Trong một tuyên bố của điện Kremlin, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cho giải thể Cơ quan Vũ trụ liên bang Nga (Roscosmos) và biến nó thành một tập đoàn vũ trụ nhà nước.
Điều này có nghĩa Roscosmos từ một cơ quan hoạt động bằng nguồn vốn chính phủ tài trợ sẽ trở thành một tập đoàn giám sát chỉ có một phần vốn chính phủ. Với việc trở thành một tập đoàn nhà nước, Roscosmos có thể vừa bao quát thực hiện các mục tiêu của ngành hàng không vũ trụ Nga, vừa thực hiện các giao dịch kinh tế như một công ty tư nhân.
Động thái này nhằm mục đích vực dậy cơ quan dính đến nhiều vụ tham nhũng và bê bối tài chính lớn làm cho kiệt quệ. Việc chuyển đổi chính thức có hiệu lực vào 1.1.2016 bằng một sắc lệnh đã được ông Putin ký vào ngày 28.12 để hoàn tất một dự luật đã ký thành luật liên bang trong tháng 7.
Theo sắc lệnh thì tất cả các tài liệu hoạt động của cơ quan này sẽ được chuyển sang tập đoàn mới, các quyền hạn và chức năng vẫn giữ nguyên như cũ. Tuy nhiên, Roscosmos sẽ cơ cấu lại nhân sự. Bất kì nhân viên nào không đạt yêu cầu của cơ quan này sẽ được bảo đảm “bồi thường theo pháp luật Liên bang Nga”.
Quyết định giải thể Roscosmos được thông qua bởi Tổng thống Vladimir Putin vào tháng 1 năm nay như một cú hích để kéo cơ quan này ra khỏi những bê bối về tài chính hay vấn nạn tham nhũng trong những năm qua.
Việc tiến hành xây dựng sân bay vũ trụ Vostochny Cosmodrome của Nga cũng liên tục bị trì hoãn do gặp khó khăn về ngân sách. Theo thông tin được tiết lộ bởi cơ quan giám sát chi tiêu công của Nga, Roscosmos đã vi phạm tài chính tổng cộng hơn 1,8 tỉ USD trong năm 2014.
Phó thủ tướng Nga Dmitry Rogozin cho biết do yếu kém trong vấn đề xử lý tài chính, cơ quan này cũng chịu trách nhiệm cho nhiều vụ tai nạn tàu vũ trụ của Nga kể từ năm 2010, bao gồm cả sự thất bại của một vụ phóng tên lửa hồi đầu năm 2015.
"Chúng tôi đã phát hiện ra hành vi gian lận, lạm dụng chức quyền và làm giả tài liệu", ông Rogozin nói với International Business Times. "Với mức độ suy thoái đạo đức như vậy, mọi người không nên ngạc nhiên với tỷ lệ tai nạn cao".
Điện Kremlin cho biết, việc chuyển đổi sang tập đoàn vũ trụ nhà nước nhằm giải quyết các vấn đề tài chính và cơ cấu lại việc quản lý của cơ quan hàng không vũ trụ của nước Nga. Là một tập đoàn nhà nước, Roscosmos có thể vạch ra chiến thuật cạnh tranh với các tập đoàn vũ trụ tư nhân khác của Nga trong khi vẫn được giám sát bởi chính phủ Liên bang Nga.
Không thể chắc chắn rằng việc tái cấu trúc sẽ cứu vãn được Roscosmos, nhưng cơ quan này đã lên kế hoạch đầy tham vọng là đưa con người lên Mặt trăng vào năm 2029.
Thiên Kim (theo The Verge)
