Mỹ đề xuất dự luật ứng phó toàn diện trước nguy cơ gia tăng từ Trung Quốc

Theo Reuters, dự luật đề xuất dài 280 trang có tên “Dự luật Cạnh tranh chiến lược năm 2021” (Strategic Competition Act of 2021), đưa ra một loạt các biện pháp ngoại giao và chiến lược để chống lại Bắc Kinh phản ánh quan điểm cứng rắn của Quốc hội và lưỡng đảng Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc.

Dự luật ngoài nhắm vào vấn đề cạnh tranh kinh tế với Trung Quốc, cũng liên quan đến các giá trị về chủ nghĩa nhân đạo và hệ giá trị dân chủ, như đối xử với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ, đàn áp những người bất đồng chính kiến ​​ở Hồng Kông, và các hành vi xâm lược gây hấn ở Biển Đông.

Dự luật nhấn mạnh sự cần thiết phải ưu tiên đầu tư quân sự vì mục tiêu chính trị của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, kêu gọi thúc đẩy kinh phí về phương diện này, và kêu gọi Quốc hội phải đảm bảo vấn đề ngân sách liên bang “đáp ứng phù hợp” trong nhu cầu chiến lược của việc cạnh tranh với Trung Quốc.

Dự luật đề xuất cung cấp tổng cộng 655 triệu USD quỹ viện trợ quân sự nước ngoài cho khu vực trong năm tài chính từ 2022 đến 2026, đồng thời trong thời gian cùng kỳ cung cấp tổng cộng 450 triệu đô la Mỹ cho Sáng kiến ​​Đại dương Ấn Độ - Thái Bình Dương (IPOI) và các chương trình liên quan.

Dự luật sẽ mở rộng phạm vi hoạt động của Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS), cơ quan có phụ trách đánh giá vấn đề tiềm ẩn rủi ro an ninh quốc gia trong hoạt động giao dịch tài chính. Nhưng tương tự như nhiều điều khoản của dự luật, điều khoản này có thể được sửa đổi trong quá trình cân nhắc của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và toàn thể Thượng viện.

Dự luật kêu gọi tăng cường quan hệ đối tác với Đài Loan, gọi hòn đảo dân chủ và tự trị này là một phần quan trọng trong chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ, cho biết rằng không nên hạn chế trong hoạt động ngoại giao giữa quan chức Mỹ và Đài Loan. Phía Trung Quốc luôn tuyên bố Đài Loan là một phần không thể tách rời của Trung Quốc.

Dự luật cũng cho rằng Washington phải khuyến khích các đồng minh hành động nhiều hơn để chống lại “hành vi hung hăng và độc đoán” của Bắc Kinh, gồm cả hợp tác kiểm soát vũ khí.

Dự luật được khởi xướng bởi Thượng nghị sĩ Bob Menendez (đảng Dân chủ) là Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, và nghị sĩ cấp cao Cộng hòa Jim Risch. Ngày 14.4 Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ sẽ họp để thảo luận về việc sửa đổi và bỏ phiếu.

Reuters dẫn lời nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ, ông Bonnie Glaser cho biết: “Quốc hội Mỹ rất lo ngại về những thách thức mà Trung Quốc đặt ra đối với lợi ích của Mỹ,  đang cố gắng đưa ra các biện pháp đối phó hiệu quả trong phạm vi quyền hạn”.