lái hành vi), đã khuyên chúng ta như vậy.
Dù khó, nhưng ngay cả trong những tình huống khắc nghiệt nơi công sở, ta vẫn có thể tạo ra những khoảnh khắc tự do và tràn đầy cảm hứng. Hãy chắt chiu nửa giờ để đọc về vấn đề bạn đang tò mò. Hãy dạo quanh khuôn viên tòa nhà văn phòng trong quãng nghỉ giữa hai cuộc họp. Hãy rủ rê vài đồng nghiệp đi uống cà phê để tạm xả hơi. “Bạn luôn có thể tranh thủ giành chút ‘chủ quyền’ ngay cả khi bạn không hoàn toàn tự quyết được lịch làm việc của mình”, Daniel Pink chia sẻ. “Chút gì đó còn hơn không có gì. Việc cho phép mình nghỉ giải lao hai lần mỗi chiều, mỗi lần 10-15 phút là việc khả thi với hầu hết chúng ta”.
Theo “Thức dậy muốn đi làm”
