Điệp vụ tuyệt mật: Cái tát mạnh vào những người bảo vệ văn hóa

Chỉ ngay khi tập 1 chương trình Điệp vụ tuyệt mật do công ty Cát Tiên Sa kết hợp cùng Đài truyền hình Việt Nam sản xuất đã mắc sai sót nghiêm trọng để lọt hình ảnh thủ đô Hà Nội “di dời” sang tận tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc.

Bên cạnh đó, bản đồ thể hiện đường bay được phát đi trong trailer chương trình không có đường biên giới, không có 2 quần đảo quan trọng của Việt Nam là Hoàng Sa và Trường Sa.

Ngay khi lên sóng và vấp phải sự phản ứng chỉ trích gay gắt của công chúng. Đài truyền hình Việt Nam đã đưa ra quyết định tạm ngưng phát sóng Điệp vụ tuyệt mật để chấn chỉnh lại.

Đối mặt với vấn đề trên, VTV khẳng định: “VTV sẽ kiểm điểm, xử lý nghiêm túc sự việc này, mặc dù xuất phát điểm đây không phải là lỗi của biên tập viên truyền hình VTV mà do sai sót của đơn vị đối tác”.

Đoạn bản đồ sai lệch nghiêm trọng chủ quyền biển đảo được phát sóng như đánh thẳng vào những nhà hoạt động văn hóa - những người đang ngày đêm ra sức bảo vệ truyền thống - văn hóa - lãnh thổ Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Trong khi đó, để lấp chỗ cho những sai sót, trong bài viết trên báo chí, ông Nguyễn Quang Minh – TGĐ công ty Cát Tiên Sa – đơn vị sản xuất chương trình đổ lỗi cho sơ đồ đường bay trực thuộc đơn vị sản xuất bản đồ của hãng hàng không Air Asia.

Đồng thời, công văn gửi đến các cơ quan truyền thông Hãng hàng không Air Asia cũng nhận trách nhiệm: “Vì lý do thiếu cẩn trọng trong quá trình duyệt file, sự việc đáng tiếc đã xảy ra. Sau khi chương trình phát sóng tập 1, khán giả phát hiện trong khung hình sơ đồ đường bay của Air Asia được đồ họa lại, vị trí thủ đô Hà Nội nằm sai lệch so với thực tế. Chúng tôi xin nhận trách nhiệm về sai sót nghiêm trọng này, sẽ lập tức chỉnh sửa lại hình ảnh đúng với thực tế địa lý...”.

Đơn vị tài trợ thừa nhận thiếu sót trên bản đồ đường bay, nhưng dường đơn vị chịu trách nhiệm sản xuất, kiểm tra và xét duyệt nội dung trước khi lên sóng truyền hình gửi tới hàng triệu khán giả cả nước công ty Cát Tiên Sa vẫn chưa có ý định xin lỗi mà chỉ nhắm đến việc “ấn tội” cho đơn vị tài trợ.

Bên cạnh sự sai sót nghiêm trọng vi phạm tới chủ quyền biển đảo lãnh thổ Việt Nam, chương trình Điệp vụ tuyệt mật còn khiến không ít người thắc mắc nguyên nhân tại sao phải đưa toàn bộ ê-kíp sản xuất sang ghi hình tại Thái Lan.

Trong khi đó, nội dung cũng như tất cả các thử thách đều hướng đến việc đề cao giá trị văn hóa con người, lịch sử dân tộc. Trước thắc mắc trên đơn vị sản xuất công ty Cát Tiên Sa giải thích là do yêu cầu của format gốc, đồng thời khẳng định, format gốc bắt buộc nhà sản xuất phải đến một quốc gia thứ 2 ghi hình.

“Là đơn vị sản xuất rất nhiều chương trình giải trí, văn hóa trên sóng truyền hình, chúng tôi hiểu rất rõ về việc phải tôn vinh những giá trị đặc sắc của văn hóa Việt Nam, và chúng tôi đã làm điều này rất thường xuyên trong các show truyền hình khác… Thái Lan đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu về kỹ thuật, trang thiết bị, trường quay cho việc sản xuất một game show hành động như ‘Ðiệp vụ tuyệt mật’”, đại diện công ty Cát Tiên Sa trả lời trên báo trước đó vào ngày 4.5.

Tuy nhiên, cả 2 cách giải thích của nhà sản xuất Cát Tiên Sa nhằm “ấn tội” cho đơn vị tài trợ - người cung cấp hình ảnh và nội dung từ format gốc của Điệp vụ tuyệt mật hoàn toàn thiếu tính thuyết phục và bất hợp lý. 

Toàn bộ chương trình "Điệp vụ Tuyệt mật" được ghi hình tại Thái Lan

Điểm thứ nhất, bản thân đội ngũ biên tập chương trình những người hơn ai hết sẽ nắm rõ tầm quan trọng của những sai sót xảy ra khi một gameshow mang format nước ngoài lên sóng trên khung giờ vàng. Bất cẩn khi để lọt hình ảnh là sai sót lớn nhất một ê-kíp sản xuất chương trình phải chịu trách nhiệm không thể đổ lỗi cho đơn vị cung cấp – nhà tài trợ hãng hàng không Air Asia.

Thứ 2, vấn đề bản đồ chủ quyền biển đảo và lòng tự hào tự tôn dân tộc ở cả bản sắc lẫn con người luôn được đề cao, trong đó, nhiệm vụ của truyền hình và các chương trình truyền hình phải giúp định hướng cho thế hệ trẻ. Nhưng việc đặt thủ đô Hà Nội sang Trung Quốc như một cách làm lệch lạc định hướng cũng như vô tình cổ xúy cho hành động vi phạm chủ quyền quốc gia.

Thiếu sót, sai lệch nghiêm trọng bản đồ địa danh, bản đồ văn hóa của đất nước trên kênh truyền hình quốc gia như một cái “tát thẳng” vào những người yêu nước những nhà hoạt động đang ra sức giữ gìn bản sắc truyền thống dân tộc bài trừ văn hóa ngoại lai.

Hơn nữa, trong thời đại truyền thông internet phát triển mạnh mẽ như hiện nay, chỉ cần 1 tập phát sóng, 1 đoạn clip hay một thông tin sai lệch về văn hóa chủ quyền đất nước đều có thể lan truyền nhanh trên cộng đồng quốc tế.

Chính những biên tập viên chương trình – những người làm văn hóa như đội ngũ sản xuất Điệp vụ tuyệt mật đáng l+ẽ phải hiểu rõ nhất về sức ảnh hưởng cùng tầm lan tỏa của chương trình khi phát sóng.

Cần lắm không chỉ là một cái cúi đầu xin lỗi công chúng dư luận, hay kỷ luật nghiêm đội ngũ sản xuất, đơn vị kiểm duyệt chương trình Điệp vụ tuyệt mật, mà quan trọng hơn sau vụ việc này, sẽ có nhiều hơn nữa những hình thức rà soát mạnh mẽ chặt chẽ hơn đối với từng chương trình giải trí “nhập khẩu” ngày một nhiều và khó kiểm soát trên sóng truyền hình quốc gia như hiện nay.

D.L