Iraq ban lệnh không cho người Kurd bỏ phiếu đòi độc lập

Tòa án Tối cao ở Baghdad ngày 18.9 đã ra tuyên bố nói rằng họ "đã ban hành một lệnh tạm đình chỉ các thủ tục trưng cầu dân ý trên toàn quốc... cho đến khi giải quyết các vụ kiện về hiến pháp liên quan đến vấn đề nói trên".

AP cho hay là hiện chưa rõ chính quyền địa phương ở các khu vực bán tự trị của người Kurd ở miền bắc Iraq có tuân thủ phán quyết của tòa hay không.

Dự kiến, cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý này sẽ diễn ra ngày 25.9 tới tại 3 tỉnh bán tự trị của người Kurd và những vùng lãnh thổ của người Kurd nhưng Baghdad vẫnkiểm soát.

Cả lãnh đạo Iraq lẫn lãnh đạo Mỹ - đồng minh thân cận với người Kurd - đều kêu gọi lãnh đạo người Kurd dừng cuộc trưng cầu dân ý đòi độc lập, vì lo ngại cuộc bỏ phiếu này có thể góp phần gây bất ổn chính trị khi chính phủ Iraq vẫn đang phải chiến đấu với tổ chức khủng bố IS.

Lãnh đạo người Kurd đã nhiều lần phớt lờ thông điệp của Baghdad dù chính quyền Iraq đã gọi cuộc bỏ phiếu này là vi hiến.

Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi thậm chí còn tuyên bố với AP trong một cuộc phỏng vấn là chính phủ của ông sẵn sàng dùng vũ lực để can thiệp vào cuộc trưng cầu dân ý đòi độc lập này.

Nếu dân Iraq bị "đe dọa dùng vũ lực ngoài luật phápthì chúng tôi sẽ can thiệp bằng quân sự", ông al-Abadi nói.

Lực lượng dân quân Shiite, những binh sĩ trung thành với chính phủ Iraq cũng tuyên bố sẽ động binh nếu người Kurd tổ chức trưng cầu dân ý đòi độc lập.

Lãnh đạo người Kurd ở Iraq cho rằng một cuộc trưng cầu dân ý về độc lập sẽ mở đường cho cuộc đàm phán về một lộ trình độc lập với chính phủ Iraq. Tuy nhiên Thủ tướng al-Abadi bác bỏ quan điểm này và cho rằng cuộc trưng cầu dân ý chỉ làm tình hình xấu đi mà thôi.

Masoud Barzani lãnh đạo người Kurd thì không sợ hãi và nói rằng binh sĩ của ông sẽ chiến đấu nếu quân đội Iraq và dân quân người Shitte động quân tiến đến thành phố giàu dầu mỏ Kirkuk.

Người Kurd tại Iraqtừ lâu đã đòi độc lập, họ chính là những người cộng tác mạnh với Mỹ để lật đổ Tổng thống Iraq Saddam Hussein hồi năm 2003. Tuy nhiên, sau đó chính quyền mới của Iraq và Mỹ chỉ cho họ quy chế tự trị và người Kurd luôn muốn tạo một cuộc trưng cầu dân ý để tách khỏi Iraq.

Trong khi đó, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đang đưa quân áp sát biên giới với Iraq để thực hiện một cuộc tập trận lớn và không cho biết khi nào sẽ kết thúc cuộc tập trận này. Thổ Nhĩ Kỳ vốn cũng đang có nội chiến với lực lượng dân quân người Kurd ở vùng lãnh thổ phía nam của họ cũng không đồng tình với quyết định đòi độc lập của người Kurd ở Iraq do lo ngại một hiệu ứng domino sẽ lan sang nước mình.