Nhiều thai phụ có xu hướng dị ứng với thành phần lactose có trong sữa khi mang thai. Dị ứng lactose xảy ra khi cơ thể không dung nạp được đường tự nhiên lactose tự nhiên có trong sữa và chế phẩm sữa.
Khi tiêu hóa sữa, men lactase sẽ phân hủy đường lactose thành những phần nhỏ để dễ tiêu hóa hơn. Tuy vậy, ở thai phụ không dung nạp lactose cơ thể không đủ men lactase để xử lý. Lượng lactose khó tiêu hóa có thể gây triệu tiêu chảy, đầy hơi, buồn nôn, đau bụng, chuột rút hoặc sưng phù. Nếu tình trạng đó thường xuyên xảy ra, tức thai phụ đã bị dị ứng lactose có trong sữa. Tùy vào mức độ dị ứng mà mỗi người thường khác nhau.
Khi thai phụ dị ứng lactose, không có nghĩa là hoàn toàn dị ứng với sữa hay thực phẩm khác như hải sản, trứng, sữa chua làm từ sữa bò. Bởi vì cơ chế dị ứng thực phẩm liên quan đến hệ miễn dịch cơ thể, trong khi với lactose thì không. Điều này cho thấy cơ chế dị ứng lactose hoàn toàn không ảnh hưởng đến thai nhi, và không phải thai phụ nào dị ứng lactose, con của họ cũng gặp tình trạng tương tự. Mặt khác, một số thai phụ còn dị ứng với prôtêin của sữa như casein. Triệu chứng của dị ứng casein là nổi mề đay, khó thở, rất nguy hiểm, nên phải ngưng uống sữa và chế phẩm sữa.
Can xi, nguồn dưỡng chất quan trọng
Khi dị ứng, một số thai phụ có thể sữa bình thường, trong khi số người khác không thể. Nếu không dung nạp lactose, không thể uống đủ 4 ly sữa mỗi ngày hoặc do sữa không hợp khẩu vị, hãy dung nạp can xi bằng những cách sau:
Hãy ăn hoặc uống một lượng nhỏ chế phẩm sữa vài lần trong ngày, thay vì lượng lớn cùng một lúc. Chẳng hạn như, uống nửa ly sữa, ăn một lát phô mai mỏng hoặc ¼ chén phô mai bào.
Lactose dễ tiêu hóa khi kết hợp với thực phẩm nhiều chất xơ như ngũ cốc, hạt nguyên cám. Hãy ăn ngũ cốc với sữa hoặc bánh mì nguyên cám với phô mai.
Hãy ăn 1 chén sữa chua hoặc sữa bơ, hoặc ăn chung với món tráng miệng, món súp, để vi khuẩn của sữa chua phá vỡ kết cấu của lactose. Hoặc ăn thực phẩm nhiều can xi khác không làm từ sữa như nước ép hoa quả, loại bổ sung can xi, cá đóng hộp có xương như cá hồi, cá mòi, đậu hủ, bông cải, rau lá xanh và sữa đậu nành giàu can xi.
Chế phẩm gần giống với sữa thường dễ gây kích ứng bao tử. Tuy nhiên, một số phô mai đã gạn bớt lactose có thể sử dụng an toàn.
Khi chọn mua sữa, hãy chú ý thành phần có trong sữa.
Hãy uống viên lactase bất cứ lúc nào ăn hay uống chế phẩm sữa.
Nhờ bác sĩ kê đơn khi cần bổ sung can xi, đề phòng bao tử bị kích ứng.
Bảo toàn sức khỏe khi dị ứng
Nhằm thay thế loại sữa khó hấp thụ, dễ gây dị ứng, có thể uống sữa đậu nành. So với sữa bò, sữa đậu nành chỉ cung cấp một nửa lượng can xi, nhưng là thức uống an toàn khi không dung nạp lactose hoặc dị ứng sữa bò. Sữa đậu này ít chất béo bão hòa và không chứa lactose. Hàm lượng chất bột đường, phốt pho, omega-3 của sữa đậu nành cũng rất thấp. Khi uống sữa đậu nành, hãy ăn bổ sung thịt, cá, trứng, ngũ cốc, rau xanh, để bảo đảm cân bằng dinh dưỡng trong thai kỳ.
Trường hợp dị ứng với sữa bò, hãy tập làm quen với bằng cách:
Mỗi ngày, uống sữa khoảng 4 lần trong các bữa ăn chính và phụ. Mỗi lần uống khoảng nửa ly sữa.
Uống sữa kèm theo một món ăn nào đó, vừa dễ uống lại dễ tiêu hóa hơn.
Bổ sung men tiêu hóa khi uống sữa.
Ăn nhiều sữa chua để hấp thu tốt chất dinh dưỡng.
Có thể tham khảo một số sản phẩm sữa an toàn như sữa không chứa lactose, bổ sung can xi; sữa bò nguyên kem có men lactase. Sữa tươi dễ hấp thu tốt như sữa tiệt trùng ít lactose. Để bụng không có cảm giác khó chịu khi uống sữa, hãy pha sữa cho vào tủ lạnh để uống dần, và ăn kèm một hũ sữa chua.
Thùy Như