Nguyên nhân ban đầu vụ sập cầu Phong Châu ở Phú Thọ

Ngày 9.9, báo cáo nhanh của Sở GTVT tỉnh Phú Thọ cho hay ảnh hưởng của bão số 3 (Yagi) gây mưa lũ, nước sông Hồng dâng cao, lưu tốc dòng chảy siết đã làm thay đổi địa hình, địa mạo dưới lòng sông khu vực cầu Phong Châu, kéo đổ trụ T7 làm sập 2 nhịp dàn chính của cầu (nhịp 6 và nhịp 7).

Về hiện trạng cầu cũ, theo Sở GTVT tỉnh Phú Thọ, cầu Phong Châu tại Km18+300 quốc lộ 32C, tỉnh Phú Thọ được xây dựng, bàn giao đưa vào khai thác sử dụng năm 1995. Cầu được xây dựng bằng thép và bê tông cốt thép (BTCT) dự ứng lực với quy mô vĩnh cửu, tải trọng thiết kế H18 - X60, tải trọng người đi 0,3T/m².

Khổ cầu: phần đường xe chạy 7,0m; lề người đi mỗi bên 1,0m; tổng bề rộng mặt cầu 9,50m. Cầu gồm 8 nhịp được bố trí theo sơ đồ 4x33+66+64+80+21m. Các nhịp 33m là nhịp dầm BTCT dự ứng lực mặt cắt chữ T định hình của Liên Xô, mặt cắt ngang cầu có 4 dầm chủ, chiều cao dầm chủ 1,5m; khoảng cách giữa các dầm 2,1m.

Nhịp N5 dài 66m là nhịp giàn thép giản đơn được chế sửa từ nhịp giàn định hình 66m do Liên Xô chế tạo (thực chất là nhịp cho đường sắt tải trọng T14). Giàn chủ dạng tam giác gồm có 8 khoang giàn, chiều cao giàn chủ 11,25m; chiều rộng tim hai giàn chủ 8,26m; chiều dài khoang giàn 8,25m.

Hai nhịp N6 và N7 được chế sửa từ hai nhịp giàn giản đơn 64m do Bulgaria chế tạo thành giàn liên tục hai nhịp theo sơ đồ 64 + 80m. Giàn chủ dạng tam giác, nhịp N6 có 8 khoang; nhịp N7 có 10 khoang; chiều dài khoang giàn 8m. Nhịp 8 là dầm BTCT thường mặt cắt hình chữ T. Các trụ cầu bằng BTCT M250, trụ T1 gồm hai cột tròn đường kính 1,5m, khoảng cách tim hai cột 4,3m.

Trụ T2, T3 và T4 gồm hai cột tròn đường kính phần trên của cột nhỏ hơn đường kính phần dưới cột. Trụ T5, T6 và T7 phần trên thân trụ là hai cột tròn, dưới là đoạn trụ thân bằng BTCT M250.

Năm 2013, cầu Phong Châu được sửa chữa với quy mô: Thay 4 dầm nhịp 8 - T21m BTCT thường bằng 4 dầm nhịp T21m BTCT dự ứng lực có chiều cao dầm tương đương; dán sợi thủy tinh và sợi carbon gia cường dầm T33 các nhịp 1, 2, 3, 4; thay thế bu lông cường độ cao bị đứt gãy, han gỉ, tẩy gỉ bằng phun cát sau đó quét sơn chống gỉ cho phần dưới của hệ dàn thép; sửa chữa mặt cầu bằng BTCT 35Mpa, thảm BTN C12,5 dày 5cm; thay thế các khe co giãn cũ tại các vị trí mố M1, M2 và trụ T1, T2, T3 bằng khe co dãn răng lược; thay thế những thiết bị điện trên cầu đã hỏng bằng các thiết bị điện mới; tẩy gỉ và sơn lại cột đèn chiếu sáng của cầu. Theo kết quả kiểm định sau khi sửa chữa, cầu không phải cắm biển hạn chế tải trọng.

Năm 2019, cầu Phong Châu được sửa chữa: Xử lý xói lở trụ T7, tăng cường 8 cọc khoan nhồi bê tông cốt thép C30, đường kính D1200mm, chiều dài cọc L¬=16m; mũi cọc ngàm trong tầng đá gốc, kết hợp mở rộng bệ trụ bằng bê tông cốt thép C30; tháo dỡ thu hồi trụ va xô hư hỏng trước trụ T7; gia cường khả năng chống va xô bằng biện pháp nối cứng hai thân trụ T7, kết cấu bằng bê tông cốt thép C30, chiều cao 1,2m tính từ phần thân trên thân đặc trụ T7.

Xử lý xói lở trụ T6: Gia cố chống xói bằng rọ thép đan máy có luồn thép D8 tạo khung cứng, trong nhồi đá hộc (2 hàng) theo chiều sâu, bên dưới bù đá hộc, phạm vi xếp xung quanh hệ móng cọc.

Năm 2023, cầu Phong Châu tiếp tục được sửa chữa nhỏ với quy mô tẩy gỉ, sơn lại toàn bộ các thanh mạ thượng, thanh đứng, thanh xiên, hệ liên kết ngang trên và hệ liên kết dọc trên của nhịp 66m, 64m và 80m; thay thế khe co giãn trên trụ T5, T6, T8 bằng khe co giãn răng lược và sửa chữa phần bê tông phía trước khe đã bị nứt vỡ; sơn lại lan can trên nhịp chính và lan can phía trái tuyến nhịp N1; sửa chữa hệ thống chiếu sáng trên cầu.

Kết quả kiểm định cầu năm 2019 đánh giá cho thấy cầu khai thác được với tải trọng HL93. Cầu không phải cắm biển hạn chế tải trọng xe qua cầu.

Cũng trong ngày hôm nay, khi khảo sát hiện trường, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc đã chủ trì cuộc họp ngay tại Sở Chỉ huy để chỉ đạo công tác tìm kiếm cứu nạn, khắc phục sự cố.

Phó thủ tướng yêu cầu khẩn trương rà soát số lượng phương tiện, nạn nhân. Hiện có khoảng 5 ô tô, 2 xe máy với khoảng trên 10 người, trong đó có 3 người đã được vớt, 2 người đang cấp cứu, 1 người đã về nhà.

Về giao thông, Phó thủ tướng Phớc đề nghị đối với cầu Phong Châu phải ngăn đường bằng rào cứng, đặt biển báo, ứng trực không cho xe vào, đồng thời làm biển cảnh báo, hướng dẫn đường tránh cho các xe lưu thông trên tuyến đường biết.

Về tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, Phó thủ tướng yêu cầu trước mắt tìm kiếm ven bờ, khi điều kiện cho phép sẽ triển khai tìm kiếm người và xe; đề nghị tỉnh Phú Thọ và Ủy ban MTTQ tỉnh tập trung cứu chữa, động viên người bị nạn và thân nhân; tổ chức di dời dân khi lũ lụt dâng cao, đảm bảo an toàn tuyệt đối về mọi mặt, kịp thời báo cáo lãnh đạo Chính phủ khi có vấn đề xảy ra.

Phó thủ tướng giao Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Quân khu 2, làm cầu phao sớm nhất, tốt nhất để bảo đảm lưu thông; chủ trì công tác tìm kiếm cứu hộ, phù hợp với điều kiện thời tiết cho phép.

Trưa 9.9, Phó cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Xuân Ảnh đã đến hiện trường để chỉ đạo khắc phục sự cố sập cầu Phong Châu. Cục Đường bộ cũng đã có công điện yêu cầu Sở GTVT Phú Thọ khẩn trương khắc phục sự cố và tìm kiếm cứu nạn.