Cuối tuần đi câu cá bống dừa Sài Gòn

Năm cái cần đong tre đưa theo nước, chỉ non tiếng đồng hồ bắt hơn 2 ký cá bống dừa…

Hoa mua giữa đồng xanh, không gì thú vị hơn ngồi câu ở chỗ này

Câu cá theo… mưa

Trận mưa bất chợt của một ngày cuối tháng 10 làm sáu Tân cười lớn tiếng: “Giờ mà ra kênh thì cá nhiều lắm!”. Dứt lời, anh mở điện thoại xem nước triều.

“Bây giờ hiện đại, cứ vào mạng là biết lúc nào nước lớn, lúc nào nước ròng. Con bống dừa khôn lắm. Nước nhỏ, nó núp trong bẹ dừa. Nước lớn, nó ngược dòng đi kiếm mồi”. Sáu Tân giảng giải.

Rồi không đợi người nghe thắc mắc, anh tiếp: “Khi nước lớn, các loại cá nhỏ, tép sẽ theo nước vào kênh làm thức ăn cho cá bống dừa. Ngoài ra, trời mưa làm tăng lượng ôxy trong nước, các loài côn trùng nhỏ, sâu bọ trên lá… bị mưa làm trôi xuống kênh nên cá lại có thức ăn. Mình thả cần là… lượm”.

Chỗ chúng tôi buông cần câu là một bãi dừa nước bạt ngàn ở đầu đường Nguyễn Xiển (quận 9, TP.HCM), đoạn nối với đường Nguyễn Duy Trinh.

Mới gần hết mùa mưa, những cây hoa mua hứng nước trời suốt một mùa dài, giờ trổ hoa tím thẫm thành từng triền, chen ngang sắc xanh rì của cỏ.

Thỏa chí tiêu dao

Theo giới sành câu, cá bống dừa ăn tạp, cấu tạo khoang miệng lớn hơn cơ thể nên thức ăn lớn chúng vẫn nuốt được như thường. Mồi câu cá bống dừa thường là con hà đỏ có hình dáng giống con rươi ngoài Bắc, giá 18.000 đồng/con là câu được cả ngày.

Anh Hùng, cũng là một thợ câu ở phường Trường Thạnh, quận 9 cho biết ngày trước dân ở quận 9, Thanh Đa, quận 7… câu cá bống dừa bằng cách rất độc đáo mà người miền Trung, miền Bắc không thể nghĩ ra được. Đó là tước lá dừa, lấy que nhỏ rồi cột một chum hà đỏ vào.

Sau đó thả vào các bẹ dừa nước đợi cá đớp. Cá bống ham ăn, nghe mồi tanh ào tới cắn xé cả đàn. Lúc này người câu chỉ việc giựt cọng dừa lên rồi hứng cái rổ bên dưới đựng cá.

Nhờ bất động sản “đóng băng”

Câu được nhiều cá quá thì để vào tủ lạnh kho ăn dần

Theo các thợ câu nghiệp dư ở quận 9, ngày trước khắp các vùng sông nước Sài Gòn, hễ cứ có dừa nước là có cá bống dừa. Con cá dung dị này thành món ăn ngon cho bữa cơm lao động nghèo. Không chỉ thế, mùa mưa phương Nam mà trong bếp có nồi cá bống dừa kho tiêu thì bao nhiêu cơm cũng hết.

Thế rồi bẵng đi thời gian, đất đai lên giá, những khúc sông dần bị lấp để đô thị hóa thành “tấc đất tấc vàng”. Không gian sống của cá bống dừa phần bị thu hẹp, phần do ô nhiễm và rất nhiều rặng dừa nước bị đốn hạ bởi xe xúc, xe đào… Cá bống dừa dần mất.

Từ một bữa cơm giản dị, cá bống dừa kho tiêu gần như trở thành đặc sản của các quán ăn sân vườn ở nơi đồng nội. Muốn thưởng thức, người ta phải bỏ rất nhiều tiền. “Nói có tiền vậy thôi, chứ tui không thấy ngon khi ăn cá bống dừa ở nhà hàng uống bia lon. Tui nhớ xoong cá của má và xị rượu đế của ba thời bao cấp hơn nhiều”. Sáu Tân tự sự.

Dùng lưới chà vảy cá chứ không dùng dao

Theo anh Sáu, mấy năm gần đây, cá bống dừa trở lại vì bất động sản “đóng băng”. Đất đai nằm ì tại chỗ thì con cá lại có kênh mương mà tung tẩy.

Nói cá nhiều nhưng muốn câu được nhiều cá cũng phải có lắm chiêu. Anh Hùng bật mí: “Trước 3 ngày đi câu, lấy cua đồng xay nhuyễn trộn cơm nguội rồi ủ cho bốc mùi. Sau đó, ra bãi câu lấy đất sét trộn với hỗn hợp đó, vo thành viên rồi đợi nước lên ném xuống. Mùi khẳm của cua đồng sẽ làm cá bu lại, việc của người câu là thả cần và lấy cá.

Từ phong trào đi câu cho vui gồm anh sáu Tân, anh Hùng và một số anh em ở quận 9, đến nay nhóm câu bống dừa đã thu hút gần 20 người. Các “cần thủ” đến từ nhiều ngành nghề, trong đó có bác sĩ, luật sư và cả nhà văn.

Hỏi về hoạt động của nhóm câu bống dừa, sáu Tân cười khì: “Phương châm là vui, không xả rác ra sông. Cuối ngày anh em kho nồi bống dừa với tiêu rồi ăn chung bữa cơm để ngày mai bắt đầu tuần mới hăng say hơn, hiệu quả hơn”.

Thanh Nhã