Một chuyến vào rừng U Minh Hạ đầy thú vị

Tháng 10, vùng đất Cà Mau nắng ít, mưa nhiều. Tưởng chừng như những cơn mưa đã làm chùn bước chân của người thích khám phá thiên nhiên như tôi. Nhưng không, chính những cơn mưa dai dẳng lại cứ thúc giục phải đi cho bằng được. Mưa, sẽ giúp cho chúng ta cảm nhận rõ tận tường từng nhịp đập, hơi thở nhẹ nhàng và mềm mại của thiên nhiên.

Tay cầm mớ lờ, lợp và dàn câu giềng (có sợi dây dài, được mắc nhiều lưỡi câu dùng để bắt cá) bước vội xuống chiếc vỏ máy đang neo đậu ở bìa rừng, anh Huỳnh Vũ Hoàng (39 tuổi) ngụ xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời thúc giục: “Anh em chuẩn bị đồ đạc, nước uống để vào rừng. Do đặt nhiều lờ, lợp, giăng câu bắt cá, đặt bẫy rắn nên mình đi hơi lâu”.

Dứt lời, anh Hoàng lấy chiếc nón kết đội lên đầu rồi xua tay: “Đi thôi, trời này sẽ mưa, mọi người chuẩn bị áo mưa, kẻo lạnh”. Rồi nhanh thoăn thoắt, anh Hoàng nhảy xuống chiếc vỏ lãi nổ máy đưa chúng tôi vào rừng.

Tài lái vỏ lãi của anh Hoàng rất “thiện xạ”, đường vào rừng vừa hẹp, dưới nước có nhiều bèo tai chuột làm vật cản, nhưng anh Hoàng vẫn gọn ghẽ điều khiển nó luồn lách qua từng kênh mương để vào rừng.

Đến nơi, anh Hoàng vội nhảy ùm xuống nước, quơ tay vén những lớp bèo, cỏ để lộ ra khoảng trống vừa đủ đặt những chiếc lờ, lợp xuống nước. Sau đó, anh tiếp tục quơ mớ bèo, cỏ khi nãy đậy lên mặt lờ, lợp để bẫy cá lóc.

“Số lờ, lợp này anh mới mua nên đặt để đó, vài ba ngày sau mình mới thăm, chứ thăm liền chẳng có cá đâu. Đặt xong anh dẫn chú đi thăm những cái lờ, lợp mà anh đặt trước đó mấy ngày. Còn câu giềng, thăm lợp xong, mình quay lại là thăm được, vì để lâu cá dính câu sẽ sảy mất liền. Lâu lâu đi rừng, trải nghiệm trọn vẹn công việc của nông dân tụi anh một lần cho biết”, anh Hoàng nói.

Rồi cứ thế, anh Hoàng vác mớ lờ, lợp xuyên qua những kênh mương của cánh rừng để đặt bẫy cá. Anh làm rất chuyên nghiệp, mỗi nơi đặt, anh đều làm dấu để tiện cho lúc thăm. “Rừng thì bao la, rộng lớn, em mà không để lại ký hiệu gì thì lạc mất hết. Nghề này, lội rừng suốt ngày, dẫu mệt nhưng vui. Vui nhất là khi mình bắt được nhiều cá, bán được nhiều tiền để lo cho gia đình”, anh Hoàng tâm tình.

Sinh ra và lớn lên ở miệt rừng tràm nên tình yêu thiên nhiên từ lâu đã ngấm sâu vào máu thịt anh Hoàng. Anh chia sẻ, hễ ngày nào không vào rừng là ngày đó anh thấy bồn chồn, bứt rứt, một cảm giác rất khó chịu.

Mới 39 tuổi đời nhưng anh Hoàng đã có thâm niên hàng chục năm “lăn lộn” với cánh rừng già quê hương. “Anh gắn bó với rừng rất lâu, anh không nhớ rõ khi nào, chỉ biết vào những năm học cấp 2 là anh đã biết đi rừng rồi”, anh Hoàng chia sẻ.

Giữa không gian bốn bề rừng tràm, tiếng chim rừng kêu hót lanh lảnh. Dưới nước, từng đàn cá lóc tranh mồi, rượt đuổi nhau khiến dòng nước nổi sóng, làm tan sự tĩnh lặng, yên bình của khu rừng.

Chỉ tay về phía mương nước trước mặt, anh Hoàng cho hay “Ở đây, cá lóc nhiều lắm. Ngoài cá đồng, thì rùa, rắn, trăn rừng…, còn vô số. Chẳng biết chúng sinh sản như thế nào, nhưng vào rừng thứ gì cũng có. Loài nào bắt được thì mình bắt, loài nào hoang dã thì mình thả lại rừng để bảo tồn, tái tạo. Nhờ vậy, mà sản vật từ rừng ở đây chưa bao giờ vơi cạn”.

Xế chiều, khi vừa giăng xong câu giềng, anh Hoàng nhảy vội lên chiếc vỏ, nổ máy di chuyển xuyên qua các kênh mương của cánh rừng để thăm số lờ, lợp cũ mà anh đặt từ nhiều ngày trước.

Anh Hoàng nói sản vật từ rừng có nhiều, chỉ cần siêng năng, chăm chỉ là sẽ có tiền và có cá để làm thức ăn hằng ngày. 

Vén lớp bèo tai chuột, lộ ra chiếc lợp thâm đen do bị ngâm nước quá lâu, thấy nặng, anh Hoàng nói “Có cá lớn”. Rồi anh cẩn thận nâng chiếc lợp khỏi mặt nước đưa lên vỏ lãi.

Vẻ mặt hớn hở, anh Hoàng cười: “Thấy chưa, anh nói không sai đâu”. Những con cá lóc nặng khoảng 1kg chen chúc trong chiếc lợp. Cứ thế, anh Hoàng đưa chúng tôi đi thăm lợp và bắt được rất nhiều cá lóc.

Thăm xong lợp, lờ, chúng tôi quay trở lại thăm câu giềng đã giăng trước đó khoảng 2 tiếng đồng hồ. Vừa dừng vỏ máy ở mé bìa rừng, hình ảnh lộ ra trước mắt tôi là những con cá lóc to đang dính câu. Chúng cố giãy giụa để tìm cách thoát khiến cho nước văng tung tóe.

Trời chiều trở nên u ám, mây đen giăng kín bầu trời. Anh Hoàng bảo: “Mưa nghe! Thôi về, trầm mình dưới nước từ trưa giờ cũng lạnh lắm rồi”.

Rồi chưa kịp nổ máy, cơn mưa nặng hạt trút xuống cánh rừng, khiến cho chúng tôi không kịp mặc áo mưa. Anh Hoàng nổ máy, phóng thẳng về nhà, kết thúc một ngày vào rừng để săn bắt cá lóc. Đấy là một cảm giác gần gũi, thơ mộng mà tôi đã trải qua, một kỷ niệm đáng nhớ về xứ rừng tràm U Minh Hạ.

Xứ tràm U Minh Hạ còn lưu giữ được nét đẹp tự nhiên, hoang sơ của vùng đất trù phú, giàu sản vật. Người dân nơi đây vẫn còn nét chân quê, mộc mạc. Trên bờ đất họ trồng rừng để phát triển sản xuất, dưới kênh mương bà con vừa bảo tồn, tái tạo và phát triển nguồn lợi cá đồng và kết hợp làm du lịch sinh thái.

Cách đây không lâu, ông Lê Hồng Thịnh, Phó chủ tịch UBND huyện U Minh từng chia sẻ, rừng tràm U Minh Hạ vẫn còn vẹn nguyên vẻ đẹp hoang sơ, mộc mạc, nên nơi đây rất thích hợp để phát triển du lịch sinh thái cộng đồng. "Vừa qua, UBND huyện U Minh đã chỉ đạo cho các ngành chuyên môn hướng dẫn cho bà con cách làm các dịch vụ, du lịch từ lợi ích kinh tế từ rừng mang lại; đồng thời hướng dẫn các chủ rừng đầu tư quy hoạch lại hệ thống kênh mương trong khu vực rừng mình quản lý; đầu tư nuôi cá đồng và tổ chức các hoạt động trải nghiệm tham quan trong rừng tràm bằng xuồng ba lá; tổ chức các hoạt động câu cá, đánh bắt cá; tham quan trải nghiệm nghề gác kèo ong, lấy mật để thu hút khách du lịch", ông Thịnh cho biết.

Hiện nay, những sản vật như cá, rùa, rắn…, thậm chí nhiều loài động vật hoang dã vẫn còn tồn tại ở xứ rừng này. Chính sự trù phú, đa dạng về chủng loại ấy đã làm nên rừng tràm U Minh Hạ đậm đà bản sắc thiên nhiên.

Chính vì thế, vào năm 2006, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định chuyển khu bảo tồn thiên nhiên Vồ Dơi thành Vườn quốc gia U Minh Hạ, tổng diện tích 8.256ha, thuộc địa bàn 2 huyện U Minh và Trần Văn Thời (tỉnh Cà Mau). Đây là nơi được UNESCO đưa vào danh sách các khu dự trữ sinh quyển của thế giới.