Trong diễn văn khai mạc hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) sáng nay 21.11, Thủ tướng Malaysia kêu gọi lãnh đạo các nước trên thế giới hợp tác chống khủng bố, vào lúc xảy ra hàng loạt vụ tấn công khủng bố trên toàn cầu.
Ngày 20.11, quân khủng bố Al-Qaeda giết 19 người trong vụ tấn công một khách sạn ở Mali, trước khi lực lượng biệt kích nước này xông vào tòa nhà, giải cứu 170 người, gồm nhiều người nước ngoài.
Một tuần trước đó, quân khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tấn công Paris, làm chết 129 người. Chúng cũng nhận trách nhiệm vụ đánh bom chiếc máy bay dân dụng Nga, khiến 224 người chết hôm 31.10, khi chiếc máy bay này cất cánh rời khỏi Ai Cập.
Nhiều vụ tấn công khủng bố cũng xảy ra ở Lebanon, Thổ Nhĩ Kỳ...
Tối 20.11,lãnh đạo 15 nướcthành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhất trí thông qua dự thảo nghị quyết do Pháp đệ trình, đề nghị tất cả các quốc gia cùng chống IS ở Syria và Iraq, tăng gấp đôi nỗ lực phòng chống các vụ tấn công khác của IS.
Nghị quyết của HĐBA nêu IS là một mối đe dọa toàn cầu và chưa có tiền lệ cho nền hòa bình và an ninh quốc tế. Nghị quyết kêu gọi các nước có khả năng hãy thực hiện những biện pháp cần thiết trên lãnh thổ để kiểm soát IS, ngăn chặn dòng người nước ngoài muốn đến Syria và Iraq đánh thuê cho IS, đồng thời ngăn chặn, trấn áp việc tài trợ cho chúng.
Ông Najib Razak, Thủ tướng Malaysia kêu gọi lãnh đạo thế giới chống khủng bố, nói rằng: "Thủ phạm của hành động hèn hạ và dã man không đại diện cho bất kỳ tôn giáo, chủng tộc hoặc tín ngưỡng nào. Chúng ta không nên cho phép chúng thực hiện những hành vi đó. Chúng là quân khủng bố và phải dùng đến sức mạnh của luật pháp để đối đầu với chúng".
Malaysia đã triển khai các biện pháp an ninh tăng cường quanh thủ đô Kuala Lumpur, khi lãnh đạo 18 quốc gia, trong đó có Tổng thống Mỹ Barack Obama, đến dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN và hội nghị thượng đỉnh Đông Nam Á.
Ông Obama nói hôm 21.11: vụ tấn công khủng bố ở Mali chỉ càng khiến Mỹ và đồng minh quyết tâm đánh bại IS, không cho chúng có chỗ trốn an toàn.
Đa số lãnh đạo các nước dự hội nghị này cũng vừa dự hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tổ chức ở Manila, Philippines.
Cả hai hội nghị APEC và ASEAN đều tập trung vào các vấn đề kinh tế, nhưng bị các vụ khủng bố tấn công phủ bóng đen.
Thủ tướng Najib nói hội nghị ASEAN là dịp nói chuyện về một cộng đồng kinh tế mà 10 nước Đông Nam Á muốn thành lập, tại một khu vực có tổng cộng 622 triệu dân và đạt tổng sản lượng kinh tế 2.500 tỉ USD.
"Nhưng các sự cố trong những ngày qua, tuần qua đã phủ bóng đen lên tất cả chúng ta", ông Najib nói. Ông khẳng định các nước đông tín đồ Hồi giáo như Malaysia có nhiệm vụ vạch trần sự dối trá của bọn khủng bố.
Malaysia đã tuyên bố ý định lập một trung tâm thông tin chống khủng bố, sử dụng các trang mạng xã hội và những công cụ nhắn tin cho hoạt động này.
Chuyến đi châu Á tuần này của ông Obama nhằm minh họa nỗ lực "xoay trục về châu Á" của ông. Thời gian qua, Mỹ tăng cường hợp tác an ninh với các nước trong khu vực, nhằm đối phó tầm ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực này.
Ngày 20.11, ông Obama nói đàm phán về chuyện tranh chấp biển đảo ở biển Đông "sẽ là chủ đề lớn" cho tất cả các nước ASEAN.
TQ đã tuyên bố độc chiếm 90% biển Đông, cải tạo các bãi đá và quân sự hóa các đảo nhân tạo trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Những hành vi của TQ khiến các nước trong khu vực quan ngại. Mỹ cho rằng TQ đang mở rộng khả năng quân sự vào sâu trong vùng biển Đông Nam Á.
Mỹ đã đưa tàu chiến, máy bay ném bom B-52 vào không phận vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo mà TQ xây trái phép, điều đó cho thấy Mỹ quyết tâm thách thức tuyên bố ngang ngược về chủ quyền biển Đông của Bắc Kinh.
Thủ tướng Malaysia nói: "Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên kiềm chế, tránh những hành động có thể gây phức tạp hoặc làm tăng căng thẳng".
TQ nói không muốn nêu vấn đề biển Đông tại ASEAN. Bản nháp tuyên bố chung không đề cập những căng thẳng gần đây.
Theo nguồn tin của Reuters, hiện vẫn còn đàm phán về tuyên bố chung này.
Chương trình làm việc của hội nghị ASEAN là 10 phiên họp cấp cao của khối, 9 phiên nữa giữa ASEAN với các nước ngoài khối, trong hai ngày 21 và 22.11.
Bảo Vĩnh (theo Reuters)
