Nhiều doanh nghiệp âm quỹ bình ổn: Đã đến lúc 'buông lỏng' giá xăng dầu?

Bộ Tài chính chiều 10.2 đã phát đi thông báo công bố chi tiết về tình hình trích lập, sử dụng, số dư Quỹ BOG xăng dầu đến hết quý 4/2016 (hết ngày 31.12.2016) của các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.

Theo đó, số dư Quỹ BOG tại thời điểm 1.1.2016 là 3.970,1 tỉ đồng. Số dư Quỹ BOG tại thời điểm 31.3.2016 là 3.787,1tỉ đồng. Số dư Quỹ BOG tại thời điểm 30.6.2016 là 1.495,4tỉ đồng và số dư tại thời điểm 30.9.2016 là 2.175,1tỉ đồng.

Riêng trong quý 4 (từ ngày 1.10.2016 đến hết ngày 31.12.2016)đã sử dụng tổng cộng 1.187,3 tỉđồng từ Quỹ BOG để phục vụ công tác bình ổn giá. Trong khi đó, tổng số trích quỹ trong quý nàylà 1.399 tỉđồng.

Trong số 27 doanh nghiệp kinh doanh phân phối xăng dầu, có tới 9 doanh nghiệp có số dư Quỷ BOGxăng dầu âm vào ngày 31.12.2016, bao gồm: Công ty cổ phầnlọc hóa dầu Nam Việt âm 24,6 tỉ đồng;Công ty cổ phầnHóa dầu Quân đội âm 21,3 tỉ đồng; Công ty cổ phầnXăng dầu và dịch vụ Hàng Hải STS âm 32,9 tỉ đồng; Công ty Dầu khí Đông Phương âm gần 11 tỉ đồng; Công ty TNHH Hải Linh âm 34,5 tỉ đồng; Công ty TNHH xăng dầu Hồng Đức âm gần 18 tỉ đồng...

Doanh nghiệp có số dư Quỹ BOG lớn nhất đến cuối năm 2016 là Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) với 1.831,4 tỉ đồng. Một số doanh nghiệp khác có số dư dương là Tổng công ty Xăng dầu Quân đội với 267 tỉ đồng; Công ty TNHH MTV Dầu khí TP.HCM (Saigon Petro) với 214,3 tỉ đồng. Trong khi các doanh nghiệp khác có số dư không đáng kể.

Hiện nay, quỹ BOG xăng dầu được vận hành ở nhiều nước trên thế giới như: Trung Quốc, Thái Lan, Philippines... Đây được xem là công cụ tài chính hỗ trợ bình ổn giá xăng dầu trong nước khi giá xăng dầu thế giới tăng cao.

Tại Việt Nam cũng vậy, Quỹ BOG được dùng làm công cụ cân đối, dùng trong trường hợp giá xăng dầu tăng quá mạnh. Việc hình thành và vận hành Quỹ BOG trong thời gian qua đã góp phần tích cực trong việc đảm bảo tính công khai minh bạch, giá xăng dầu đã dần theo sát giá thị trường, mua đắt bán đắt, mua rẻ bán rẻ.

Tuy nhiên, hiện Quỹ BOG cũng đang gây nên những ý kiến về cơ sở pháp lý, cách thức trích lập, quản lý, sử dụng và hiệu quả thực tế. Vì vậy, nhiều chuyên gia cho rằng quản lý thị trường xăng dầu Việt Nam cần phải theo hướng mở, dần dần vận hành theo đúng quy luật của thị trường, việc điều chỉnh sẽ do thị trường quyết định. Bên cạnh đó, giá sẽ được điều chỉnh hàng ngày thay vìphải đợi đến chu kỳ 15 ngày như hiện nay.

Về vấn đề này, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cũng đã nhiều lần đưa ý kiến nên bỏ Quỹ BOG để dần dần giảm bớt quy định hành chính, đưa giá xăng dầu hội nhập với thị trường thế giới.