Kiến nghị quản lý dòng tiền, nguồn thu nhập của cán bộ, công chức như ở các nước tiên tiến

Bộ chỉ số đánh giá phòng chống tham nhũng còn bất cập

Tại Báo cáo số 362/BC-TTCP về kết quả giải quyết và trả lời kiến nghị của cử tri gửi trước kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa 15, cử tri Tây Ninh cho rằng bộ chỉ số đánh giá công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) của Thanh tra Chính phủ (TTCP) còn một số bất cập về tiêu chí điểm.

Ngoài ra, cử tri cho rằng bộ chỉ số còn đặt ra tiêu chí kết quả xử lý kỷ luật hành chính đối với tổ chức, trong khi pháp luật hiện hành hoàn toàn không có quy định kỷ luật hành chính. Do đó, để minh chứng việc xử lý, thanh tra tỉnh buộc phải vận dụng lấy kết quả xử lý về mặt đảng đối với tổ chức đảng để xảy ra tham nhũng. Tuy nhiên, việc này không thuộc thẩm quyền kiểm soát của chính quyền địa phương, thực tế một số trường hợp tổ chức đảng để xảy ra tham nhũng không có biến pháp kỷ luật mà chỉ kiểm điểm rút kinh nghiệm nên TTCP không đồng ý, từ đó trừ điểm của tỉnh...

Giải đáp thắc mắc của cử tri, TTCP cho biết tiêu chí đánh giá về công tác PCTN được quy định tại điều 17 Luật PCTN 2018, gồm: Số lượng, tính chất và mức độ của vụ việc, vụ án tham nhũng; việc xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật về PCTN; thực hiện các biện pháp PCTN; phát hiện, xử lý tham nhũng và thu hồi tài sản.

Theo TTCP, bộ chỉ số đánh giá công tác PCTN cấp tỉnh hằng năm do TTCP xây dựng và ban hành căn cứ vào các tiêu chí nêu trên, được cụ thể hóa theo quy định tại các điều 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 của Nghị định 59/2019/NĐ-CP ngày 1.7.2019 của Chính phủ. Trong đó, tiêu chí phát hiện và xử lý tham nhũng được quy định chi tiết tại điều 19.

Theo đó, tiêu chí phát hiện tham nhũng gồm các tiêu chí thành phần như: Kết quả phát hiện tham nhũng qua công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; qua phản ánh, tố cáo, báo cáo và qua hoạt động điều tra, truy tố, xét xử.

Tiêu chí đánh giá việc xử lý tham nhũng bao gồm: Kết quả xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính với tổ chức, cá nhân có vi phạm; kết quả xử lý trách nhiệm người đứng đầu để xảy ra tham nhũng.

TTCP cho rằng bộ chỉ số đánh giá công tác PCTN cấp tỉnh hằng năm được áp dụng chung trên phạm vi cả nước; các tỉnh đều tự đánh giá trên cùng một mặt bằng, cùng phương pháp tính điểm để có thể so sánh mức độ đạt hiệu quả. Do đó, kết quả đánh giá một số tiêu chí thành phần không đạt điểm tuyệt đối 100% là điều thường xảy ra đối với tất cả các địa phương.

Kiến nghị lập cơ quan chuyên trách xác minh tài sản

Cử tri TP.Đà Nẵng kiến nghị cần có cơ chế, biện pháp hiệu quả hơn trong việc thẩm tra, xác minh và quản lý việc kê khai của cán bộ, công chức. Theo đó, có thể nghiên cứu thành lập cơ quan chuyên trách để thực hiện nhiệm vụ này.

TTCP cho biết việc thẩm tra, xác minh và quản lý kê khai tài sản đang thực hiện theo quy định tại nhiều văn bản. Trong đó có Luật PCTN năm 2018; Nghị định 130/2020 về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; Quy chế phối hợp giữa cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập ban hành theo Quyết định số 56/2022 của Bộ Chính trị.

“So với trước đây, cơ chế, biện pháp quản lý được tăng cường, nhất là việc xác minh tài sản, thu nhập theo kế hoạch hằng năm đối với người có nghĩa vụ bằng hình thức lựa chọn ngẫu nhiên”, báo cáo của TTCP nêu.

Cơ quan thanh tra cũng cho hay, năm 2022, Thủ tướng đã phê duyệt định hướng xác minh tài sản, thu nhập. TTCP đã hướng dẫn và các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập đã ban hành kế hoạch, triển khai rộng rãi việc xác minh người có nghĩa vụ kê khai tài sản. Kết quả có 7.552 người đã được xác minh tài sản, thu nhập, phát hiện 74 người kê khai chưa đúng.

Theo TTCP, việc nghiên cứu mô hình cơ quan chuyên trách sẽ được thực hiện về lâu dài, trên cơ sở kết đánh giá việc thực hiện quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước về kiểm soát tài sản, thu nhập. Trước mắt, mô hình cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập vẫn tổ chức theo Luật PCTN năm 2018 và Quyết định số 56/2022 của Bộ Chính trị.

Cử tri Đà Nẵng kiến nghị cần áp dụng và tăng cường các biện pháp quản lý khoa học, nhất là quản lý dòng tiền, nguồn thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức và toàn xã hội như các nước tiên tiến trên thế giới đang làm. Đồng thời, cần xem xét không nên áp dụng việc kê khai và giám sát kê khai tài sản theo kiểu bốc thăm hiện nay.

Phản hồi kiến nghị trên, TTCP cho biết đang triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập trong phạm vi cả nước. Đây là cơ sở dữ liệu có vai trò quan trọng trong công tác PCTN, nhằm thực hiện có hiệu quả Quyết định số 56-QĐ/TW ngày 8.2.2022 của Bộ Chính trị về quy chế phối hợp giữa các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập.

TTCP cho biết hằng năm cơ quan này cũng xây dựng định hướng xác minh tài sản, thu nhập, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ chỉ đạo cơ quan thanh tra trực thuộc xây dựng kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập hằng năm và tổ chức thực hiện; nơi không có cơ quan thanh tra thì chỉ đạo đơn vị phụ trách công tác tổ chức cán bộ thực hiện.

“Việc thực hiện kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập theo đúng quy định tại điều 15 Nghị định số 130/2020-NĐ-CP. Hiện nay TPCP đang tổng hợp báo cáo và xem xét kiến nghị của các bộ ngành, địa phương về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện việc kiểm soát tài sản, thu nhập, trong đó có việc lựa chọn ngẫu nhiên người được xác minh tài sản bằng hình thức bốc thăm”, báo cáo của TTCP nêu.