Phản ứng của các nước khi Mỹ khởi động vòng trừng phạt thứ hai với Iran

Đây là vòng trừng phạt thứ hai, nhắm vào ngành vận tải biển, ngân hàng và năng lượng. Có 8 nhà nhập khẩu dầu từ quốc gia Trung Đông được miễn trừ.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani phát biểu: “Mỹ muốn làm giảm doanh số bán dầu của Iran, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục bán để phá vỡ các lệnh trừng phạt”.

Trong khi đó, phía Anh cho biết: “Rất tiếc khi Mỹ tái lập trừng phạt. Chúng tôi vẫn tin thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 giúp đảm bảo hòa bình cho thế giới. Quan điểm của chúng tôi cũng không đổi: Khi nào Iran còn tuân thủ thỏa thuận thì chúng tôi cũng vậy. Do đó, Anh tiếp tục hỗ trợ mở rộng quan hệ thương mại với Iran, khuyến khích doanh nghiệp tận dụng cơ hội”.

Đức tuyên bố cho phép duy trì quan hệ làm ăn hợp pháp với Iran và đang tìm cách bảo vệ các công ty nước này khỏi ảnh hưởng từ trừng phạt của Washington.

Anh và Đức là hai trong số các cường quốc ký kết JCPOA, quy định nếu từ bỏ tham vọng phát triển vũ khí hạt nhân thì Iran đổi lại được quốc tế dỡ bỏ cấm vận tài chính - kinh tế. Tổng thống Donald Trump vừa rút Mỹ khỏi thỏa thuận, mở đường cho việc tái áp đặt trừng phạt.

Trong nỗ lực cứu JCPOA khỏi nguy cơ đổ vỡ, Liên minh châu Âu (EU) cuối tháng 9 thông báo khối này sẽ lập một cơ chế thanh toán cho phép các công ty ở lục địa già tiếp tục làm ăn với Iran. Cơ chế dự kiến đến năm sau mới hoạt động.

Một bên tham gia JCPOA khác là Trung Quốc cũng tỏ ý không hài lòng khi Mỹ khởi động vòng trừng phạt thứ hai. Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định hợp tác thương mại giữa nước này với Iran cần phải được tôn trọng.

Trước đó, Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexander Novak chỉ trích trừng phạt mới nhất của chính quyền Trump là phi pháp. Ông cũng cam kết Moscow sẽ giúp đỡ Iran trong giao dịch dầu.

Phía Israel lại đưa ra lời khen ngợi. Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngày 5.11 phát biểu: “Hôm nay là một ngày mang tính lịch sử. Tôi muốn cảm ơn Tổng thống Trump vì quyết định quyết đoán và dũng cảm này. Điều này góp phần đảm bảo hòa bình cũng như an ninh khu vực”.