Thấy gì từ chuyến công du châu Âu của Tổng thống Ukraine?

Theo AP, chuyến thăm kéo dài ba ngày tới Ý, Vatican, Đức, Pháp và Anh của ông Zelensky nhằm tìm cách bổ sung nguồn cung vũ khí vốn đã cạn kiệt cho Kyiv để chuẩn bị cho cuộc phản công. Chuyến đi cũng nhằm mục đích củng cố sự hỗ trợ về chính trị và quân sự của châu Âu trong thời gian dài hơn, để đảm bảo Ukraine có thể đứng vững cũng như thúc đẩy một nền hòa bình thuận lợi.

Ngoại giao quốc tế năng nổ của ông Zelensky trong 15 tháng chiến tranh đã thuyết phục các đồng minh phương Tây gửi vũ khí mạnh hơn bao giờ hết, từ xe tăng Leopard của Đức đến hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ, và tên lửa hành trình Storm Shadow từ Anh.

Các nhà quan sát cho rằng ông Zelensky ngày càng tự tin hơn về việc đi ra nước ngoài.

Patrick Bury, giảng viên cao cấp về an ninh tại Đại học Bath nói rằng, nếu Ukraine tiến hành một cuộc phản công mà không diễn ra tốt đẹp, thì sự ủng hộ có thể giảm đi và nhiều áp lực phải đàm phán hơn.

“Tôi nghĩ rằng ông ấy chỉ đang cố gắng ràng buộc càng lâu càng tốt sự hỗ trợ từ phương Tây”, Bury nhận định.

Anh quốc hôm 15.5 đã cam kết bổ sung thêm hàng trăm tên lửa phòng không cũng các máy bay không người lái (UAV) có tầm bắn hơn 200km cho Ukraine.

Nước Pháp - nơi nhà lãnh đạo Ukraine gặp Tổng thống Emmanuel Macron hôm 14.5, cũng cho biết sẽ cung cấp cho Kyiv hàng chục xe tăng hạng nhẹ và xe bọc thép, cùng với các hệ thống phòng không.

Ông Zelensky cũng đã đến thăm Đức để hội đàm với Thủ tướng Olaf Scholz, người ban đầu miễn cưỡng cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine. Giờ đây, Berlin đã trở thành một trong những nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Ukraine, bao gồm các xe tăng chiến đấu và hệ thống phòng không tinh vi.

Sau khi được cung cấp xe tăng chiến đấu chủ lực từ phương Tây, Ukraine đang nỗ lực thúc giục các đồng minh châu Âu chuyển giao tiêm kích thế hệ 4 như F-16 của Mỹ.

Tuy nhiên, mục đích của ông Zelensky về việc thành lập một “liên minh máy bay chiến đấu” quốc tế để cung cấp tiêm kích cho Ukraine đã vấp phải mối lo ngại của NATO về việc leo thang với Nga.

Trong năm qua, dù Mỹ và các nước châu Âu lần lượt cung cấp nhiều vũ khí hạng nặng cho Ukraine, song chưa gửi các tiêm kích do lo ngại kéo dài chiến sự khiến xung đột mất kiểm soát.

“Chúng tôi muốn lập ra một liên minh máy bay phản lực và tôi rất tích cực về điều đó. Tuy nhiên, chúng tôi phải làm việc nhiều hơn một chút”, ông Zelensky cho biết hôm 15.5. 

Thủ tướng Rishi Sunak cho biết, nước Anh muốn giúp Ukraine có được máy bay phản lực, nhưng “đó không phải là điều đơn giản”. Dù quân đội Anh không sở hữu bất kỳ chiếc F-16 nào nhưng sẽ cung cấp cho các phi công Ukraine khóa đào tạo cơ bản về các máy bay phản lực tiêu chuẩn phương Tây bắt đầu từ mùa hè này.

Trong khi đó, Thủ tướng Đức Scholz đã lảng tránh khi được báo giới hỏi về việc cung cấp máy bay cho Ukraine. Ông chỉ đề cập đến hệ thống phòng không mà nước này đã cam kết. “Đó là những gì chúng tôi với tư cách là nước Đức hiện đang tập trung vào”, ông nói.

Phó đô đốc Pháp đã nghỉ hưu Michel Olhagaray, cựu Giám đốc trung tâm nghiên cứu quân sự cấp cao của Pháp cho biết: “Ukraine có thể tiến hành cuộc phản công với những gì họ đã có, nhưng điều đó là không đủ để duy trì nó trong thời gian dài. Và họ sẽ cần thời gian dài để khiến người Nga rạn nứt”.