Sáng 30.4, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ H.R. McMaster đã có cuộc điện đàm 35 phút với người đồng cấp Hàn Quốc Kim Kwan-jin. Ông H.R. McMaster khẳng định Mỹ sẽ chi 1 tỉ USD triển khai THAAD ở Hàn Quốc, trong nỗ lực đề phòng CHDCND Triều Tiên tấn công bằng tên lửa.
Báo The Wall Street Journal dẫn tuyên bố của Nhà Xanh (Phủ Tổng thống Hàn)cho biết trung tướng McMaster còn ca ngợi mối quan hệ đồng minh Mỹ - Hàn “vững chắc nhất” và là mối quan tâm hàng đầu của Mỹ ở khu vực Đông Á.
Tuyên bố này của trung tướng McMasterngược với lời Tổng thống Mỹ Donald Trump nói hôm 27.4: Hàn Quốc phải trả số tiền khoảng 1 tỉ USD mua THAAD (hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối). Vị cố vấn Mỹ còn kêu gọi tăng sức ép lên Triều Tiên, sau khi Bình Nhưỡngphóng một quả tên lửa đạn đạo hôm 29.4 nhưng thất bại.
Cuộc điện đàmgiữa hai cố vấn an ninh Mỹ - Hàn nhằm làm dịu sự phẫn nộ ở Seoul sau phát biểu của ông Trump với hãng tin Reuters và báo Washington Times.
Với tờ báo Washington Times, ông Trump nói THAAD “nhằm bảo vệ Hàn Quốc nên tôi cho rằng việc họ trả tiền triển khai là thích hợp”. Với Reuters, ông Trump nói: “Chúng tôi sẽ bảo vệ họ. Nhưng họ phải trả tiềnvà họ hiểu điều đó”.
Trong hai cuộc trả lời phỏng vấn này, ông Trump cũng kêu gọi đàm phán lại về Thỏa thuận thương mại tự do Mỹ - Hàn (KORUS). Đây là một đề nghị có thể làm rối một vấn đề chính trong quan hệ song phương. Sứ quán Mỹ ở Seoul từ chối bình luận với báo The Wall Street Journal.
THAAD đã trở thành điểm nóng trong cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc (sẽ diễn ra ngày 9.5 tới). Ứng cử viên sáng giá nhất Moon Jae-in thuộc phe đối lập kêu gọi Hàn Quốc nên chấm dứt lệ thuộc vàosự bảo vệ của Mỹ. Ông nói chính quyền kế tiếp sẽ có quyết định có nên để Mỹ triển khai THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc hay không.
THAAD nhằm bảo vệ Hàn Quốc và 28.500 quân Mỹ trú đóng ở nước này khỏi những quả tên lửa của Triều Tiên.
Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc, đã kịch liệt phản đối hệ thống phòng thủ tên lửa nàyvàcho rằng radar THAADcó thể do thám sâu vào lãnh thổ Trung Quốc. Nước này đã tấn công mạng của Hàn Quốc để trả đũa, theo một chuyên gia an ninh mạng của Mỹ.
Từ cuộc khủng hoảng ngoại giao Trung - Hàn, nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc phải tạm ngưng hoạt động ở Trung Quốc.
Nhiều người ủng hộ ứng cử viên Moon Jae-in cũng phản đối THAAD vànói rằngquyết định triển khai hệ thống này ở Hàn Quốc đã không hề lấy ý kiến của người dân và khiếnTrung Quốc khó chịu một cách không cần thiết.
Báo Hankyoreh (có thiện cảm với cánh tả ở Hàn Quốc) có bài xã luận hôm 29.4,viết rằngđòi hỏi của ông Trump là “phi lý, không được yêu cầudân Hàn Quốc trả tiền khi người dân thậm chí chẳng cần chúng”.
Kim Hương (theo The Wall Street Journal)