Sẽ xem xét trách nhiệm lãnh đạo không hoàn thành cổ phần hóa

Ngày 11.7, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ Đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp (DN) đã chủ trì cuộc họp sơ kết công việc 6 tháng đầu năm.

Tiến độ chưa đạt yêu cầu

Báo cáo tại hội nghị, Phó Chủ nhiệm VPCP Lê Mạnh Hà cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2017, cả nước đã hoàn thành cổ phần hóa (CPH) 6/137 DNNN; công bố giá trị DN và đang xây dựng phương án CPH để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt 14 DN, trong đó có những DN có quy mô vốn chủ sở hữu rất lớn như 3 DN thành viên của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) có tổng giá trị vốn chủ sở hữu gần 90.000 tỉ đồng, 1 DN thành viên của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có giá trị vốn chủ sở hữu khoảng 24.000 tỉ đồng. Đang tiến hành xác định giá trị DN của 20 DN. Dự kiến sẽ hoàn thành CPH 40 DN trong tổng số 45 DN của kế hoạch năm 2017.

Đến hết quý 2/2017, đã bán phần vốn Nhà nước không cần nắm giữ tại 22 DN với tổng giá trị theo sổ sách là 666,8 tỉ đồng (bằng 76,5% so với cùng kỳ năm 2016), thu về 11.589,3 tỉ đồng (bằng 314,11% so với cùng kỳ năm 2016),trong đócó 6 DN thoái vốn dưới mệnh giá.

Về việc thoái vốn Nhà nước tại 12 DN quy mô lớn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, hiện có 11 DN đã niêm yết. Sabeco đang lựa chọn đơn vị nhà thầu tư vấn thoái vốn Nhà nước. Habeco đang xử lý vướng mắc trong thỏa thuận hợp tác với Carlsberg Breweries A/S.

Đối với Vinamilk, SCIC đã trình Thủ tướng Chính phủ hai phương án bán tiếp phần vốn Nhà nước tại công ty này và đang chờ lấy ý kiến của Thường trực Chính phủ.

Dù vậy, Ban Chỉ đạo đánh giá rằngtiến độ CPH, thoái vốn Nhà nước tại DN diễn ra chậm, đạt tỷ lệ thấp trong 6 tháng đầu năm. Việc bàn giao các DN sau CPH về SCIC cũng chậm, đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán chưa thực hiện nghiêm túc. Đặc biệt, TP.HCM chậm nhất trong số các đơn vị khi chưa có DN nào được CPH trong danh sách 39 DNNN phải CPH của địa phương này tới năm 2020.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chỉ ra hạn chế là tiến độ sắp xếp, CPH, thoái vốn không đạt yêu cầu, mục tiêu, kế hoạch đặt ra, làm “dồn” việc cho 6 tháng cuối năm; 578 DN chưa đăng ký niêm yết giao dịch trên sàn chứng khoán theo quy định. Hiệu quả hoạt động của khối DNNN chưa tương xứng với nguồn lực được nắm giữ, năng suất lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh còn thấp. Một số tập đoàn, tổng công ty, DN, dự án hoạt động kém, thua lỗ, cơ chế quản trị chưa đáp ứng được tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế.

Quá trình CPH còn nhiều khó khăn vướng mắc, nhất là các quy định về định giá tài sản đất đai, trách nhiệm của người quản lý tài sản Nhà nước chưa rõ ràng.

Quy trách nhiệm cho lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương

Phó thủ tướng cho rằng nguyên nhân của hạn chế chính là chỉ đạo, điều hành của một số bộ ngành địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước chưa thật quyết liệt trong công tác CPH, thoái vốn.

“Đâu đó còn tâm lý thận trọng, chờ đợi, e ngại một số vụ việc trước đây bị thanh tra, kiểm tra, nên có chuyện đùn đẩy, hỏi ý kiến lên tận Chính phủ. Thẩm quyền của bộ, địa phương nhưng không dám quyết, đưa lên Chính phủ hỏi ý kiến cho an toàn, nhưng Chính phủ quyết lại không đúng luật. Có nơi ngại không muốn làm, sợ sai phạm, công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc chưa thường xuyên, kịp thời. Kinh nghiệm là bộ nào quyết liệt thì chuyển biến tốt, chỗ nào lãnh đạo không quyết liệt công việc trì trệ, kết quả rất hạn chế”, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Phó thủ tướng cho biết nếu từ nay tới cuối năm CPH thành công được một DN lớn thì tỷ lệ vốn hoá được chuyển đổi sở hữu sẽ rất lớn, tạo ra quản trị tốt. Do vậy, “dứt khoát phải phấn đấu để hoàn thành kế hoạch CPH, thoái vốn của năm 2017, thậm chí vượt mức số lượng DN CPH, thoái vốn và cả chỉ tiêu thu ngân sách từ thoái vốn”.

“Chính phủ sẽ xem xét trách nhiệm của lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty chậm trễ, không hoàn thành nhiệm vụ đổi mới sắp xếp DN CPH và thoái vốn DN theo Chỉ thị số 04 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khóa XII về sắp xếp, đổi mới DNNN”, Phó thủ tướng nói.

Để khắc phục các bất cập trong thể chế, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài chính trong tháng 7 trình Thủ tướng ký ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 59 về chuyển DN có 100% vốn Nhà nước thành công ty cổ phần; trong tháng 8 hoàn thành sửa đổi bổ sung Nghị định 91/2015/NĐ-CP về đầu tư vốn Nhà nước tại DN và quản lý tài sản vốn Nhà nước tại DN; Bộ KH-ĐT trình Thủ tướng ký Quyết định danh mục DN có vốn Nhà nước thực hiện thoái vốn giai đoạn 2017-2020…

Phó thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính công khai việc xử lý các DN sau CPH không đăng ký trên thị chứng khoán.

Tại cuộc họp này, Phó thủ tướng cũng cho biết phải thận trọng trong việc thông tin một số dự án ngành dầu khí phá sản. “Sau khi có thông tin phá sản, có doanh nghiệp đã gọi điện than rằng một số hợp đồng ký có nguy cơ bị dừng, tâm lý người lao động, cán bộ rất hoang mang”.

Theo đó, Phó thủ tướng cho biết các phương án xử lý 12 dự án, doanh nghiệp thua lỗ, yếu kém ngành công thương hiện vẫn đang được bàn thảo chứ chưa quyết định. Bộ Công Thương cũng không có thẩm quyền quyết định phương án xử lý các dự án mà Bộ phải lấy ý kiến, trình Chính phủ phê duyệt đề án theo chỉ đạo của Bộ Chính trị.

“Nếu có phá sản thì cũng phải có lộ trình, từng bước sắp xếp trước khi cổ phần hóa, giải thể, hay phá sản. Mục tiêu là nhằm thực hiện đúng yêu cầu mà Bộ Chính trị đặt ra là trong năm 2017 sẽ triển khai thực hiện, năm 2018 các dự án sẽ có chuyển biến căn bản và năm 2020 sẽ xử lý xong các dự án”, Phó thủ tướng nói.