Hãng Reuters đưa tin vào ngày 8.3, cả Israel lẫn Hamas đều phát đi tín hiệu đang chuẩn bị tiến hành đàm phán giai đoạn hai của thỏa thuận ngừng bắn tại Dải Gaza.
Phía Hamas tuyên bố có “vài dấu hiệu tích cực” để bắt đầu đàm phán, nhưng không nêu chi tiết. Theo phát ngôn viên Abdel-Latif Al-Qanoua: “Chúng tôi khẳng định nhóm sẵn sàng tham gia đàm phán giai đoạn hai với phương hướng đáp ứng nhu cầu của người dân. Chúng tôi kêu gọi tăng cường nỗ lực viện trợ Gaza và dỡ bỏ phong tỏa”.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng thông báo: “Israel chấp nhận lời mời của các bên trung gian do Mỹ hậu thuẫn. Chúng tôi sắp cử một phái đoàn đến Doha (Qatar) vào ngày 10.3 để xúc tiến đàm phán”.
Trong lúc nỗ lực ngoại giao diễn ra, quân đội Israel (IDF) mở đợt không kích thị trấn Rafah khiến 2 người thiệt mạng. IDF tuyên bố máy bay quân sự của mình tấn công vị trí một máy bay không người lái đáp xuống miền nam Gaza, khi “vài nghi phạm cố gắng đoạt lấy phương tiện”.
Miền bắc Gaza cũng hứng chịu tập kích. IDF cho biết mục tiêu là nhóm tay súng Hamas bị nghi chôn thuốc nổ gần nơi lực lượng Israel đóng quân.
Israel - Hamas đạt thỏa thuận ngừng bắn vào ngày 19.1. Trong giai đoạn đầu kéo dài 42 ngày, Hamas thả 33 con tin Israel và 5 con tin Thái Lan đổi lấy khoảng 2.000 tù nhân Palestine. Giai đoạn này vừa kết thúc cuối tuần trước Israel muốn kéo dài thêm đến giữa tháng 4 nhưng Hamas muốn lập tức bước sang giai đoạn 2, theo đó Israel phải rút hết quân để đổi lấy toàn bộ 59 con tin còn lại.
Vào ngày 2.3, Israel bắt đầu chặn hàng viện trợ nhân đạo vào Gaza giữa lúc nỗ lực ngoại giao bế tắc. Nhóm Houthi ở Yemen - đồng minh của Hamas - đe dọa khôi phục hoạt động tập kích tàu liên quan đến Israel nếu nhà nước Do Thái không dỡ lệnh chặn hàng viện trợ nhân đạo.
Tái thiết Gaza
Một vấn đề nóng khác là tái thiết Gaza thời hậu chiến. Ngoại trưởng Pháp, Đức, Anh, Ý vào ngày 8.3 ra tuyên bố chung ủng hộ kế hoạch tái thiết do Ai Cập đề xuất.
“Kế hoạch vạch ra con đường thực tế để tái thiết Gaza, nếu được thực hiện hứa hẹn sẽ cải thiện nhanh chóng và bền vững điều kiện sống thảm khốc cho người dân Palestine”, theo tuyên bố chung. Ngoại trưởng 4 nước cũng nhấn mạnh không thể để Hamas tiếp tục quản lý Gaza.
Kế hoạch của Ai Cập kêu gọi thành lập ủy ban hành chính gồm các nhà kỹ trị Palestine độc lập, nhận nhiệm vụ quản lý Gaza một khoảng thời gian ngắn nhằm chuẩn bị cho chính quyền Palestine (PA) nắm quyền trở lại. Các nước Ả Rập và tổ chức quốc tế hỗ trợ kinh phí xây dựng khu nhà ở, công viên, trung tâm cộng đồng, thương cảng, trung tâm công nghệ, khách sạn ven biển, sân bay.
Giới lãnh đạo Ả Rập chấp thuận kế hoạch trên, nhưng Mỹ lên tiếng không đồng ý. Đầu năm nay Tổng thống Trump đề xuất ý tưởng di dời người Palestine khỏi Gaza và “bàn giao” vùng đất này cho Mỹ, sau đó tiến hành tái thiết quy mô lớn nhằm biến nơi đây thành “Riviera Địa Trung Hải” theo mô hình bất động sản nghỉ dưỡng.