Đáp trả ông Trump, Trung Quốc tung quân bài hạt nhân

Ông Trump đã có những bước đi đầy toan tính khi điện đàm với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, chỉ trích Trung Quốc xây dựng "căn cứ quân sự khổng lồ trên Biển Đông". Những hành động vừa chọc giận Trung Quốc vừa cho thấy khả năng thay đổi chính sách ngoại giao của Mỹ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương dưới thời chính quyền mới của Mỹ.

Tuy nhiên, ngay lập tức Bắc Kinh đã có hành động đáp trả khi xoáy sâu vào thỏa thuận hạt nhân Iran. Ngày 4.12, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố là thỏa thuận hạt nhân Iran với 6 cường quốc sẽ tiếp tục bất chấp thay đổi trong nội bộ ở những nước tham gia ký thỏa thuận này.

Tuyên bố trên của ông Vương trong cuộc họp với người đồng cấp Iran tại Bắc Kinh được cho là một hành động nhắm vào những tuyên bố của Tổng thống mới đắc cử của Mỹ Donald Trump. Ông Trump nhiều lần dọa sẽ hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran khi ông trở thành ông chủ Nhà Trắng vào ngày 20.1.2017. Dù vậy chính sách đối ngoại của ông Trump, nhất là quan điểm về thỏa thuận hạt nhân Iran là chưa rõ ràng.

"Phải tiếp tục duy trì, thực hiện toàn diện và hiệu quả thỏa thuận là trách nhiệm và lợi ích chung của tất cả các bên. Điều này không nên bị ảnh hưởng bởi những thay đổi tình hình nội bộ của mỗi quốc gia", ông Vương nói, không chỉ đích danh Mỹ.

Đáp lại, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đồng tình nhấn mạnh: "JCPOA là một thỏa thuận đa phương và tất cả các bên cần tôn trọng nó. Iran và Trung Quốc có chung lập trường về vấn đề này. Chúng tôi sẽ không cho bất cứ nước nào đơn phương vi phạm thỏa thuận. Nhưng nếu họ làm thế, Iran có nhiều sự lựa chọn khác cho mình".

Ông Zarif không nói rõ "sự lựa chọn khác" của Iran là gì, nhưng có thể hiểu là thay vì giải giáp hạt nhân Iran có thể sẽ tái khởi động lại chương trình hạt nhân gây tranh cãi của mình.

Ngoại trưởng hai nước cũng thảo luận về hợp tác năng lượng, cơ sở hạ tầng và thương mại theo sáng kiến con đường tơ lụa mới của Trung Quốc, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết.

Iran khẳng định họ đang tìm cách mở rộng quan hệ kinh tế và an ninh với Trung Quốc, sau chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Iran lại đi xuống khi Thượng viện Mỹthông qua đề xuất tăng thời hạn của Đạo luật Xử phạt Iran thêm 10 năm. Iran đã thề sẽ trả đũa hành động này.

Thiên Hà (theo Reuters)