E ngại Elon Musk, quan chức chính phủ Mỹ hỗ trợ cho đối thủ cạnh tranh với SpaceX

Chính quyền liên bang và tiểu bang Mỹ đã rót hàng tỉ USD vào các dự án kinh doanh và khoa học của Elon Musk, đồng thời cung cấp cho tỷ phú công nghệ này các hợp đồng độc quyền và béo bở trong 20 năm qua. Thế nhưng, một số quan chức hiện lo lắng Elon Musk nắm giữ quá nhiều ảnh hưởng trong các vấn đề đối ngoại và đang tìm cách kiềm chế ảnh hưởng của tỷ phú giàu nhất thế giới bằng cách tài trợ cho các đối thủ kinh doanh của ông, theo tờ The Washington Post.

"Elon có ở khắp mọi nơi. Elon tin rằng mình là một món quà cho nhân loại đến nỗi không cần bất kỳ lan can bảo vệ nào, điều đó ông ấy hiểu rõ nhất", một quan chức Nhà Trắng nói với The Washington Post.

Công khai mối thù với Tổng thống Joe Biden vào năm ngoái, Elon Musk giữ liên lạc với nhiều thủ tướng và tổng thống nước ngoài hơn khi sự không đồng tình của ông với chính phủ Mỹ ngày càng tăng. Các nguồn tin thân cận với Elon Musk nói với The Washington Post điều này.

Elon Musk đã công khai gặp Tổng thống Nga - Vladimir Putin, Tổng thống Brazil - Jair Bolsonaro và các nhà lãnh đạo nước ngoài khác, làm dấy lên những câu hỏi về xung đột lợi ích.

Hôm 7.10, Elon Musk đã đề xuất “kế hoạch hòa bình” cho cuộc chiến Nga – Ukraine. Trong đó, ông liệt kê một số lựa chọn, bao gồm cả việc thực hiện lại các cuộc bầu cử ở 4 khu vực Ukraine mà Nga sáp nhập gần đây là Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia; biến Crimea trở thành một phần vĩnh viễn của Nga; giữ cho Ukraine vai trò trung lập trong tương lai.

Ukraine tuyên bố sẽ không bao giờ đồng ý nhượng lại đất đai bị chiếm đoạt bằng vũ lực và các cuộc trưng cầu dân ý hợp pháp không thể được tổ chức tại vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.

Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelenskiy nằm trong số những người chỉ trích đề xuất của Elon Musk.

Ông Volodymyr Zelensky đã phản pháo Giám đốc điều hành Tesla và SpaceX bằng cuộc thăm dò của riêng mình: "Bạn thích @elonmusk nào hơn?" với hai đáp án: "Một người ủng hộ Ukraine" và "Một người ủng hộ Nga".

Sau đó không lâu, nhà khoa học chính trị Ian Bremmer tuyên bố rằng Elon Musk đã gặp Tổng thống Putin gần đây để thúc đẩy ý tưởng rằng Ukraine nên nhượng Crimea cho Nga. Đây là điều mà Giám đốc điều hành SpaceX phủ nhận.

Các nguồn tin cũng nói với The Washington Post rằng họ lo ngại về các vấn đề an ninh quốc gia liên quan đến nhiều mối quan hệ kinh doanh của Elon Musk.

Theo báo cáo của Bloomberg, chính quyền Biden đang tìm cách điều tra thỏa thuận mua Twitter trị giá 44 tỉ USD của Elon Musk do nhiều pháp nhân nước ngoài đầu tư vào thương vụ này. Các nhà đầu tư có Hoàng tử Alwaleed bin Talal của Ả Rập Xê Út, quỹ tài sản có chủ quyền của Qatar và Binance Holdings (được thành lập bởi doanh nhân Trung Quốc - Changpeng Zhao).

Các quan chức đang xem xét những công cụ nào họ có thể sử dụng để xem xét các dự án kinh doanh của Elon Musk, bao gồm cả hành động của Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS), cơ quan đánh giá việc mua lại các doanh nghiệp Mỹ ở nước ngoài.

CFIUS thực hiện đánh giá bảo mật nếu "giao dịch có nguy cơ làm suy yếu an ninh quốc gia của Mỹ", theo quy định của liên bang. Khi xem xét giao dịch, CFIUS có thể đề xuất với Tổng thống Mỹ rằng một giao dịch bị đình chỉ hoặc bị cấm, theo quy định.

Nếu việc mua lại Twitter được CFIUS xem xét vì lý do an ninh quốc gia, cơ quan này có thể đề xuất với Tổng thống Biden để ông bỏ qua thỏa thuận - điều mà bản thân Elon Musk cố gắng mà không thực hiện được những tháng gần đây.

Các Tổng thống Mỹ từng hủy bỏ các giao dịch trong quá khứ theo khuyến nghị của CFIUS. Vào năm 2019, ông Donald Trump đã ngăn chặn nỗ lực của Beijing Shiji Information Technology Co để mua lại nền tảng quản lý khách sạn StayNTouch sau đề xuất từ ​​CFIUS.

Mạng internet vệ tinh Starlink cũng có thể bị xem xét đánh giá an ninh quốc gia sau khi các quan chức tỏ ra khó chịu với “kế hoạch hòa bình” cho cuộc chiến Nga - Ukraine của Elon Musk, theo các nguồn tin giấu tên nói với Bloomberg.

Các quan chức chính phủ Mỹ đã hỗ trợ các đối thủ cạnh tranh với Elon Musk trong nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào các doanh nghiệp của ông. Điều này bao gồm việc tài trợ cho các đối thủ cạnh tranh với Space X, như Starliner của Boeing, khuyến khích nhiều nhà sản xuất ô tô điện cạnh tranh với Tesla và xem xét các sản phẩm thay thế cho Starlink ở Ukraine.

"Không chỉ có SpaceX. Có những thực thể khác mà chúng tôi chắc chắn có thể hợp tác khi nói đến việc cung cấp cho Ukraine những gì họ cần trên chiến trường", thư ký báo chí Lầu Năm Góc cho biết hôm 14.10.

Tuy nhiên, báo cáo của The Washington Post lưu ý rằng vẫn có sự quan tâm lớn từ chính phủ Mỹ khi làm việc với Elon Musk.

"Một điều rõ ràng là Elon Musk tin rằng ông biết rõ nhất và sẽ làm bất cứ điều gì mình muốn. Điều đó có thể tốt và có thể xấu", một thành viên Quốc hội Mỹ nói.