Lãi suất tiết kiệm giảm, tiền đổ mạnh vào chứng khoán, trái phiếu

Chứng khoán thành kênh đầu tư hấp dẫn

Sau đại dịch COVID-19, các ngân hàng thương mại giảm lãi suất huy động để tạo cơ sở giảm lãi suất cho vay hỗ trợ nền kinh tế đã tạo nên mặt bằng lãi suất mới, thấp hơn từ 0,1-0,5%. Khi tiền gửi có khả năng sinh lời kém hơn, các hoạt động kinh doanh khác cũng đang bị đình trệ thì chứng khoán trở thành kênh đầu tư hấp dẫn với nhiều nhà đầu tư mới.

Thống kê của Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) cho thấy tài khoản mở mới của các nhà đầu tư nội trong tháng 4.2020 tăng vọt, đạt 36.721 tài khoản. Con số này chỉ thấp hơn số tài khoản mở mới 40.651 trong tháng 2.2018, ngay trước khi VN-Index trở lại vùng đỉnh 10 năm là 1.200 điểm.

Không những vậy, thanh khoản thị trường và dư nợ margin (giao dịch ký quỹ) đều tăng trưởng khả quan. Tính từ đầu tháng 4.2020 đến ngày 18.6, tổng giá trị giao dịch trên cả 3 sàn HSX, HNX và UpCOM đã đạt gần 305.000 tỉ đồng, tăng 35% so với quý 2/2019 và tăng 33% so với quý 1/202. Riêng giá trị giao dịch khớp lệnh tăng 49% so với quý 2/2019.

Điều này cho thấy dòng tiền vào thị trường đang gia tăng mạnh mẽ khi các nhà đầu tư đặt nhiều kỳ vọng vào sự hồi phục của nền kinh tế cũng như hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp.

Giá trị giao dịch gia tăng kéo theo dư nợ margin tại các công ty chứng khoán cũng tăng trưởng, với mức tăng bình quân tại một số công ty khoảng 20% so với quý 1/2020. Các yếu tố này cho thấy thu nhập từ phí, lãi margin của các công ty chứng khoán dự báo tăng trưởng rất tốt trong quý 2/2020.

So với ngày 31.3, VN-Index tính đến ngày 18.6 đã tăng trưởng 27%. Hầu hết các cổ phiếu trên thị trường đều có mức phục hồi trên 20%. Nhờ đó, danh mục tự doanh của các công ty chứng khoán được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng tốt trong quý 2/2020.

Nhà đầu tư đổ tiền vào trái phiếu

Không riêng gì chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp đang được nhiều nhà đầu tư xem là kênh huy động vốn hiệu quả trong bối cảnh nguồn tín dụng ngân hàng bị siết chặt. Không ít doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ trong quý 1/2020 vẫn đẩy mạnh huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu.

Đánh giá mới nhất từ Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam cho thấy tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân, đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp đã tăng lên gần 30% trong những tháng đầu năm 2020 so với mức 9% trong năm 2019.

Huy động vốn từ trái phiếu cũng tiếp tục là cứu cánh cho các doanh nghiệp bất động sản. Trong tháng 4.2020, doanh nghiệp bất động sản có lượng phát hành lớn với hơn 9.650 tỉ đồng, luỹ kế 4 tháng đầu năm dòng vốn huy động qua kênh trái phiếu của nhóm này đạt trên 29.200 tỉ đồng.

Đáng chú ý, nếu so sánh với gửi tiết kiệm ngân hàng kỳ hạn 12 tháng, lĩnh lãi cuối kỳ với lãi suất cao nhất hiện nay là 8%/năm thì mua trái phiếu doanh nghiệp thời hạn tương tự sẽ được hưởng lãi suất từ 12%/năm trở lên. Nếu mua số lượng lớn còn được tặng quà là vàng miếng, phiếu chăm sóc sức khỏe hay những chuyến du lịch,... khiến nhiều nhà đầu tư cá nhân chuyển hướng sang mua trái phiếu doanh nghiệp.

Nhiều chuyên gia cho rằng trong lúc huy động vốn từ ngân hàng còn tương đối khó khăn thì kênh trái phiếu doanh nghiệp sẽ tiếp tục sôi động và có thể dẫn tới cạnh tranh tăng lãi suất.

“Trong bối cảnh huy động vốn từ kênh ngân hàng của doanh nghiệp vẫn còn tương đối khó khăn khi gói hỗ trợ tín dụng vẫn còn chưa đến được với nhiều doanh nghiệp thì kênh trái phiếu được dự báo vẫn tiếp tục sôi động trong thời gian tới. Gần đây, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện giảm lãi suất điều hành và giảm trần lãi suất huy động. Do đó, kênh trái phiếu doanh nghiệp cũng sẽ trở nên hấp dẫn hơn tương đối khi mức lãi suất ở mức cao hơn. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng hoàn toàn có cơ hội hạ lãi suất trái phiếu doanh nghiệp nhằm giảm chi phí vốn trong thời gian tới”, chuyên gia Công ty Chứng khoán Bảo Việt thông tin.

Đáng chú ý, trước tình hình nhiều nhà đầu tư cá nhân có xu hướng tăng mua trái phiếu doanh nghiệp, để hạn chế rủi ro, Bộ Tài Chính khuyến nghị nhà đầu tư cá nhân cần cân nhắc kỹ và thận trọng khi mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ.

Phan Diệu