Nhà văn Di Li nói về tật xấu của người Việt

Tật xấu người Việt và Tính tốt người Việt (chưa phát hành) là bộ đôi sách khảo cứu về tính cách người Việt hiện đại của nữ nhà văn Di Li. Đây cũng là tác giả nữ đầu tiên đưa ra quan điểm phân tích về những thói tật của người Việt, cùng với những lý giải dựa trên những nghiên cứu trong hàng chục năm bằng trải nghiệm của chính mình.

Sau Tật xấu người Việt, nếu cuốn tiếp theo Tính tốt người Việt được ra mắt, có thể nói Di Li là tác giả đầu tiên ở Việt Nam nghiên cứu một cách hoàn chỉnh nhất về hai khía cạnh tốt - xấu trong tính cách của người Việt.

Tật xấu người Việt bao gồm 48 câu chuyện về tính cách chung và phổ biến của người Việt như: "Trọng tình hơn trọng lý, trọng nam khinh nữ, phiến diện, đổ lỗi, lười cảm ơn, lười đọc sách,lười biểu hiện cảm xúc tích cực mà chỉ ưa nói thẳng những điều tiêu cực...".

Theo Di Li, khi người Việt đã chê thì chê đến vùi dập, khi khen thì quá lời "bốc" tận lên trời. Nhà văn cũng mạnh dạn chỉ ra đặc điểm của một số người thuộc nhóm ưa hối lộ, tham nhũng vặt, bệnh thành tích, sính bằng cấp ưa khoe khoang sĩ diện hảo. Nhà văn cho rằng đó là những con người tham lam ích kỷ, nghĩ ngắn và chỉ thấy lợi ích trước mắt.

Di Li chia sẻ, cuốn sách được hình thành trong quãng thời gian 15 năm, chị cũng lường trước những gì có thể xảy ra khi sách được phát hành.

“Tôi biết rằng cuốn sách này sẽ gây nhiều tranh cãi, bởi quan điểm là thứ không thể “định lượng”, nên sẽ không bao giờ có đáp số chung nhất. Hơn nữa, khi những quan điểm ít nhiều “va chạm” đến một số người, rất có thể sẽ gây chạnh lòng. Nhưng tôi thực bụng mong muốn độc giả tiếp nhận những câu chuyện này với thái độ thiện chí nhất, bởi cuốn sách là một kết quả nghiêm túc đã được tôi nghiên cứu trong suốt thời gian dài về tính cách của người Việt, bao gồm cả tật xấu và tính tốt", nhà văn cho biết.

Nhận xét về tác phẩm của Di Li, nhà văn - nhà báo Hoàng A Sáng Viết “Nhà văn Di Li viết cuốn sách này như một cách tự răn dạy bản thân mình, để mỗi ngày bớt đi được một tật xấu. Cô không viết theo lối thống kê, kể lể hoặc lên án những cố tật của người Việt, mà qua đó tác giả và bạn đọc cùng nhau rút ra những bài học bổ ích cho cuộc sống.”

Di Linh, sinh năm 1978 tại Hà Nội, chị được biết đến là một nhà văn một dịch giả khá nổi tiếng của Việt Nam. Tác phẩm của Di Li từng được xem là hiện tượng của văn học phía Bắc khi rất thành công với thể loại tiểu thuyết trinh thám kinh dị. Tiểu thuyết đầu tay Trại hoa đỏ phát hành năm 2009 của Di Li đã tạo ấn tượng rất mạnh mẽ với công chúng. Năm 2022, đạo diễn Victor Vũ đã lấy cảm hứng từ tiểu thuyết Trại hoa đỏ của Di Li để thực hiện bộ phim cùng tên. Phim được công chiếu tại các cụm rạp Việt Nam và phát hành trên K+ và sau đó là trên nền Netflix ở 177 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Di Li cũng là nữ nhà văn có cách viết đa dạng nhiều thể loại, Tật xấu người Việt là cuốn sách thứ 27 chị.

“

Có đủ hết trong cuốn sách này những tính cách (và tính nết) mà người ta kiêng kị không nói đến một cách công khai, lại càng tránh tập trung chúng vào một chỗ. Lắc rắc vài hạt tiêu làm cho bát cháo ngon hơn, nhưng cả một bát cháo toàn hạt tiêu thì cay lắm, làm sao mà nuốt nổi! Nhưng, câu chuyện ở đây không phải là một bát cháo quá nhiều hạt tiêu; đây là một bát thuốc và nó rất đắng! Viết về tật xấu của người khác là một công việc đầy rủi ro. Viết về tật xấu của một dân tộc, hơn thế, là một công việc nguy hiểm. Nhưng tác phẩm này là một trong những bước đi văn chương đầu tiên cho thấy người Việt, ở đây là người viết, người xuất bản, người đọc đang trưởng thành.”

Nhà báo Yên Ba