Đầu tư 1.000 tỉ nhưng muốn kênh Ba Bò hết hôi, TP.HCM phải chờ… Bình Dương

Sáng 5.7, kỳ họp thứ 5 HĐND TP.HCM khóa IX tiếp tục với phiên thảo luận về tình hình kinh tế - văn hóa - xã hội, ngân sách, quốc phòng an ninh thành phố trong 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ, giải pháp trong 6 tháng cuối năm 2017. Trong phiên này, vấn đề ô nhiễm tại kênh Ba Bò tiếp tục được mổ xẻ và chất vấn.

Đầu tư quá lớn nhưng vẫn hôi

Theo Giám đốc Sở Tài nguyên – Môi trường TP (Sở TN – MT) Nguyễn Toàn Thắng, kênh Ba Bò hiện nay nằm ở phường Bình Chiểu (quận Thủ Đức). Lưu vực này có diện tích trên 1.600ha, trong đó Bình Dương là hơn 1.400ha, còn TP.HCM là khoảng 160ha.

Hiện nay, kênh Ba Bò tiếp nhận 3 nguồn thải lớn nhất của tỉnh Bình Dương. Đó là khu công nghiệp Sóng Thần 1, Sóng Thần 2; 36 doanh nghiệp ở ngoài khu công nghiệp trực thuộc tỉnh Bình Dương và 6 cụm dân cư ở Bình Dương. Ba nguồn thải lớn này hiện xả trực tiếp vào lưu vực kênh Ba Bò.

“Quý đại biểu có đặt vấn đề là còn mùi hôi ở khu vực này, tôi khẳng định phản ánh của đại biểu là đúng, bởi vì trong các nguồn thải của Bình Dương xả trực tiếp vào kênh Ba Bò thì còn 6 khu dân cư chưa được đầu tư và xử lý chất thải. Trong lộ trình của Bình Dương, dự kiến cuối năm nay, tỉnh này sẽ hoàn thành hệ thống xử lý chất thải của 6 khu dân cư đang thải trực tiếp vào kênh Ba Bò”, ông Thắng nói.

Giám đốc Sở TN – MT cho rằng giải pháp để xử lý mùi hôi và ô nhiễm tại khu vực này là 2 tỉnh Bình Dương và TP.HCM phải phối hợp với nhau và kiểm soát chặt chẽ việc xả thải ở các khu công nghiệp. Đồng thời, xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống xử lý nước thải của 6 khu dân cư Bình Dương, cũng như đẩy nhanh việc xây dựng hồ xử lý sinh học.

Tỏ ra chưa hài lòng với phần trả lời này, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm đề nghị UBND TP phải vào cuộc và gặp gỡ lãnh đạo tỉnh Bình Dương để triển khai thực hiện cải tạo kênh Ba Bò, bởi vì Giám đốc Sở TN – MT chỉ mới nhận nhiệm vụ.

“Kênh Ba Bò chúng ta triển khai hàng chục năm nay với số vốn rất lớn (1.000 tỉ). Mục tiêu đặt ra ban đầu khi thực hiện dự án này là giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường của cả khu vực. Chúng ta đã hoàn thành công trình rồi, chỉ còn một bước là lắp đặt hệ thống tại hồ sinh học nữa thôi, nhưng bây giờ chưa có giải pháp cụ thể để xử lý nước thải trong 6 khu dân cư. Chúng ta đầu tư quá lớn nhưng mục tiêu ban đầu lại không đạt được. Mùi hôi thì vẫn hôi, môi trường thì vẫn ô nhiễm. Vậy hiệu quả đầu tư công ở đâu?”, bà Tâm nói.

Trả lời thêm về vấn đề này, ông Nguyễn Toàn Thắng nói rằng trong các lần làm việc với tỉnh Bình Dương, Sở có xác định được nguồn ô nhiễm từ Bình Dương. Vì vậy, Bình Dương cũng bỏ ra 3.000 tỉ để đầu tư dự án Nam Bình Dương nhằm thu gom, xử lý nước thải 6 khu dân cư. Tuy nhiên, lộ trình đầu tư dự án của Bình Dương cũng kéo dài như TP.HCM. Dự kiến, đến cuối năm nay, các hệ thống xử lý nước thải sẽ được vận hành và giải quyết vấn đề này.

Ngắt lời Giám đốc Sở TN – MT, bà Tâm hỏi rằng: “Mình có cam kết với người dân là đến cuối năm nay sẽ xử lý hết mùi hôi và ô nhiễm môi trường tại kênh Ba Bò không?”. Đáp lại, ông Nguyễn Toàn Thắng nói: “Tinh thần là quyết liệt, chủ đầu tư sẽ cố gắng hết sức”.

Nghi xả lén nước thải công nghiệp

Giám đốc Trung tâm điều hành Chống ngập nước TP Nguyễn Ngọc Công cũng cho biết tỉnh Bình Dương cam kết sẽ giải quyết ô nhiễm tại kênh Ba Bò; còn TP.HCM sẽ chịu trách nhiệm xây dựng hồ điều tiết và bổ sung hồ sinh học. Thế nhưng, hồ xử lý sinh học chỉ xử lý nước thải sinh hoạt, còn nước thải khu công nghiệp đưa vào hồ này sẽ hư ngay.

“Tôi cũng chưa rõ Bình Dương đã xong chưa nhưng qua quan trắc mấy lần, tôi thấy vào buổi tối thì nước rất đen và hôi, trong khi ban ngày nước không hôi, có chăng họ xả lén?” ông Công cho biết.

Nghe đến đây, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm bày tỏ sự lo ngại. “Hồ sinh học chỉ xử lý nước thải sinh hoạt thôi, còn nước thải công nghiệp vào là sẽ hư. Tôi thấy hơi lo vì ban đêm doanh nghiệp họ không xử lý mà thải thẳng ra hồ, như vậy có dồn vào hồ xử lý sinh học hay không? Nếu nó hư thì ai chịu trách nhiệm?”, bà Tâm hỏi.

Trả lời câu hỏi này, ông Công cho biết để hệ thống vận hành có hiệu quả, hiện trung tâm chống ngập đang nghiên cứu thiết kế màng chống thấm giữ hồ sinh học và hồ điều tiết. Hồ sinh học chỉ xử lý nước thải sinh hoạt, không thể xử lý nước thải công nghiệp.

Do đó, trung tâm chưa thể đưa cùng một lúc hai hồ xử lý vào hoạt động mà cần tính toán phương án ngăn chặn nguồn nước thải từ 2 khu công nghiệp thấm vào hồ sinh học. Trung tâm cũng thực hiện việc quan trắc nước thải công nghiệp chảy vào kênh trước khi cho hồ sinh học này hoạt động.

Vẫn chưa hài lòng với câu trả lời trên, bà Tâm nói rằng: “Tôi vẫn chưa thấy rõ phương án tách nước thải công nghiệp cụ thể ra sao, vì tôi hình dung các vị xây hồ xử lý sinh học là để dành. Còn việc tách nước thải sinh hoạtvà nước thải công nghiệp vẫn chưa làm được”.

Để thực hiện chặt chẽ hơn, Chủ tịch HĐND TP đã yêu cầu UBND TP phối hợp với UBND tỉnh Bình Dương để phối hợp, sử dụng công nghệ cho hiệu quả.

“Về lâu dài, tôi lo chúng ta không quản lý được nguồn thải ở hồ này. Tôi không tin chúng ta sẽ làm tốt vì công tác xả thải hiện nay còn kém, ban đêm doanh nghiệp họ không xử lý mà xả thải trực tiếp vào hồ sinh học của TP là chết rồi. Tôi đề nghị UBND TP chú ý và chỉ đạo cho chặt chẽ vấn đề này”, bà Tâm yêu cầu.

Sau đề nghị của Chủ tịch HĐND TP, Chủ tịch UBND TP.HCM NguyễnThành Phong cam kết TP.HCM sẽ làm việc với Bình Dương để rà soát, xử lý nước từ hai khu công nghiệp Sóng Thần 1, Sóng Thần 2 xả ra như thế nào mới cho vận hành hồ sinh học kênh Ba Bò. “Đây là trách nhiệm của UBND TP nên chúng tôi sẽ làm việc với Bình Dương”.