Thời gian gần đây, thịt lợn từ các nước liên tục được nhập vào Việt Nam với số lượng lớn, trong khi mức giá rẻ chỉ bằng một nửa giá thịt lợn tại thị trường nội địa hiện nay.
Theo số liệu từ Cục Thú y (Bộ NN&PTNT), tính đến cuối tháng 3, Việt Nam đã nhập khẩu khoảng 40.000 tấn thịt, tăng hơn 300% so với cùng kỳ năm 2019 thịt lợn và các sản phẩm từ thịt lợn. Trong đó, nhập khẩu từ Canada chiếm 29,35%, Đức chiếm 19,43%, Ba Lan chiếm 11,83%, Brazil chiếm 9,98%, Mỹ chiếm 5,53%...
Đặc biệt, trong tháng 3, sau khi Việt Nam mở cửa cho nhập khẩu thịt lợn từ Nga với thuế xuất nhập khẩu 0%. Cục Thú y cho biết riêng nhập khẩu thịt lợn từ thị trường Nga qua Tập đoàn Miratorg, đã có 1.500 tấn thịt heo cập cảng Cát Lái, Cái Mép (TP.HCM) và cảng Hải Phòng. Dự kiến trong tháng 4 và tháng 5 tới, sẽ có khoảng 2.000 tấn thịt heo đông lạnh từ Nga cập cảng Việt Nam để góp phần giải bài toán nguồn cung thịt heo trên thị trường.
Theo ghi nhận của PV trên thị trường hiện nay, giá thịt lợn nhập khẩu chỉ ở mức cao nhất là khoảng 100.000 đồng/kg, có thịt lợn từ một số nước như Ba Lan, Canada cao hơn, ở khoảng 120.000 - 125.000 đồng/kg là do thuế nhập khẩu từ các nước này cao hơn so với các nước khác. Đơn cử, thịt sườn ba chỉ khoảng 92.000 - 98.000 đồng/kg, thịt nạc vai khoảng 77.000 đồng/kg, thịt chân giò khoảng từ 50.000 - 60.000 đồng/kg, thịt xay khoảng 64.000 đồng/kg, sườn sụn khoảng 84.000 đồng/kg, xương ống khoảng 33.000 đồng/kg...
Trong khi đó, giá thịt lợn trong nước đang có giá cao hơn gấp đôi. Cụ thể, mức giá thịt lợn tại các chợ dân sinh đang dao động phổ biến ở mức 140.000 - 180.000 đồng/kg. Tại siêu thị, giá thịt lợn còn ở mức cao hơn, dao động từ 150.000 - 280.000 đồng/kg (tùy xuất xứ). Cụ thể, thịt mông giá khoảng 150.000 đồng/kg; thịt vai từ 160.000 - 230.000 đồng/kg; thịt thăn 140.000 - 160.000 đồng/kg; chân giò từ 150.000 - 200.000 đồng/kg; sườn thăn từ 190.000 - 250.000 đồng/kg, thịt sườn sụn chạm ngưỡng gần 300.000 đồng/kg...
Theo lý giải của các chủ trang trại, giá thịt lợn đến tay người dân đắt chính là do khâu trung gian "ăn lãi" quá lớn. Lãnh đạo Bộ Công Thương từng tiết lộ để đưa thịt lợn hơi từ cổng trại ra tới thị trường mất rất nhiều chi phí, khâu trung gian có thể chiếm đến 40% giá thành thịt. Đơn cử, chi phí vận chuyển trung bình 1.500 đồng/kg tùy vào khoảng cách, chi phí bốc lợn lên xe 1.000 đồng/kg, chi phí hao hụt trung bình 4.000 đồng/kg. Đây chính là nguyên nhân khiến giá thịt lợn ngoài thị trường thời gian qua neo cao.
Lãnh đạo Bộ NN&PTNT khẳng định khi thịt nhập từ Nga và các nước về nhiều chắc chắn sẽ làm giá thịt lợn trong nước giảm nhiệt, giá cả sẽ bình ổn hơn. Tuy nhiên, hiện giá thịt lợn trong nước đến tay người tiêu dùng vẫn ở mức quá cao.
Để giá thịt lợn đến tay người tiêu dùng giảm thời gian tới, ông Hoàng Anh Tuấn - Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cũng cho rằng phải đảm bảo được nguồn cung vì bản chất thị trường hiện nay vẫn là cung cầu quyết định giá cả. Để đảm bảo nguồn cung được ổn định thì cần phải nhập khẩu thịt lợn, đa dạng hóa nguồn cung thực phẩm.
Cục Xuất nhập khẩu cho biết thịt lợn được nhập chủ yếu từ Ba Lan, Đức, Pháp, Mỹ, Hà Lan,... Các nước này có ngành chăn nuôi rất phát triển, quy mô chăn nuôi công nghiệp lớn nên chi phí, giá thành thấp. Bên cạnh đó, cơ cấu chủng loại thịt lợn nhập khẩu về Việt Nam có nhóm thịt thứ phẩm giá thấp như xương, chân giò, móng giò, mỡ và nội tạng... Doanh nghiệp nhập nhiều về làm thực phẩm chế biến, đẩy giá nhập khẩu thịt lợn bình quân xuống mức thấp.
Để gia tăng thêm nguồn cung thịt lợn, Bộ NN&PTNT cũng kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm những nguồn hàng hợp lý tại các nước xuất khẩu. Ngoài ra, Bộ NN&PTNT cũng đề nghị Bộ Tài chính xem xét, sớm có chính sách giảm thuế nhập khẩu thịt lợn. Trong đó có chính sách giảm, miễn thuế cho các doanh nghiệp nhập khẩu thịt lợn từ Mỹ.
Thực tế ghi nhận là lượng tiêu thụ thịt lợn nhập khẩu hiện nay vẫn chưa cao vì thói quen tiêu dùng của người dân Việt Nam vẫn là thịt nóng. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay một đầu mối chuyên đổ sỉ thịt lợn nhập khẩu cho biết do giá thịt lợn nhập rẻ hơn thịt lợn trong nước nên mặt hàng thịt lợn nhập khẩu đang được các đầu mối lấy sỉ rất chuộng mua.
Trước đó, tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về giải pháp bình ổn giá thịt lợn hồi tháng 3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tinh thần kiên quyết đưa giá thịt lợn xuống (dưới 60.000 đồng/kg thịt lợn hơi) trong thời gian tới bằng các biện pháp phù hợp.
Tuyết Nhung