Siết chặt doanh nghiệp đa cấp biến tướng

Trước thực tế nhiều hoạt động bán hàng đa cấp trá hình, biến tướng gây thiệt hại kinh tế và làm người tiêu dùng lo âu, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 40/2018/NĐ-CP (Nghị định 40) về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, thay thế nghị định số 42/2014/NĐ-CP năm 2014, với nhiều quy định mới hơn, chính thức có hiệu lực từ 2.5.

Tại hội nghị tập huấn các quy định của Nghị định 40 do Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) tổ chức mới đây, đại diện phòng Quản lý bán hàng trực tiếp của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho biết, những quy định mới sẽ góp phần hạn chế lợi dụng phương thức kinh doanh đa cấp để huy động tài chính trái phép.

Nội dung này sẽ giúp minh bạch hóa và tăng cường kiểm soát, đồng thời tạo môi trường ổn định, bền vững hơn để các hình thức bán hàng đa cấp chân chính phát triển. Theo đó, Nghị định 40 có các điều khoản siết chặt hơn về điều kiện kinh doanh, hoạt động và chế tài xử lý đối với các doanh nghiệp bán hàng đa cấp.

Về điều kiện đăng ký hoạt động, bên cạnh việc yêu cầu doanh nghiệp phải có quy tắc hoạt động, chương trình trả thưởng, mẫu hợp đồng tham gia bán hàng, Nghị định mới yêu cầu chương trình đào tạo cơ bản phải kéo dài tối thiểu 8 tiếng và có cơ chế đánh giá hoàn thành của người tham gia bán hàng đa cấp. Ngoài ra, mức ký quỹ tối thiểu được nâng lên 10 tỉ đồng, so với 5 tỉ đồng như trước.

Việc minh bạch hóa hoạt động kinh doanh đa cấp cũng được đẩy mạnh với các điều kiện bắt buộc bổ sung như phải có hệ thống thông tin quản lý mạng lưới người tham gia được vận hành trên máy chủ đặt tại Việt Nam, trang thông tin điện tử để cung cấp thông tin đầy đủ về doanh nghiệp và hệ thống thông tin liên lạc để tiếp nhận, giải quyết thắc mắc, khiếu nại.

Đối với doanh nghiệp kinh doanh đa cấp cũng có thêm những quy định mới như cấm thực hiện hoạt động kinh doanh khi chưa được cấp giấy chứng nhận, với mức xử phạt lên đến 5 tỉ đồng hoặc phạt tù 5 năm. Mỗi người tham gia bán hàng đa cấp chỉ được có một mã số trong hệ thống. Doanh nghiệp không được thực hiện khuyến mãi sử dụng mạng lưới gồm nhiều cấp, nhiều nhánh mà trong đó người tham gia chương trình có nhiều hơn một mã số trong hệ thống.

Để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bán hàng đa cấp, doanh nghiệp cũng bị cấm tiếp nhận đơn tuyên bố từ bỏ một phần hoặc toàn bộ quyền lợi của họ.

Trách nhiệm doanh nghiệp cũng được đẩy mạnh hơn khi nghị định mới quy định để tổ chức hội thảo, hội nghị, đào tạo có sự tham gia của 30 người trở lên hoặc từ 10 người tham gia bán hàng đa cấp trở lên thì doanh nghiệp có trách nhiệm thông báo với Sở Công thương trước 15 ngày làm việc. Nếu vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng cho mỗi sự kiện.

Cũng theo đại diện phòng Quản lý bán hàng trực tiếp của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, những quy định mới này sẽ làm tăng chi phí vận hành của doanh nghiệp, thủ tục cũng được siết chặt hơn, trách nhiệm đảm bảo tuân thủ cao hơn với cơ chế giám sát không chỉ bởi Bộ Công Thương mà còn cả Bộ Công an, Bộ Y tế và các cơ quan liên quan. Điều này góp phần loại bỏ các đối tượng lợi dùng hình thức này.

Ông Huỳnh Thiên Triều, Phó tổng giám đốc Amway Việt Nam cho biết: “Nghị định mới buộc doanh nghiệp siết chặt hơn nữa hoạt động, tổ chức hệ thống nhà phân phối, nâng cao trách nhiệm đối với người tiêu dùng và cũng là cơ hội để khẳng định chất lượng sản phẩm”.