Có một Angkor lặng lẽ

Bước đi trên những hành lang lặng bóng người nơi mọi thứ như hoang mạc, bạn sẽ cảm nhận như mình đang trở về ngày mà Henri Mouhot và những nhà khám phá Âu Châu lần đầu đặt chân đến Angkor. Thay cho những hàng dài người và dập dìu xe cộ thì âm thanh hiện tại chỉ là tiếng côn trùng, chim chóc và dơi.

Hầu hết các ngôi đền trong quần thể Angkor đều rơi vào tình trạng chung, không có bóng dáng du khách. Ngôi đền Bayon vì thế trông lại càng u ất hơn khi phần trên cùng được đóng cửa để trùng tu và xuyên qua các khung cửa trống là hàng trăm mặt Phật mỉm cười trong sự tĩnh lặng đến tinh không.

Đền Ta Prohm có lẽ giống trong bộ phim Tomb Rider nhất (nữ diễn viên Angelina Jolie thủ vai chính) khi không gian trầm mặc lan toả và chỉ còn mùi của rừng, của lá cây và những hạt bụi ngai ngái. Tôi từng làm việc trong nhóm quản lý hiện trường vào năm 2000 khi bộ phim được khởi quay tại Cambodia mà cụ thể là trong đền Ta Prohm. Nếu ghi hình vào hôm nay, có lẽ sẽ không phải chặn rào ngăn cũng như nhờ vả các du khách tò mò xung quanh ngừng gây tiếng ồn hoặc tụ tập quá gần gây tạm âm khi thu tiếng trực tiếp.

Những ngôi đền trong thời gian này như đang trở lại chính mình, khoác lên chiếc áo của quá khứ nhưng đẹp và phù hợp hơn bao giờ hết. Nhưng ngược lại ngành du lịch Cambodia cũng đang phải gánh chịu những tổn thất nặng nề khi 80% kinh tế của Siem Riep phụ thuộc vào những đồng đô la của dòng du khách ngoại quốc. Những khách sạn cũng vắng bóng du khách và nhiều nhà hàng đã đóng cửa nhiều ngày. Các phòng triển lãm nghệ thuật hay con đường đầy những quán ăn uống cũng im lìm nhiều tuần. Không có chỉ thị phong toả thành phố ở Siem Riep nhưng những chuyến bay quốc tế cũng như các du khách đã ngừng dịch chuyển hơn hai tháng nay.

Nếu bạn nhớ lại những năm cuối của thập niên 90 thế kỉ trước, Siem Riep vẫn là một đô thị đang trên đường phát triển, tàn tích của Khmer Đỏ và những bãi mìn vẫn còn đâu đó nhưng khi ấy vẫn còn nhiều du khách hơn hôm nay. Không giống các ngôi đền khác để thờ thần Shiva, Angkor Wat dành để thờ thần Vishnu, người bảo vệ cho đất nước và con người Cambodia. Bạn cũng như tôi, có lẽ mong muốn sức mạnh của thần Vishnu được lan toả hơn bao giờ hết, để đại dịch sớm đi qua và mọi người có thể trở lại (hoặc lần đầu đặt chân đến) một trong những điểm đến thú vị đấy sức hấp dẫn ở quốc gia Đông Nam Á hiền hoà này.

An Nam