Thất vọng với thái độ của Trung Quốc, Tổng thống Mỹ thề trừng phạt tất tay

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố rằng nước ông sẽ áp thuế đối với gần như tất cả các sản phẩm của Trung Quốc xuất sang Mỹ vào tháng tới - một quyết định đẩy cuộc chiến thương mại giữa Washington với Bắc Kinh lên đến điểm sôi nhất.

Trong một tweet rạng sáng nay (giờ VN), tổng thống Trump cho biết chính quyền của ông sẽ đánh thuế 10% đối với 300 tỉ USD hàng hóa còn lại của Trung Quốc bắt đầu từ ngày 1.9 tới đây. Điều đó sẽ đồng nghĩa là gần như tất cả các sản phẩm còn lại mà Mỹ chưa áp dụng thuế quan sẽ phải chịu thuế, hay nói cách khác là không còn tồn tại thương mại tự do giữa hai nước ở bất kỳ lĩnh vực nào.

Lần đầu tiên, các mặt hàng đồ chơi, quần áo, giày dép và đồ điện tử gia dụng của Trung Quốc giờ sẽ phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt thuế quan. Trước đó, vào tháng 5, ông Trump cũng tuyên bố áp mức thuế 25% đối với các sản phẩm khác của Trung Quốc xuất sang Mỹ trị giá 250 tỉ USD nhưng chưa tính đến các mặt hàng trên vốn là thế mạnh trong xuất khẩu của Trung Quốc.

Lý do cho quyết định mới nhất được ông Trump giải thích trên twitter là do Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa thể đạt được thỏa thuận thương mại song phương sau đợt đàm phán mới nhất giữa hai bên tại Thượng Hải. Hơn nữa, tổng thống Mỹ còn cho rằng Bắc Kinh đã không thực hiện đúng lời hứa mua thêm hàng nông sản của Mỹ hoặc ngăn chặn việc đểfentanyl – (Fentanyl là loại opioid được sử dụng như thuốc giảm đau và cùng với các thuốc gây mê khác. Fentanyl cũng được tổng hợp bất hợp pháp và được sử dụng như một loại thuốc giải trí, thường trộn lẫn với heroin hoặc cocaine. Các tác dụng của thuốc khởi phát nhanh và hiệu ứng thường kéo dài ít hơn một hoặc hai giờ) - vào Mỹ.

Kết quả là, tổng thống Mỹ cảm thấy buộc phải đẩy mạnh trừng phạt Trung Quốc hơn nữa, cho dù quan hệ cá nhân của ông và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vẫn hữu hảo. Mối quan hệ đó có thể giải thích tại sao tổng thống vẫn sẵn sàng đàm phán nhiều hơn với Bắc Kinh.

Thông điệp của Tổng thống Mỹ được viết trong 4 tweet như sau:

"Đại diện của chúng tôivừa trở về từ Trung Quốc, nơi họ có các cuộc đàm phán mang tính xây dựng phải thực hiện vì một Thỏa thuận thương mại trong tương lai. Chúng tôi vốn nghĩ rằng chúng tôi đã có thỏa thuận với Trung Quốc từ ba tháng trước, nhưng thật đáng buồn, Trung Quốc đã quyết định đàm phán lại thỏa thuận trước khi ký kết. Gần đây, Trung Quốc đã đồng ý…

…mua nông sản Mỹ với số lượng lớn, nhưng họ lại không làm như vậy. Ngoài ra, Chủ tịch Tập bạn tôi nói rằng ông sẽ ngừng việc đẩy Fentanyl sang Mỹ - mà điều này không bao giờ xảy ra, và nhiều người Mỹ tiếp tục chết! Các cuộc đàm phán thương mại đang tiếp tục, và...

…trong quá trìnhđàm phán, Mỹ sẽ bắt đầu, kể từ ngày 1.9, áp thêm một chút biểu thuế 10% cho 300 tỉ USD hàng hóa và sản phẩm còn lại đến từ Trung Quốc vào Mỹ. Khối lượng này không tính trong khối lượng 250 tỉ USD đã được đánh thuế ở mức 25%....

…Chúng tôi mong muốn tiếp tục đối thoại tích cực với Trung Quốc về một Hiệp định thương mại toàn diện và cảm thấy rằng tương lai giữa hai nước chúng ta sẽ rất tươi sáng!”

Dễ dàng giải mã thông điệp của ông Trump có vẻ vừa đấm vừa xoa nhưng hàm ý rõ ràng nếu Trung Quốc không chịu ngoan ngoãn tuân theo ý định của Nhà Trắng thì sẽ phải chịu trừng phạt mạnh trong lĩnh vực kinh tế mà cụ thể là thuế quan. Hãy chú ý đến cụm từ ông Trump dùng là “thêm một chút biểu thuế 10%”. Tức là ông Trump vẫn còn có thể nhấn thêm một bước nữa là đẩy thuế từ 10% lên 25% với 300 tỉ USD hàng hoá Trung Quốc, hay thậm chí là nhiều % hơn nữa với tổng khối lượng 550 tỉ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc một khi cảm thấy cần phải tạo áp lực lớn hơn với Bắc Kinh

Thị trường chứng khoán đã phản ứng tiêu cực với những bình luận của ông Trump. Ví dụ, S & P 500 đã tăng 1% lúc trước khi ông Trump viết Twitter, mức tăng mạnh được thấy trong các công ty công nghệ như nhà sản xuất chất bán dẫn. Nhưngsau khi lời đe dọa áp đặt thuế quan mới xuất hiện trên Twitter, chỉ số trênthị trường chứng khoánđã giảm mạnh . Sự sụt giảm đã xóa tất cả các mức tăng trong ngày. Ngay trước 2 giờ chiều, S & P 500 đã giảm khoảng 1,1%. Khi đóng cửa, nó giảm 0,9%, dẫn đầu bởi sự sụt giảm trong lĩnh vực năng lượng và tài chính, cả hai đều giảm hơn 2%. 4 tweet của ông Trump đã nhuộm đỏ cả sàn chứng khoán.

Giá dầu, vốn nhạy cảm với mối quan tâm tăng trưởng toàn cầu, cũng giảm mạnh.

Việc đánh thuế thêm với 300 tỉ hàng Trung Quốc đã được ông Trump cảnh báo hồi tháng 5trước đây. Khi ấy, ông Trump vừa tăng thuế lên 25% với 250 tỉ hàng Trung Quốc đã đe doạ Bắc Kinh cần ngoan ngoãn ngồi vào bàn đàm phán thì mới có kẹo thưởng còn không là lãnh thêmđòn roi thuế quan với 300 tỉ USD còn lại.

Tuy nhiên, Trung Quốc lại tiếp tụcáp dụng chiến thuật đàm phán câu giờ mà ông Trump cho rằng Bắc kinh muốn hoãn binh để chờ thương lượng với Mỹ vào 2020, thời điểm mà Bắc Kinh hy vọng chủ Nhà Trắng là một người đảng Dân chủ. Sau khi đọc vị của người Trung Quốc thì ông Trump càng sốt sắng đẩy mạnh việc thương thảo và không ngại tung hết đòn có trong tay để đạt được mục đích. Còn với Trung Quốc thì họ đã áp thuế lên 110/120 tỉ hàng hoá nhập khẩu của Mỹ nên cũng không còn trừng phạt được gì thêm.