Ký sinh trùng sốt rét làm thay đổi mùi cơ thể người bệnh để hấp dẫn muỗi

Theo một nghiên cứu mới, ký sinh trùng gây sốt rét có thể làm thay đổi mùi cơ thể của người bị nhiễm, làm cho người đó hấp dẫn hơn đối với muỗi. Chính điều này có thể giúp giải thích tại sao căn bệnh sốt rét lại có thể lây lan rất nhanh.

Theo tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, một nhóm nghiên cứu quốc tế gồm các nhà khoa học Anh, Hà Lan và Kenya đã phát hiện ra rằng tác nhân gây bệnh sốt rét trong máu của người bị nhiễm làm thay đổi mùi của người để thu hút càng nhiều muỗi đến đốt. Điều này đã được các nhà nghiên cứu khẳng định qua thử nghiệm.

Có 45 học sinh Kenya, một số đã bị nhiễm sốt rét, nhưng các triệu chứng bên ngoài của bệnh vẫn chưa biểu hiện rõ ràng đã tham gia nghiên cứu. Bít tất của những học sinh khác nhau được đặt trong các thùng chứa rồi được nối với nhau bằng một ống thủy tinh. Muỗi đã được đưa vào ống để lựa chọn hướng bay đến. Muỗi thích bay tới những đôi tất chân của những học sinh bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, hầu hết muỗi đã chọn những chiếc tất mà đứa trẻ đó dùng khi bị ốm, chứ không phải là những chiếc tất dùng sau khi hồi phục.

Các nhà khoa học đã phân tích các thành phần hóa học của mùi và xác định ở những người mắc sốt rét thì mùi đậm đặc hơn và gây ra phản ứng mạnh hơn đối với muỗi (phản ứng của muỗi được xác định bằng cách gắn điện cực siêu nhỏ vào muỗi). Hóa ra, muỗi bị thu hút bởi các aldehyde heptane, octane và nonane. Nếu những chất này được thêm vào mồi nhân tạo để tạo ra mùi của một người thì muỗi sẽ bay nhiều đến đó.

Các nhà ký sinh trùng học ngày càng quan tâm đến vai trò tiềm ẩn của mùi trong việc lây lan bệnh sốt rét và tìm cách sử dụng mùi để giúp chẩn đoán và giảm sự lây lan bệnh.

Nhà nghiên cứu Odom John tại Đại học Durham ở Anh đang nghiên cứu xem liệu có thể huấn luyện chó để đánh hơi những người bị sốt rét hay không. Ông cũng đang nghiên cứu khả năng kiểm tra hơi thở để xác định bệnh nhiễm trùng sốt rét. Công trình nghiên cứu mới về mùi cơ thể cũng có thể giúp phát triển công cụ chẩn đoán hoặc cải thiện việc bẫy muỗi,- chuyên gia ký sinh trùng học James Logan ở Trường vệ sinh và y học nhiệt đới London nói.

Vũ Trung Hương