Đến căn nhà làm bằng hàng ngàn cây dừa lão ở Vĩnh Long

Quần thể nhà đặc biệt làm từ hàng ngàn cây dừa lão của vợ chồng ông lão Dương Văn Thưởng - bà Nguyễn Ngọc Giác (xã Hòa Ninh, H.Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long) gây được sự chú ý cho người đi đường ngay từ cái nhìn đầu tiên. Thoạt nhìn, đây chỉ là căn nhà gỗ 3 gian 2 chái bình thường như những căn nhà truyền thống của người dân Nam bộ. Nhưng khi bước vào nhà, du khách dễ dàng nhận ra loại gỗ dùng để dựng nên ngôi nhà này, trừ mái ngói, thì tất cả đều được làm từ thân của hàng ngàn cây dừa lão.

Ông Thưởng bên chiếc tủ được khảm bằng gáo dừa thay cho ốc xà cừ thường thấy - Ảnh: Thanh Nguyên

Chủ nhà kể rằng cây dừa vốn gắn liền với văn hóa miền Tây Nam bộ sông nước, gần gũi với người dân nơi này. Trong mỗi căn nhà của bà con phải có ít nhất 1 vật dụng gì đó làm từ cây dừa, không cây chổi quét sân thì dụng cụ nhà bếp, hoặc đồ thủ công mỹ nghệ. Từ sự gắn bó đó, vợ chồng ông Thưởng cùng con gái ấp ủ khi đủ điều kiện sẽ xây dựng 1 ngôi nhà làm hoàn toàn bằng cây dừa. Ý tưởng này ấp ủ suốt 10 năm qua, và để thực hiện được cũng không phải là điều dễ dàng.

Từ gần 10 năm trước, gia đình ông Thưởng đã quy hoạch lại diện tích đất gần 4.000 mét vuông. Những hàng dừa thẳng tắp được họ trồng từ trước để tạo những đường đi, cảnh quan bắt mắt. Vợ chồng ông còn phải dò hỏi ở nhiều tỉnh khác nhau để lựa cho được hàng trăm cây dừa ta lão, tức dừa từ 80 - 100 tuổi, đạt độ cao hơn 20 mét.

Những cây dừa này đã không còn cho trái, chủ vườn có nhu cầu trồng giống mới. “Mỗi cây có giá khoảng 1 triệu đồng. Chúng tôi mua về rồi ngâm dưới nước để xử lý trong khoảng 1 năm rồi mới vớt lên để dựng nhà”, ông Thưởng kể. Căn nhà chính tiêu tốn hết hơn 1.700 cây dừa, hơn 2.000 cây còn lại để phục vụ cho các công trình khác trong quần thể.

Ngôi nhà và vật dụng được làm hầu hết từ gỗ dừa - Ảnh: Thanh Nguyên

Bà Giác, vợ ông Thưởng cho biết họ phải bỏ ra gần 6 tỉ đồng cho công trình độc nhất vô nhị này. 30 thợ mộc lành nghề, xử lý và xây dựng căn nhà trong gần 2 năm mới hoàn thành. Cực khổ nhất phải kể đến công đoạn cưa xẻ gỗ dừa.

Ông Thưởng nói, do thân cây dừa lão rất cứng nên để xử lý hàng ngàn cây dừa này, các thợ mộc đã bị hỏng không biết bao nhiêu lưỡi cưa. Sau khi cưa xong, do bề mặt của thân cây dừa rất nhiều xơ nên công đoạn làm nhẵn bóng thân cũng đầy khổ ải. Các thợ mộc phải bào, gọt rồi lấy giấy nhám chà thủ công cho đến khi sờ bằng tay không còn thấy những xớ gỗ gồ ghề thì mới đạt.

Căn nhà của ông Thưởng được xây theo kiểu truyền thống Nam Bộ, có 2 gian 3 chái. Cả ngôi nhà được 36 cây cột dừa lão tốt nhất trong hàng ngàn cây dừa chống đỡ. Đồ vật trong nhà, từ bàn ghế, giường, tủ thờ, bộ tách trà cũng được chế tác từ dừa. Đặc biệt nhất là tủ thờ và mặt chiếc bàn tròn được khảm bằng gáo dừa thay vì ốc xà cừ thường thấy. Trước hiên nhà, ông Thưởng còn chọn 4 gốc dừa lão to nhất, đẹp nhất để tạo hình 4 tượng Phúc - Lộc - Thọ và Phật Di lặc để trang trí.

Tượng Phúc, Lộc, Thọ độc đáo được điêu khắc từ gốc dừa - Ảnh: Thanh Nguyên

Vợ chồng ông Thưởng kể rằng, từ khi sinh ra trên quê hương miền Tây, đi đâu họ cũng thấy cây dừa. Dừa gắn bó với những người nông dân miền Tây Nam Bộ chất phác, thật thà. Cả cây dừa không một bộ phận, chi tiết nào bị bỏ đi mà được tận dụng triệt để trong nhiều việc khác nhau. “Tôi chưa thấy một loại cây nào lại mang đến nhiều công dụng đến thế. Cây dừa không bỏ phí một bộ phận nào. Từ trái dừa cho nước, cái; gáo dừa làm đủ thứ chuyện; vỏ xơ bên ngoài còn làm chất đốt được. Lá dừa thì gói bánh, đan lát đồ thủ công mỹ nghệ, cọng dừa thì làm chổi”, ông Thưởng phân tích.

Quần thể nhà làm từ hơn 4.000 cây dừa của vợ chồng ông Thưởng hiện đang mở cửa cho du khách tham quan. Ngoài căn nhà chính 2 gian 3 chái làm điểm nhấn còn rất nhiều điểm tham quan khác như các điểm dừng chân, hồ cá, vườn lan có chậu là những gáo dừa được chạm khắc tinh xảo, chi tiết. Khi đêm xuống, quần thể nhà dừa lung linh trong ánh đèn, vừa hiện đại lại vừa thân thuộc gần gũi.

Sự độc đáo của nhà dừa nhanh chóng thu hút khách đến tham quan - Ảnh: Thanh Nguyên

Ở tuổi của ông Thưởng và bà Giác, nguyện vọng, tâm huyết cuối cùng rồi cũng thực hiện được. Họ vừa được sống trong căn nhà mơ ước của mình, vừa được đón tiếp những du khách từ phương xa đến và kể cho khách nghe về kỳ công xây dựng nhà từ hàng ngàn cây dừa lão.

Thanh Nguyên