Nghi vấn về độ an toàn của máy bay Boeing 737 MAX

Ngày 10.3, một chiếc Boeing 737 MAX 8 (hãng Ethiopian Airlines) sau khi cất cánh vài phút đã bị rơi, khiến toàn bộ 149 hành khách cùng 8 thành viên thiệt mạng.

Ngày 29.10.2018 trước đó, máy bay (hãng Lion Air) lao xuống vùng biển ngoài khơi đảo Java ở Indonesia, cướp đi sinh mạng 189 người cũng là Boeing 737 MAX 8.

Vẫn còn nhiều câu hỏi xung quanh nguyên nhân gây ra thảm kịch tại Indonesia, các quan chức cũng như giới chuyên gia an toàn hàng không cho rằng hiện vẫn còn quá sớm để kết nối hai vụ việc.

Boeing từ chối bình luận về 737 MAX 8 mà chỉ tuyên bố gửi đội kỹ thuật đến hiện trường tai nạn vừa xảy ra hỗ trợ. Tập đoàn hoãn cả lễ ra mắt máy bay thân rộng 777x vốn lên kế hoạch tổ chức ngày 12.3.

Dòng 737 - sản phẩm bán chạy nhất của Boeing với “tuổi đời” hơn 50 năm (thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 1967) - được đánh giá là một trong những máy bay đáng tin cậy hàng đầu.

MAX là phiên bản mới nhất trong dòng 737. Boeing vào năm 2017 tung ra nâng cấp MAX 8 tiết kiệm nhiên liệu.

Cựu Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Mỹ Mark Rosenker đánh giá rất bất thường khi MAX 8 ra mắt chưa lâu mà đã xảy ra hai tai nạn thảm khốc. Ông còn lưu ý hai máy bay xấu số đều rơi ngay sau lúc cất cánh.

Theo nhà phân tích Scott Hamilton, không nên vội vàng kết nối hai vụ việc khi chưa tìm thấy hộp đen máy bay rơi tại Ethiopia. Quốc gia Đông Phi này từ trước đến nay đảm bảo an toàn hàng không khá tốt.

Điều tra và kiện tụng

Sau vụ máy bay Lion Air lao xuống biển năm ngoái, không ít hội đoàn phi công Mỹ lên tiếng chỉ trích Boeing vì không nêu chi tiết thay đổi trong phần mềm chống stall mà MAX sử dụng.

Stall chỉ tình huống phần chuyển động nâng cánh không còn đủ để chống lại trọng lượng của máy bay, khiến nó bị mất kiểm soát và rớt. Sự cố thường xảy ra khi góc của máy bay (AOA)liên quan đến chuyển động của không khí qua cánh máy bay – đạt đến góc làm giảm lực nâng cánh so với tốc độ dòng khí lưu thông, khiến cho mũi máy bay bị kéo dốc lên rồi gây ra tai nạn.

Phía Boeing tuyên bố họ có ban hành hướng dẫn quy trình phòng ngừa trường hợp chống stall gặp vấn đề.

Cơ quan chức năng Indonesia cuối tháng 11.2018 công bố báo cáo sơ bộ vụ máy bay Lion Air, tập trung vào công tác bảo dưỡng, huấn luyện phi công của hãng Lion Air, cùng với vấn đề trong hệ thống chống stall (anti - stall system) chứ không đưa ra nguyên nhân.

Thiết bị ghi âm buồng lái (CVR) được tìm thấy đầu năm nay. Báo cáo kết luận cuối cùng dự kiến ra mắt cuối năm.

Người nhà các nạn nhân vụ Lion Air hiện đã khởi kiện Boeing.