Gửi bình luận
Hội đồng Giám hộ Iran ngày 2.12 thông qua đạo luật yêu cầu chính phủ nước này ngừng hoạt động thanh sát của Liên hợp quốc và đẩy mạnh nỗ lực làm giàu uranium.
Đạo luật trên được Quốc hội Iran thông qua một ngày trước đó với tỷ lệ ủng hộ cao. Họ đã gửi thư hối thúc Tổng thống Hassan Rouhani sớm thực thi luật mới.
Hội đồng Giám hộ có trách nhiệm đảm bảo các dự luật trước khi ban hành không vi hiến hay mâu thuẫn với luật Hồi giáo Shi’ite. Hiện lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei - người giữ tiếng nói cuối cùng trong mọi vấn đề - chưa bày tỏ quan điểm.
Theo luật mới, chính quyền Tehran cho những cường quốc châu Âu ký thỏa thuận hạt nhân 2015 (Anh, Pháp, Đức) thời gian 2 tháng để tìm cách nới lỏng trừng phạt nhắm vào tài chính và dầu mỏ. Nếu tình hình không thay đổi thì quốc gia Trung Đông sẽ làm giàu uranium lên mức 20%, lắp đặt thêm máy ly tâm tân tiến tại hai cơ sở Natanz cùng Fordow.
Thỏa thuận hạt nhân 2015 chỉ cho phép Iran làm giàu uranium đến mức 3,67% và sử dụng máy ly tâm IR-1 thế hệ đầu. Nhưng từ giữa năm 2019 nước này làm giàu uranium lên mức 4,5%, mới đây còn bị phát hiện lắp đặt ngầm máy ly tâm IR-2m.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết họ chưa nhận được thông báo nào về chuyện ngừng hoạt động thanh sát. Nhà nghiên cứu Ariane Tabatabai thuộc đại học Columbia đánh giá luật mới gia tăng áp luật buộc Mỹ tái tham gia thỏa thuận hạt nhân 2015, tuy nhiên cũng có lo ngại đây có thể là tín hiệu cho ý định rút khỏi thỏa thuận từ phía Iran.
Tình hình hiện nay rất căng thẳng do vụ ám sát nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh. Anh, Pháp, Đức, Nga, Iran, Trung Quốc (các bên tham gia thỏa thuận hạt nhân) dự kiến nhóm họp tại Áo vào ngày 16.12 tới.
