Người Trung Quốc (TQ) thoải mái tuyên truyền xuyên tạc về lịch sử nước Việt Nam ngay chính trên đất Việt. Khách TQ ồ ạt qua du lịch như một ‘chiến lược’ phá hoại. Trong lúc đó, các ngành chức năng của các địa phương vẫn trong thế bị động.
Những ngày qua, dư luận "nóng" lên về việc người TQ vi phạm pháp luật ở các địa phương miền Trung như Đà Nẵng, Hội An, Nha Trang. Cụ thể, tại Đà Nẵng, nhiều hướng dẫn viên (HDV) tiếng Trung đã ghi lại các bằng chứng tố cácHDV hoạt động chui người TQ dẫn đoàn và xuyên tạc về lịch sử Việt Nam. Những đối tượng này tuyên truyền rằng Việt Nam xưa là của TQ và nay dù độc lập nhưng vẫn lệ thuộc TQ, biển Đà Nẵng là biển nam TQ…
Điều đáng nóilà những đối tượng này hoạt động chui như vậy nhưng cơ quan chức năng ít xử lý được, chỉ đến khi các HDV người Việt tố cáo lên truyền thông thì Sở Du lịch Đà Nẵng mới có động thái vào cuộc. Đáng lo hơn, chính việc đi chui của HDV người TQ được phát hiện là có sự bao che từ bình phong là những HDV người Việt; một số công ty du lịch đứng tên ở các địa phương cho các công ty của người TQ núp bóng hoạt động.
Còn các đoàn khách TQ thì thực sự đang là nỗi ám ảnh. Cũng tại Đà Nẵng, một nhóm khách TQ đã có hành vi đốt tiền Việt trong quán bar. Cơ quan chức năng sau khi biết việc vào cuộc nhưng lạichưa xử lý được kẻ này. Tại Hội An, 2 năm trở lại đây, khách TQ đổvề khiến mọi thứ ở thành phố cổ này đảo lộn. Một giám đốc công ty du lịch chuyên về khách Tây nóirừng dừa 7 mẫu là điểm đến thú vị của Hội An được khách Tây ưa thích; vậy mà khách TQ tràn vào la hét, quậy tưng; khách Tây ngao ngán bỏ đi. Chủ tịch xã Cẩm Thanh (Hội An) thừa nhận khách Âu, khách Tây đã sụt giảm từ khi khách TQ tràn về.
Thống kê từ Sở Du lịch Đà Nẵng cho hay, những năm gần đây khách TQ đến Đà Nẵng tăng mạnh. Năm 2015, xếp vị trí thứ nhất với 304.044 lượt khách, chiếmtỷ trọng24,01%. 6 tháng đầunăm 2016 ước đạt 211.079 lượt khách,chiếm 26,53%, tăng 83% so với cùng kỳ năm 2015.
Hỏi về khách TQ, từ các quan chức đến các đơn vị, cá nhân làm du lịch đều lắc đầu với những nhận xét chung là: thiếu ý thức, ồn ào, mất vệ sinh, ăn uống nhồm nhoàm, thường đi thành từng đoàn lớn gây huyên náo…
Anh Khoa, một giám đốc lữ hành chuyên về khách châu Âu, châu Mỹ ở Hội An khẳng định rằng cách đi du lịch của người TQ là du lịch phá hoại. Họ đi đến đâu phá đến đó, không một khách nào khác dám đi chung với họ; trái với người Âu, Mỹ đi du lịch thường tạo ra thu nhập và giúpnâng cao ý thức cho dân bản địa nơi họ tới.
Vừa phá hoại môi trường du lịch Việt Nam, cách tiêu tiền của khách TQ cũng là một điều đáng lo ngại. Ông Trần Chí Cường, Phó giám đốc Sở Du lịch Đà Nẵng thừa nhận: “Khách TQ thường chi tiêu không cao. Họ làm theo kiểu khép kín. Bên kia họ tổ chức khách qua, bên này (Đà Nẵng) có người đón đưa vô nhà hàng TQ ăn uống, chỉ đi tham quan còn lại vô chỗ nghỉ của họ. Không biết họ có nộp thuế hay ngân sách thì các ngành khác như Công thương hay Thuế quản lý nhưng mà họ đi khép kín như vậy thì đồng tiền nó luân chuyển trong đó rồi về lại (TQ). Quan trọng nhất là chúng ta phải kiểm soát việc nộp ngân sách của doanh nghiệp đứng tên bên này, tư cách pháp nhân này nọ. Hiện nay mình chưa làm cái đó, sẽ phối hợp để làm bên công an, công thương, sở LĐ-TB-XH vào cuộc”.
Theo ông này, đã từng có lúc Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi khách du lịch giá rẻ từ TQ. “Ví dụ như trước đây có loại hình đón khách đường bộ ở vùng phía bắc, giá rất rẻ, phần lớn là khách ở vùng biên giới, họ qua phá cho nát tươm, nhưng thực ra chất lượng và thu nhập của nó không nhiều”.
Mới đây, các ngành chức năng ở Đà Nẵng mới hối hả vào cuộc để xử lý vấn đề HDV chui người TQ. Ông Cường cho biết, sau khi bị ‘động’, những đối tượng này và các công ty núp bóng đã rút vào yên ắng. Tuy nhiên, đây chỉ là bề nổi. Vấn đề lớn hơn là cách đi du lịch ào ạt như một ‘chiến dịch’ của người TQ thời gian gần đây thực sự gây lo ngại. Ở Nha Trang đã thấy được hậu quả của ‘chiến dịch’ này. Còn Đà Nẵng, Hội An chỉlà vấn đề thời gian.
“Chúng ta không thể phân biệt khách, ai vào cũng phải đón” - ông Cường nói và khuyến cáo các doanh nghiệp nào chuyên thị trường TQ thì tiếp tục thị trường TQ, còn doanh nghiệp nào không chuyên thì nên tiếp tục các thị trường khác. “Không bỏ trứng vào một giỏ, tức là không tập trung hết vào một thị trường để giảm bớt rủi ro cho ngành du lịch”, ông này nói.
Thiết nghĩ, không chỉ các địa phương mà ngay từ cấp trung ương cần vào cuộc nhanh và đồng bộ, có những biện pháp cụ thể và hiệu quảđể kiềm chế sự phát triển nóng như một ‘chiến dịch’ từ thị trường khách TQ. Bởi nếu không, khi các địa phương, đơn vị đã dồn hẳn và ăn sâu vào thị trường khách TQ thì chỉ cần khách TQ ngừng quavà khách truyền thống đã giảm hẳn vì tác động từ khách TQ, ngành du lịch sẽ "lãnh"đủ.
Lê Đình Dũng