Bất chấp phán quyết trọng tài, đô đốc Ngô Thắng Lợi, tư lệnh hải quân Trung Quốc, ngang ngược tuyên bố Trung Quốc vẫn tiếp tục xây đảo nhân tạo ở Biển Đông. Trong khi đó nguồn tin từ quan chức quốc phòng Mỹ khẳng định Mỹ vẫn tiếp tục thực hiện tự do hàng hải.
Reuters đưa tin trong khuôn khổ chuyến thăm Trung Quốc trong ba ngày, ngày 18.7 tại Bắc Kinh, đôđốc John Richardson, tư lệnh hải quân Mỹ, đã hội đàm với đôđốc Trung Quốc Ngô Thắng Lợi, tư lệnh hải quân Trung Quốc.
Trung Quốc tập trận và tuần tra trên không
Phát biểu trước báo giới sau hội đàm, đôđốc Ngô Thắng Lợi nói với đô đốc Mỹ: “Tôi nghĩ ngài đến thăm Trung Quốc lần này theo lời mời của chúng tôi đã cho thấy cả hai bên đều có mối quan tâm tới an ninh hàng hải”.
Tân Hoa xã cho biết trong cuộc gặp, đôđốc Ngô Thắng Lợi khăng khăng cho rằng Trung Quốc sẽ không ngừng xây dựng các bãi đá ngầm và đảo nhân tạo với nỗ lực củng cố yêu sách chủ quyền.
Song song với sự kiện Cục Hải sự Trung Quốc thông báo Trung Quốc sẽ tập trận từ ngày 19.7 tới 21.7, không quân Trung Quốc cũng thông báo gần đây đã thực hiện tuần tra chiến đấu.
Tham gia tuần tra có máy bay ném bom, máy bay trinh sát và máy bay tiếp nhiên liệu. Khu vực tuần tra ở xung quanh Biển Đông, kể cả bãi cạn Scarborough.
Tân Hoa Xã dẫn lời người phát ngôn không quân Trung Quốc cho biết trong tương lai các đợt tuần tra trên không sẽ trở thành hoạt động thường xuyên.
Đô đốc Trung Quốc phản đối tuần tra tự do hàng hải
Trong khi đó, hãng tin Reuters ngày 18.7 nhận xét đô đốc Tôn Kiến Quốc, phó tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc, đã đưa raphát biểu được xem như lời cảnh cáo đối với Mỹ sau khi Tòa Trọng tài công bố phán quyết bác bỏ “đường lưỡi bò” của Trung Quốc.
Phát biểu tại một diễn đàn ở Bắc Kinh hôm 16.7, đô đốc Tôn Kiến Quốc cho rằng các vấn đề tự do hàng hải là không có thật và một số nước đã liên tục thổi phồng việc này lên.
Ông Tôn Kiến Quốc nói: “Tự do hàng hải ở Biển Đông có bao giờ bị ảnh hưởng? Không hề, cho dù ở quá khứ hay hiện tại, kể cả trong tương lai sẽ không có một vấn đề nào xảy ra, miễn là không nước nào giở trò”.
Ông cho rằng Trung Quốc là nước hưởng lợi nhiều nhất từ tự do hàng hải ở Biển Đông và sẽ không để bất cứ ai phá hỏng.
Ông khẳng định: “Trung Quốc phản đối mạnh mẽ cái gọi là quân đội thực hiện tự do hàng hải, thứ mang lại đe dọa quân sự cùng với thách thức và không tôn trọng luật biển quốc tế”.
Ông nhấn mạnh với ám chỉ đến Mỹ: “Loại quân đội vì tự do hàng hải này đang hủy hoại tự do thực sự tại Biển Đông và thậm chí có thể dẫn đến kết quả tai hại”.
Ông hăm dọa các tàu tuần tra tự do hàng hải thuộc lực lượng hải quân nước ngoài trên Biển Đông có thể gặp tai họa.
Đô đốc Tôn Kiến Quốc cũng cho rằng quân đội Trung Quốc sẽ sử dụng phán quyết trọng tài nhằm cải thiện năng lực của quân đội để “khi đến lúc, quân đội có thể giữ vai trò quyết định ở phút cuối cùng để giành lại lợi ích và chủ quyền quốc gia”.
Báo Maritime Executive dẫn nguồn tin từ quan chức quốc phòng Mỹ(giấu tên) cho biết Mỹ cóquyền tiến hành tự do hàng hải, do vậy tuyên bố của đô đốc Trung Quốc không làm thay đổi gì.
Trung Quốc đã tuyên bố không thừa nhận phán quyết của Tòa Trọng tài và tỏ thái độ giận dữ trước lời kêu gọi tôn trọng phán quyết của tòa từ các nước phương Tây và Nhật.
Trung Quốc liên tục đổ lỗi cho Mỹ gây bất ổn tại Biển Đông vì Mỹ đã điều tàu tuần tra thực hiện tự do hàng hải tới gần các đảo đang bị Trung Quốc chiếm đóng, nơi Trung Quốc đang củng cố sự hiện diện quân sự.
Anh Đào