Mỹ xem xét lại luật đánh giá về Hồng Kông, Trung Quốc phản đối dữ dội

Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng -SCMP, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marco Rubio và Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Ben Cardin và một số nhà lập pháp tại Hạ viện Mỹ hôm 13.6 đã đề xuất trước Quốc hội dự luật có tên "Đạo luật dân chủ và quyền con người Hồng Kông". Dự luật này yêu cầu Tổng thống Mỹ bảo vệ công dân nước này khỏi các ảnh hưởng của luật dẫn độ Hồng Kông và trừng phạt các cá nhân chịu trách nhiệm bắt cóc các nhà xuất bản sách, nhà báo và các nhà hoạt động.

Từng được trình trước Quốc hội Mỹ trong năm 2015 và năm 2017 sau sự kiện các nhà xuất bản sách bị bắt giữ, song dự luật này chưa thể trở thành luật vì không đạt được đủ số ủng hộ cần thiết.

Nếu được thông qua, dự luật cũng sẽ yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ hằng năm phải chứng thực sự tự trị của Hồng Kông đối với Trung Quốc đại lục để đảm bảo thành phố này tiếp tục được hưởng những lợi ích thương mại và kinh tế đặc biệt theo Đạo luật Chính sách Mỹ – Hồng Kông 1992.

“Mỹ phải gửi một thông điệp mạnh mẽ rằng chúng tôi đứng về phía những người ủng hộ tự do và pháp quyền và chống lại sự can thiệp ngày càng gia tăng từ Bắc Kinh vào các công việc của Hồng Kông”, Thượng nghị sĩ Rubionói trong tuyên bố giới thiệu dự luật hôm 13.6.

Ông Rubio cáo buộc Trung Quốc đại lục sử dụng nền kinh tế mở của Hồng Kông nhằm phá vỡ các chế tài và thâu tóm các tài sản trí tuệ nhạy cảm.

“Tôi tự hào tái giới thiệu luật này, đặt Mỹ đứng về phía nhân quyền và dân chủ - những giá trị mà đã biến Hồng Kông thành trung tâm thương mại toàn cầu thịnh vượng trong bối cảnh Bắc Kinh ngày càng có nhiều động thái can thiệp”, ông Rubio nói.

Hiện tại, có ít nhất 14 nghị sĩ Quốc hội Mỹ, trong đó có Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện James Risch ủng hộ dự luật do ông Rubio và McGovern đề xuất.

Đây dự luật thứ hai liên quan đến Hồng Kông được trình ra trước Quốc hội Mỹ chỉ trong vòng hai ngày. Trước đó vào hôm12.6, một đề xuất sửa đổi khác đối với Đạo luật Chính sách Mỹ – Hồng Kông 1992 đã được Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ted Cruz và Thượng nghị sĩ Dân chủ Ed Markey đưa ra. Theo đó, sửa đổi sẽ yêu cầu các cơ quan nhà nước, quốc phòng và an ninh nội địa cũng như giám đốc báo cáo tình báo quốc gia Mỹ phải báo cáo mỗi 6 tháng/lần về bất kỳ hoạt động nào của Trung Quốc liên quan tới dẫn độ hoặc “cưỡng chế di chuyển” công dân nước ngoài khỏi Hồng Kông.

Dự luật sửa đổi nêu trên cũng yêu cầu báo cáo tăng cường về bất kỳ hành vi nào sử dụng Hồng Kông vào việc vi phạm hoặc trốn tránh kiểm soát xuất khẩu, thuế quan hoặc các lệnh trừng phạt, cũng như thực hiện các hoạt động gián điệp chống lại công dân nước ngoài.

Phản ứng trước các động thái này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 14.6 đã gửi một cảnh báo cứng rắn tới Mỹ liên quan tới dự luật được các nhà lập pháp Mỹ đề xuất, gọi đó là sự quan tâm “vô trách nhiệm” và là “sự can thiệp thô thiển”, đồng thời nhắc nhở Washington rằng sự bất ổn ở Hồng Kông không đem lại lợi ích cho Mỹ.

“Trung Quốc kêu gọi Mỹ từ bỏ ảo tưởng tạo ra sự hỗn loạn ở Hồng Kông, ngừng thúc đẩy dự luật và ngừng can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc”, hãng tin Reuters dẫn lời của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho hay.

Cùng ngày, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành cũngđã triệu tập khẩn Phó đại sứ tại Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh,ông Robert Forden, nhằmphản đối và cảnh báo Bắc Kinh không chấp nhận bất kỳ lực lượng nước ngoài nào can thiệp vào công việc nội bộ của Hồng Kông.

"Chúng tôi kêu gọi Mỹ dừng ngay lập tức mọi sự can thiệp vào Hồng Kông và dừng các hành động ảnh hưởng đến sự thịnh vượng cùng ổn định của Hồng Kông. Trung Quốc yêu cầu Mỹ đối xử với chính quyền Hồng Kông một cách khách quan và công bằng và tôn trọng quy trình lập pháp thông thường tại đây”, ông Lạc nói trong một tuyên bố.