Chính phủ Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét khả năng dùng quyền đặc biệt - thông qua Luật Sản xuất Quốc phòng (DPA) - để nhanh chóng mở rộng sản xuất khẩu trang bảo vệ và trang phục chống dịch ở Mỹ, theo hai quan chức Mỹ cho hãng tin Reuters biết.
Reuters ngày 28.2 dẫn lời hai quan chức này nói vận dụng luật DPA là một trong các phương án mà chính phủ đang xem xét để chống dịch, và chưa có quyết định cuối cùng.
Hãng tin Anh nói vận dụng luật DPA sẽ đánh dấu việc chính phủ Mỹ tăng cường phản ứng phòng chống dịch Covid-19 vốn xuất phát từ Trung Quốc và nay lan nhanh đến hơn 50 quốc gia và lãnh thổ, gồm cả Mỹ. Các quan chức ngành y tế Mỹ đã khuyến cáo người dân Mỹ nên bắt đầu chuẩn bị đề phòng dịch này lây lan nhanh ở Mỹ.
Luật DPA cho phép tổng thống Mỹ ra lệnh cho các ngành công nghiệp mở rộng sản xuất những phương tiện chủ lực hoặc các sản phẩm đáp ứng an ninh quốc gia cùng các lý do khác.
Một quan chức Nhà Trắng xác nhận: chính phủ Mỹ đang xem xét khả năng vận dụng luật DPA để tăng sản xuất phương tiện bảo vệ chống dịch: “Hãy nói là công ty A sản xuất nhiều khẩu trang nhưng họ sử dụng 80% dây chuyền sản xuất dành cho thợ sơn, và chỉ sản xuất 20% khẩu trang kháng khuẩn N95 đạt tiêu chuẩn bảo vệ sức khỏe”.
Người này còn nói: “Chúng tôi sẽ có khả năng buộc các công ty phải đổi dây chuyền sản xuất, 80% cho khẩu trang N95 và 20% cho các loại khẩu trang khác. Luật cho phép bạn điều hành mọi sự cho đến khi nào đáp ứng nhu cầu cần thiết”.
Giám đốc CDC Robert Redfield hôm 27.2 đã giải trình trước một tiểu ban Hạ viện Mỹ, rằng ông sẽ đề nghị dân Mỹ lúc này không nên mua khẩu trang N95:“Sản phẩm này không giữ vai trò nào trong cộng đồng dân cư. Các khẩu trang này chỉ dành cho người có chuyên môn về chăm sóc sức khỏe”.
Cùng ngày này, Cơ quan Lương thực -dược phẩm Mỹ (FDA) ra tuyên bố, cho biếtcơ quan này có nghe thông tin nhu cầu thị trường tăng đối với vài phương tiện bảo vệ y tế và “nguồn cung bị thách thức”, nhưng FDA không hề biết có sự thiếu hụt sản phẩm.
Ngày 26.2, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) Alex Azar nói tại Quốc hội Mỹ, rằng nước Mỹ cần một kho trữ khoảng 300 triệu khẩu trang N95 cho nhân viên ngành y tế phụ trách chống dịch lây lan.
Ông Azar nói Mỹ hiện chỉ có một phần nhỏ trong số lượng khẩu trang kể trên để có thể sử dụng lập tức. Ông cũng nói Trung Quốc kiểm soát nhiều “nguồn nguyên liệu thô cùng có khả năng sản xuất lớn” về khẩu trang.
Vị Bộ trưởng cũng nói Mỹ có kho trữ khoảng 12 triệu khẩu trang N95 đạt bằng chứng nhận đạt chuẩn của Viện Sức khỏe và An toàn Lao động quốc gia (NIOSH), và HHS cũng có 5 triệu khẩu trang N95 không được NIOSH công nhận đạt chuẩn, có lẽ vì chúng đã hết hạn sử dụng.
Ngoài số khẩu trang này, chính phủ Mỹ còn một kho trữ 30 triệu khẩu trang giải phẩu, mà Trung tâm Kiểm soát - phòng chống dịch bệnh Mỹ (CDC) nói chúng không hiệu quả vì chúng không phù hợp.
Tại một cuộc họp liên ngành cùng ngày 26.2, các quan chức HHS và Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) đã bàn khả năng vận dụng luật DPA để sản xuất “phương tiện bảo vệ cá nhân”, như khẩu trang, găng tay và trang phục mặc toàn thân để người có thể mặc phòng dịch.
Theo một quan chức DHS cho Reuters biết, ở Mỹ không sản xuất nhiều các loại phương tiện này, “nên nếu chúng tôi phải tận dụng nguồn sản xuất trong nước thì điều này sẽ rất khó thực hiện”.
Các quan chức Nhà Trắng và DHS đều yêu cầu Reuters giấu tên. HHS và DHS đều từ chối bình luận. Các nhà sản xuất khẩu trang lớn nhất ở Mỹ gồm 3M Corp và Honeywell International Inc.
Tổng thống Trump hiện bị đảng Dân chủ chỉ trích, về cách chính phủ của ông phản ứng chống dịch Covid-19. Ngày 26.2, ông nói nguy cơ bùng phát dịch ở Mỹ “vẫn rất thấp”, nhưng các quan chức ngành y tế liên bang đã chuẩn bị các hành động đối phó, và Phó Tổng thống Mike Pence sẽ giám sát các hoạt động này.
Luật liên bang DPA được Quốc hội Mỹ thông qua hồi năm 1950, nhằm phản ứng với Chiến tranh Triều Tiên, và là một phần trong nỗ lực vận động chiến tranh thời Chiến tranh Lạnh.
DPA gồm 3 phần chính: