Cứu sống bệnh nhân bị vỡ khối u thận mà không cần phẫu thuật

Sáng 4.5, BSCK2 Phạm Thanh Phong, Phó giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết các bác sĩ can thiệp nội mạch của bệnh viện vừa cứu sống bệnh nhân bị vỡ khối u thận kích thước lớn, gây mất máu rất nặng, có nguy cơ tử vong, mà không cần phải phẫu thuật.

Bệnh nhân là bà Bùi Thị Mười B. (SN 1966, ngụ xã Phú Hữu, H.Châu Thành, tỉnh Hậu Giang) được bệnh viện địa phương chuyển đến cấp cứu vào sáng 18.4 trong tình trạng đau hông lưng phải, tiểu máu đại thể ồ ạt gây mất máu nặng. Bệnh nhân vào viện với biểu hiện choáng mất máu nặng; chi lạnh, niêm nhạt, mạch nhanh, huyết áp thấp (70/40 mmHg).

Các bác sĩ Khoa Cấp cứu nhanh chóng tiếp nhận xử trí cấp cứu thực hiện truyền dịch tốc độ nhanh, truyền máu khẩn, đồng thời thực hiện các xét nghiệm máu, siêu âm bụng, chụp CT-scan bụng chậu có cản quang (dựng hình thận và mạch máu niệu). Kết quả chẩn đoán cho thấy bệnh nhân có u cơ - mỡ - mạch thận (kích thước tương đương 12 x 14cm) đang chảy máu, kèm mất máu nặng và rối loạn đông máu.

Vỡ u thận là 1 trong những cấp cứu khẩn cấp của ngoại khoa, bệnh nhân bị mất máu nặng kết hợp rối loạn đông máu nếu không được xử trí kịp thời sẽ nguy đến tính mạng. Các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn giữa đơn vị can thiệp mạch và Khoa Ngoại niệu. Bệnh nhân được chỉ định can thiệp nội mạch cấp cứu thay vì mổ mở cắt thận như trước đây - khi kỹ thuật can thiệp nội mạch chưa phổ biến.

Các bác sĩ đã tiến hành chụp và can thiệp: thực hiện luồn chọn lọc vi ống thông vào động mạch thận phải nuôi u và động mạch có thoát mạch, vài ổ giả phình. Chụp xác định vị trí. Tiến hành thả 2 coil vào động mạch gây thoát mạch và tiến hành kết hợp tắc mạch máu nuôi u bằng keo sinh học.

Bác sĩ khám lại cho bệnh nhân sau can thiệp - Ảnh: Phong Phạm

Trong 45 phút ê kíp thầy thuốc đã khống chế tình trạng chảy máu ồ ạt và ngăn chặn hiệu quả nguồn máu nuôi bướu. Đến ngày 4.5, bệnh nhân tỉnh, không sốt, da niêm hồng, tiểu trong, bụng mềm, tiếp tục được theo dõi điều trị tiếp tại Khoa Ngoại thận - Tiết niệu.

BSCK2 Nguyễn Phước Lộc - Trưởng khoa Ngoại thận - Tiết niệu cho biết: “U cơ mỡ mạch thận là khối u lành tính ở thận, triệu chứng lâm sàng không điển hình. Nhưng u cơ mỡ mạch thận phát triển ở kích thước lớn có thể gây nguy cơ biến chứng như vỡ u, chảy máu ra xung quanh thận và ổ bụng, đái ra máu ồ ạt... Bệnh nhân có thể tử vong do mất máu, tiểu ra máu khi u vỡ.

U cơ mỡ mạch thận kích thước nhỏ không phải tác động điều trị gì. Nhưng với khối các u lớn có kích thước trên 4cm thì việc theo dõi và đánh giá để loại bỏ khối u là cần thiết để tránh cho bệnh nhân những nguy cơ biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Các u cơ mỡ mạch thận từ 4cm trở lên dễ gây xuất huyết tự nhiên tới 59 - 60% và hầu hết gây các triệu chứng như trên tới 80 - 90%.

Phẫu thuật nội soi hoặc mổ mở có thể bóc tách khối u nhưng bệnh nhân sẽ phải trải qua một cuộc phẫu phẫu nặng nề với thời gian kéo dài và có thể tai biến tiềm ẩn như chảy máu, nhiễm trùng vết mổ...

Do u có nhiều búi mạch máu dị dạng và nguồn cấp máu cho u rất phức tạp, tổ chức cơ, mỡ đè lên các cấu trúc xung quanh nên vấn đề bóc tách u gây thách thức lớn cho các phẫu thuật viên. Bệnh nhân thường sẽ đối diện với nguy cơ cắt bỏ một phần nhu mô thận lành hoặc cắt toàn bộ một bên thận.

Vì vậy, can thiệp nút mạch điều trị là lựa chọn ưu tiên trong điều trị các khối u cơ mỡ mạch thận kích thước to hoặc u có biến chứng”.

Phong Phạm