Gửi bình luận
Giới chức Iran tuyên bố không cho các cường quốc châu Âu thêm thời gian cứu vãn thỏa thuật hạt nhân bằng cách bảo vệ quốc gia Trung Đông khỏi trừng phạt Mỹ nữa.
Người phát ngôn Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi ngày 19.6 đe dọa Iran sẵn sàng hiện thực hóa lời đe dọa làm giàu uranium ở mức cao hơn nếu phía châu Âu không hành động.
“Thời hạn 2 tháng (60 ngày) do Iran đặt ra với các bên ký kết thỏa thuận còn lại không thể được gia hạn, và giai đoạn thứ hai khởi động đúng như kế hoạch”, theo người phát ngôn Kamalvandi.
Không chỉ AEOI mà cả Tổng thống Hassan Rouhani cũng nhấn mạnh: “Nếu yêu cầu không được đáp ứng thì chúng tôi sẽ tiến hành biện pháp mới sau 60 ngày tính từ ngày 8.5. Tuy nhiên nếu họ quay lại tuân thủ cam kết, Iran sẽ bỏ mọi biện pháp thực hiện trong vòng 60 ngày này, hoặc đặt ra thời hạn 60 ngày khác”.
Iran vào năm 2015 ký kết Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) với Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức. Quốc gia Trung Đông chấp nhận từ bỏ tham vọng phát triển vũ khí hạt nhân để quốc tế dỡ bỏ sự trừng phạt tài chính - kinh tế.
Tuy nhiên Tổng thống Donald Trump đưa Mỹ rút khỏi và tái áp đặt trừng phạt. Dù liên tục yêu cầu giữ vững JCPOA nhưng các nước châu Âu lại chưa có hành động thiết thực nào cả.
Ngày 8.5, Tổng thống Rouhani đặt thời hạn 60 ngày để phía châu Âu thực hiện lời hứa bảo vệ ngành dầu khí cùng ngân hàng Iran khỏi trừng phạt Mỹ.
Trước lời đe dọa làm giàu uranium ở mức cao hơn nêu trên, AEOI hai ngày trước vừa thông báo trữ lượng uranium làm giàu mức thấp của nước này sắp vượt qua giới hạn đặt ra trong JCPOA.
JCPOA cho phép Iran trữ 300kg hợp chất uranium hexafluoride (UF6) đã làm giàu mức 3,67% hoặc tương đương trong 15 năm, có thể sản xuất nước nặng (chất điều tiết trong lò phản ứng) nhưng trữ lượng không vượt quá 130 tấn. Lượng dư thừa phải đem ra nước ngoài trữ hoặc bán đi.
Thỏa thuận còn quy định mức độ tinh khiết mà Iran có thể làm giàu UF6 ở 3,67% - thấp hơn mức 20% quốc gia Trung Đông này đạt được trước khi ký JCPOA và thua xa mức dùng làm vũ khí là 90%.
Động thái phá bỏ cam kết có nguy cơ làm căng thẳng Mỹ - Iran leo thang, qua đó khiến tình hình Trung Đông thêm phức tạp.
Cẩm Bình (theo Reuters)
