Hàn Quốc tìm cách xử lý ‘phẫu thuật ma’

Để ngăn chặn hành vi trên, giới lập pháp vào năm ngoái đã sửa đổi luật y tế yêu cầu lắp đặt camera trong phòng mổ. Hàn Quốc là quốc gia đầu tiên làm vậy.

Các nhà đạo đức học cùng nhiều người trong ngành y tế cảnh báo dùng camera giám sát bác sĩ phẫu thuật có thể làm xói mòn lòng tin dành cho bác sĩ, gây tổn thương tinh thần, vi phạm quyền riêng tư của bệnh nhân và khiến bác sĩ không dám chấp nhận rủi ro để cứu người. Hiệp hội Y khoa Hàn Quốc đang đấu tranh rất mạnh mẽ.

Tuy nhiên, phe ủng hộ luật lập luận rằng dùng camera giám sát bác sĩ phẫu thuật giúp bảo vệ bệnh nhân, xây dựng lòng tin của công chúng đối với bác sĩ và cung cấp bằng chứng về hành vi sai trái.

Ông An Gi-jong - người thuộc phe ủng hộ - cho biết trong vòng 8 năm qua đã có khoảng 5 bệnh nhân không may vì “phẫu thuật ma”. Sinh viên Kwon Dae-hee chết vì xuất huyết khi phẫu thuật hàm năm 2016 nằm trong số này.

Mẹ của sinh viên Kwon là bà Lee Na-geum lấy được đoạn phim ghi lại quá trình phẫu thuật. Từ đoạn phim bà tìm ra bằng chứng cho thấy phẫu thuật gặp trục trặc vì người thực hiện là một phụ tá. Năm 2021, tòa tuyên bác sĩ phụ trách phẫu thuật tội ngộ sát, nhận bản án 3 năm tù.

Bà Lee nói trong một cuộc phỏng vấn: “Một khi camera được lắp đặt, hành vi gian dối sẽ bị bại lộ. Camera tiết lộ sự thật”.

Camera giám sát đã quá quen thuộc tại Hàn Quốc. Tính đến năm 2020, nước này có hơn 1,3 triệu camera ở nơi công cộng chủ yếu phục vụ công tác ngăn chặn tội phạm.

Nhu cầu sử dụng camera tại bệnh viện tăng cao vài năm gần đây khi nhiều người phơi bày “phẫu thuật ma” hay thậm chí hành vi lạm dụng tình dục bệnh nhân đã gây mê ra ánh sáng.

Giới chuyên gia pháp lý cho biết “phẫu thuật ma” bắt đầu xuất hiện tại các phòng khám phẫu thuật thẩm mỹ Hàn Quốc vào những năm 2010 khi chính phủ nước này thúc đẩy du lịch y tế. Với nhu cầu cao, bác sĩ cho y tá, phụ tá thậm chí chỉ là kỹ thuật viên phụ trách thiết bị thực hiện phẫu thuật – cho phép bác sĩ nhận được nhiều bệnh nhân nhất có thể hòng thu lợi tối đa.

Tháng 5.2021 xuất hiện một đoạn phim ghi lại cảnh người thực hiện phẫu thuật là phụ tá tại bệnh viện Incheon 21st Century. Luật sư Choi Jeong-kyu nhận được đoạn phim từ một cựu nhân viên bệnh viện bí mật quay lại. Ông chuyển nó cho đài truyền hình MBC.

19 bước phẫu thuật được ghi lại trong đoạn phim, 3 phụ tá thực hiện phẫu thuật xương. Bác sĩ chỉ thao tác trong khoảng 5 phút. Luật sư Choi nhận xét: “Họ đối xử với bệnh nhân như đồ vật trên băng chuyền nhà máy. Thật đáng sợ”.

Sau khi đoạn phim được công bố, công tố viên Hàn Quốc khởi tố bệnh viện Incheon 21st Century. 5 bác sĩ cùng 3 phụ tá bị bắt vào tháng 8.

Tháng 2 vừa qua, một tòa án tuyên các đối tượng trên tội gian lận và hành nghề trái phép, chịu mức án 2 năm tù cùng khoản phạt 7 triệu won mỗi người.

Theo Bộ Y tế Hàn Quốc, giai đoạn 2013 - 2018 có khoảng 100 vụ “phẫu thuật ma” bị khởi tố. Nhưng Hiệp hội Phẫu thuật thẩm mỹ Hàn Quốc ước tính từ năm 2014 đến 2018 có đến khoảng 100.000 người là nạn nhân của “phẫu thuật ma”.

Luật y tế sửa đổi quy định bệnh viện thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhân gây mê phải lắp đặt camera trong phòng mổ. Nếu bệnh nhân hoặc thân nhân yêu cầu quay phim quá trình phẫu thuật thì bệnh viện phải tuân thủ.

Bác sĩ có thể từ chối với một số lý do nhất định như tính mạng bệnh nhân đang ở tình trạng nguy hiểm không thể trì hoãn phẫu thuật, hoặc việc ghi hình cản trở quá trình thực hiện.

Phe ủng hộ luật nhận xét hình phạt với “phẫu thuật ma” quá nhẹ: tiền phạt cùng 5 năm tù, bác sĩ có thể bị tước giấy phép hành nghề nhưng họ có thể nộp đơn xin lại sau tối đa 3 năm.