Hé lộ Giáng sinh của các Sa hoàng

Truyền thống tổ chức Giáng sinh ở nhà - với một cây thông Giáng sinh và quà - được bắt đầu tại triều đình Nga trong nửa đầu thế kỷ 19, trong giai đoạn trị vì của Sa hoàng Nicholas I bởi người vợ của ông Alexandra Feodorovna, nhũ danh Công chúa Charlotte, người mà những kỳ nghỉ lễ gia đình như thế luôn làm bà nhớ đến Phổ, quê hương bà.

Bữa tiệc Giáng sinh sẽ được tổ chức vào đêm Giáng sinh 24.12, ngay sau buổi lễ Giáng sinh, tại phòng hòa nhạc hoặc nhà tròn của Cung điện Mùa Đông. Mỗi thành viên của gia đình đều có cây thông Giáng sinh của riêng mình, gần đó là một cái bàn phủ khăn trải bàn trắng, trên mặt bàn có các món quà.

“Chúng tôi được tập hợp trong phòng của Hoàng hậu”, Baroness Marie Fredericks, một cô hầu gái của triều đình viết.

Bức vẽ của nữ Đại Công tước Olga Alexandrovna

“Ở đó, đằng sau những cánh cửa khép chặt, tất cả trẻ con, trong đó có cả con Sa hoàng, đánh nhau và xô đẩy để là người đầu tiên được vào căn phòng ao ước đó. Hoàng hậu kiểm tra tất cả các bàn một lần nữa, và tim chúng tôi đập rộn rã vì vui, tò mò và kỳ vọng.

“Bỗng dưng, chuông reo, các cánh cửa mở ra, và chúng tôi chạy ào vào cùng với tiếng ồn và tiếng la hét trong căn phòng được thắp hàng ngàn ngọn nến. Hoàng hậu dẫn từng người đến cái bàn đã được định rõ và phát quà”.

Các bữa tiệc Giáng sinh tiếp tục được tổ chức sau cái chết của Sa hoàng Nicholas I, chỉ có địa điểm dành cho các sự kiện này thay đổi: Dưới thời Sa hoàng Alexander II, đó thường là căn phòng bằng vàng của Cung điện Mùa Đông, trong khi con trai ông, Alexander III, thích Cung điện Gatchina, nơi những cây thông được đặt trong các căn phòng sơn vàng và đỏ thắm, và trong thời gian trị vì của Nicholas II, gia đình tổ chức Giáng sinh trong Cung điện Alexander ở Tsarskoye Selo.

Chỉ có một thứ không thay đổi - trẻ con chờ đợi một cách căng thẳng điều kỳ diệu phía sau các cánh cửa khép chặt, được mô tả trong cuốn hồi ký của con gái Sa hoàng Alexandra III, nữ Đại Công tước Olga Alexandrovna.

“Chúng tôi ăn tối trong phòng cạnh phòng tiệc lớn”, Olga viết. “Các cánh cửa phòng tiệc lớn khép chặt, những người lính Cô-dắc đứng gác trước các cánh cửa. Tất cả chúng tôi ...chỉ chờ đợi một điều - khi món tráng miệng không cần thiết được dọn đi, và cha mẹ rời khỏi bàn ăn và đến phòng tiệc lớn.

“Nhưng trẻ con và những người còn lại phải đợi cho đến khi Sa hoàng rung chuông. Sau đó, quên hết tất cả nghi thức, tất cả sẽ ùa vào các cánh cửa của phòng tiệc lớn. Các cánh cửa mở rộng, và chúng tôi thấy mình ở trong một vương quốc đầy lôi cuốn”.

Các nữ Đại Công tước Olga, Tatiana, Maria và Anastasia ngồi trước cây thông Giáng sinh tại Cung điện Alexander

Thật ra, phòng tiệc lớn giống như một cánh rừng có ma lực - có 6 cây thông Giáng sinh cho các thành viên gia đình hoàng gia và nhiều người nữa - cho những người họ hàng và nhân viên triều đình. Tất cả các cây thông đều được trang trí với những cây nến đang cháy, trái cây và đồ chơi mạ vàng và bạc.

Các món quà hoàng gia

Quà dành cho các sự kiện Giáng sinh trong cung điện được các nhà sản xuất bánh kẹo ở Saint Petersburg cung cấp. “Bộ quà tặng” của họ có thể không gây ấn tượng đối với học sinh ngày nay: Năm 1880, mỗi bộ quà tặng gồm hai túi kẹo nhỏ, hai quả quýt và hai quả táo. Các Đại Công tước được nhận thêm một hộp mận khô, và Sa hoàng Alexander II - một hộp mơ.

Nhưng dĩ nhiên, những món quà chính là những món quà mà các thành viên của gia đình hoàng gia tặng cho nhau. Sa hoàng và Hoàng hậu khuyến khích năng khiếu của các con; người con thứ 5 (con trai út) trong gia đình Sa hoàng Nicholas I, Đại Công tước Mikhail Nikolayevich, từng nhận được cây đàn cello trong dịp Giáng sinh - một nhạc cụ mà Đại Công tước muốn học - và em gái của Đại Công tước là Olga nhận được “cây đàn piano Wirth tuyệt vời” vào năm 1843.

Con cái mua quà cho cha mẹ bằng tiền túi của mình, hoặc làm thứ gì đó bằng chính đôi tay mình.

“Món quà mà tôi luôn tặng cho cha là sản phẩm từ chính đôi tay mình làm nên - đó là đôi giày đỏ mềm mại thêu thánh giá màu trắng. Tôi quá vui khi nhìn thấy cha mang chúng!” nữ Đại Công tước Olga Alexandrovna hồi tưởng về những món quà tặng cho Sa hoàng Alexander III.

Món quà xa hoa nhất có lẽ là khẩu súng lục Smith & Wesson 38, cùng với bao súng và hàng trăm viên đạn mà Sa hoàng Alexander III nhận từ Hoàng hậu Maria Feodorovna.

Bức vẽ của nữ Đại Công tước Olga Alexandrovna

Tuy nhiên, có một thời điểm không mấy dễ chịu - tháng 12.1881, chưa đầy 9 tháng kể từ vụ ám sát Sa hoàng Alexander II tại trung tâm Saint Petersburg. Có lẽ đó là lý do tại sao Hoàng hậu tặng các con dao sắc của Anh cho các con trai, Nicholas và George.

Tuy nhiên, món quà độc đáo nhất mà gia đình tặng cho nữ Đại Công tước Alexandra Nikolaevna là vào dịp Giáng sinh năm 1843.

Khi tiến vào phòng hòa nhạc của Cung điện Mùa Đông, Alexandra nhận ra chồng sắp cưới, Hoàng tử Frederick William xứ Hesse-Kassel, người mà Alexandra đính hôn được 6 tháng, bị trói bên cây thông Giáng sinh. Hoàng tử đã đến Saint Petersburg trước một ngày (đám cưới được lên lịch vào tháng 1), nhưng chuyện Hoàng tử đến đã được giữ bí mật.

Các sự kiện Giáng sinh từ thiện

Các thành viên nhà Romanov không quên nhân viên của mình; Sa hoàng Nicholas I tổ chức một cuộc xổ số nhân dịp Giáng sinh dành cho quý cô, gia sư, y tá, người hầu và những cư dân khác của cung điện - mỗi người rút một tấm thẻ trên bàn, và sau đó Sa hoàng sẽ thông báo, lần lượt, tên của từng tấm thẻ, chủ nhân của tấm thẻ sau đó nhận được một món quà từ tay của Hoàng hậu - một bộ bình hoa, một bộ đèn hoặc một bộ đồ sứ.

Năm 1866, gia đình hoàng gia tổ chức sự kiện Giáng sinh cho 100 trẻ em nghèo tại Cung điện Anichkov lần đầu tiên. Mỗi đứa trẻ được tặng một cái áo choàng, giày, quần áo ấm, nội y hoặc một cái áo đầm, và sau bữa ăn, Thái tử Alexander (sau này là Sa hoàng Alexander III) đã ra lệnh chặt cây thông Giáng sinh, vì thế, trẻ con có thể chọn một món đồ chơi như một món quà kỷ niệm.

Bức vẽ của nữ Đại Công tước Olga Alexandrovna

Từ đó trở đi, các bữa tiệc Giáng sinh dành cho trẻ em nghèo được tổ chức trong cung điện trở thành một sự kiện thường niên, và “nhiệm vụ tượng trưng” của gia đình hoàng gia trong kỳ nghỉ lễ chỉ có tăng. Ví dụ, năm 1907, Sa hoàng Nicholas II tham dự 6 sự kiện Giáng sinh chỉ tính riêng ở Tsarskoye Selo - tại bệnh viện, trường học cho y tá và doanh trại lính gác.

Đó là cách mà Alexander Spiridovich, phụ trách đội bảo vệ hoàng cung, nhớ lại một trong những sự kiện này trong cuốn sách của mình Những năm cuối cùng trong hoàng cung ở Tsarskoye Selo.

“Ngay trung tâm sân khấu, có một cái bục với một cây thông Giáng sinh khổng lồ, cao đến tận trần, trang trí với hàng ngàn bóng đèn sáng rực”, ông viết.

Đúng 2 giờ, Sa hoàng đến cùng với tất cả các con của mình và em gái, nữ Đại Công tước Olga Alexandrovna. ‘…’ Quân đội, lần lượt, đến bên bàn với các món quà và rút những mảnh giấy với con số viết trên đó một cách ngẫu nhiên. Các nữ Đại Công tước, Thái tử và nhân viên tìm các món quà trùng với những con số và mang đến cho Olga Alexandrovna, người trao chúng cho những người chiến thắng.

“Chuyện phát quà là trò tiêu khiển đối với Thái tử. Thái tử cực vui khi ai đó giành được chiếc đồng hồ báo thức. Các nhân viên vặn những chiếc đồng hồ báo thức, và chuông đồng hồ reng trước niềm khoái trá của Thái tử”.

Mê Linh (theo RBTH)