Lôi Quân, người sáng lập và Giám đốc điều hành hãng smartphone Xiaomi (Trung Quốc), cho biết nỗi lo sợ về các lệnh trừng phạt từ Mỹ vào năm 2021 đã thúc đẩy ông xây dựng hoạt động kinh doanh ô tô điện. Qua đó, Lôi Quân lần đầu tiết lộ yếu tố quan trọng khiến ông quyết định bước vào một lĩnh vực nổi tiếng là đầy thách thức.
Trong bài phát biểu kéo dài 3 giờ mới đây, Lôi Quân đã kể lại phản ứng ban đầu của mình khi thấy Xiaomi bị Bộ Quốc phòng Mỹ thêm vào danh sách đen trong những ngày cuối cùng của chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump hồi năm 2021. Lôi Quân đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của hội đồng quản trị để giải quyết các quy định mới khiến nhà đầu tư Mỹ không được phép nắm giữ cổ phần hãng smartphone này do cáo buộc có liên quan đến quân đội Trung Quốc.
Xiaomi đã giành được một chiến thắng pháp lý 4 tháng sau đó, khi tên hãng được gỡ khỏi danh sách đen của Bộ Quốc phòng Mỹ. Xiaomi là một trong những công ty Trung Quốc đầu tiên làm được điều này. Thế nhưng, sự việc đó đã buộc Lôi Quân phải nghĩ về tương lai của công ty mà ông sáng lập vào năm 2010. Doanh nhân 54 tuổi nói điều này trong bài phát biểu thường niên năm 2024 của mình.
Khác với Huawei, vốn phải chịu các lệnh trừng phạt khắc nghiệt từ Mỹ, Xiaomi không nằm trong danh sách đen thương mại của Mỹ nên có thể mua các chip mới nhất từ Qualcomm. Đây là điều quan trọng để duy trì tính cạnh tranh trong thị trường smartphone toàn cầu, nơi Xiaomi phải cạnh tranh với Apple và Samsung Electronics.
Xiaomi cũng có thể tích hợp các dịch vụ Google vào smartphone của mình. Việc không có các dịch vụ Google do lệnh trừng phạt từ Mỹ gần như đã làm sụp đổ hoạt động kinh doanh smartphone của Huawei bên ngoài Trung Quốc.
Dù mới chỉ bán ra mỗi mẫu ô tô điện Speed Ultra 7 (SU7) vào tháng 3, Xiaomi đã đạt được một số thành công trên thị trường nhờ chiến lược giá cạnh tranh. Xiaomi đã giao hơn 30.000 chiếc SU7 đến nay và cho biết hãng đang trên đà đạt mục tiêu giao tối thiểu 100.000 chiếc vào tháng 11.
Để so sánh, Tesla đã bán 603.664 chiếc ô tô điện tại Trung Quốc vào năm ngoái, tăng hơn 37% so với 2022.
Vào tháng 3.2021, Xiaomi công bố kế hoạch ra mắt một công ty con sản xuất ô tô điện, chỉ hai tháng sau khi bị đưa vào danh sách đen của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Lôi Quân cho biết Xiaomi đã từ chối vốn đầu tư mạo hiểm, thay vào đó rót 10 tỉ USD của chính mình vào doanh nghiệp này trong vòng 10 năm. Giám đốc điều hành Xiaomi gọi đây là "dự án khởi nghiệp lớn cuối cùng" trong cuộc đời mình.
Một phần của khoản đầu tư đó là 5,5 tỉ nhân dân tệ (756,3 triệu USD) để xây dựng một nhà máy ô tô điện rộng lớn tại Bắc Kinh (thủ đô Trung Quốc), với diện tích 718.000 mét vuông, tương đương 100 sân bóng đá tiêu chuẩn, theo Xiaomi.
Thị trường ô tô điện của Trung Quốc đã trở nên bão hòa, với nhiều công ty khởi nghiệp và nhà sản xuất xe hơi lâu đời tràn ngập thị trường, làm giá đi xuống.
Việc gia nhập thị trường đã đưa Xiaomi, vốn khởi đầu bằng việc sản xuất smartphone giá rẻ, đi theo một hướng mới. Do đến sau, Xiaomi phải cạnh tranh với các hãng ô tô điện như Tesla, Xpeng và Nio về giá cả để nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường. Lôi Quân tiết lộ tại lễ ra mắt SU7 rằng Xiaomi đang bán ô tô điện lỗ vốn, với giá khởi điểm là 215.900 nhân dân tệ.
Nhà máy HyperFactory của Xiaomi ở Bắc Kinh đã chuyển sang làm việc theo ca kép vào tháng 6, khi tăng cường năng lực sản xuất để đạt mục tiêu giao hàng tối đa 120.000 xe điện trong năm nay.
Ô tô điện của Xiaomi được trang bị chip từ Qualcomm và Nvidia, cũng như SoC di động S1 và cảm biến hình ảnh C1 do chính hãng thiết kế.
SoC (system-on-a-chip) là vi mạch điện tử tích hợp nhiều thành phần của hệ thống máy tính hoặc hệ thống điện tử khác vào một chip duy nhất.
Nói cách khác, SoC giống như "bộ não" thu nhỏ, chứa đựng tất cả bộ phận cần thiết để một thiết bị điện tử có thể hoạt động, bao gồm:
- CPU (bộ xử lý trung tâm): Đảm nhiệm xử lý các tác vụ logic và tính toán.
- GPU (bộ xử lý đồ họa): Chịu trách nhiệm xử lý hình ảnh và video.
- Bộ nhớ: Lưu trữ dữ liệu và chương trình.
- Bộ điều khiển ngoại vi: Kiểm soát các thiết bị ngoại vi như bàn phím, chuột, màn hình, v.v.
- Modem: Kết nối thiết bị với mạng di động hoặc Wi-Fi.
- Bộ xử lý tín hiệu hình ảnh (ISP): Xử lý hình ảnh và video thu được từ camera.
- Bộ mã hóa video: Mã hóa video để phát trực tuyến hoặc lưu trữ.
Ngoài ra, SoC còn có thể bao gồm nhiều thành phần khác tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của thiết bị.
Ưu điểm của SoC
- Kích thước nhỏ gọn: Việc tích hợp nhiều thành phần vào một chip giúp giảm kích thước của thiết bị điện tử.
- Tiết kiệm điện năng: SoC được thiết kế để tiêu thụ ít điện năng hơn so với các hệ thống sử dụng nhiều chip riêng biệt.
- Hiệu suất cao: SoC có thể cung cấp hiệu suất cao hơn do các thành phần được tối ưu hóa để hoạt động cùng nhau.
- Giảm chi phí: Việc sản xuất một con chip duy nhất thường rẻ hơn so với sản xuất nhiều chip riêng biệt.
Nhược điểm của SoC
- Khó sửa chữa: Nếu một thành phần trong SoC bị hỏng, có thể rất khó hoặc không thể sửa chữa được.
- Khó nâng cấp: Việc nâng cấp các thành phần trong SoC thường rất khó khăn hoặc không thể thực hiện được.
- Ít linh hoạt: SoC được thiết kế cho một mục đích cụ thể và có thể không phù hợp với các ứng dụng khác.
SoC được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị điện tử như:
- Smartphone: Hầu hết smartphone hiện nay đều sử dụng SoC.
- Máy tính bảng: Máy tính bảng cũng sử dụng SoC để cung cấp hiệu suất mạnh mẽ và tiết kiệm điện năng.
- Máy tính xách tay: Một số máy tính xách tay sử dụng SoC thay vì bộ xử lý truyền thống.
- Smart TV: Smart TV sử dụng SoC để chạy các ứng dụng và kết nối internet.
- Thiết bị đeo: Thiết bị đeo như đồng hồ thông minh và vòng tay thông minh cũng sử dụng SoC.
Tóm lại, SoC là công nghệ quan trọng giúp cho các thiết bị điện tử ngày càng nhỏ gọn, mạnh mẽ và tiết kiệm điện năng.
Hơn 50% chủ sở hữu SU7 là người dùng Apple
Việc Xiaomi gia nhập thị trường ô tô điện đã nhận được sự yêu thích đáng ngạc nhiên của người dùng Apple. Dù là một sản phẩm mới trong lĩnh vực ô tô điện, chiếc sedan SU7 của Xiaomi đã chiếm được 51,9% đơn đặt hàng trước từ người dùng Apple.
Trong Triển lãm ô tô Bắc Kinh hồi tháng 4, Lôi Quân đã đề cập rằng người dùng Apple là một trong những khách hàng chính của SU7.
Trong khi Apple đã gác lại dự án ô tô điện kéo dài một thập kỷ thì Xiaomi chỉ mới bắt đầu hành trình ở lĩnh vực này được 3 năm.
Dù SU7 bước vào một thị trường đông đối thủ cạnh tranh, việc Xiaomi ra mắt ô tô điện rẻ hơn mẫu rẻ nhất của Tesla đã thu hút được sự chú ý đặc biệt, với gần 90.000 đơn đặt hàng trong 24 giờ đầu tiên.
Sự hấp dẫn của Xiaomi SU7 với người dùng Apple có thể là do khả năng tương thích các dịch vụ của công ty Mỹ, chẳng hạn CarPlay. Hơn nữa, SU7 còn hỗ trợ tích hợp iPad trên SU7, cho phép điều khiển một phần xe từ hàng ghế sau.
Lôi Quân nhấn mạnh trong một bài đăng trên mạng xã hội X: “Chúng tôi cam kết biến Xiaomi SU7 thành chiếc ô tô điện thân thiện với Apple nhất hiện có – sự lựa chọn hoàn hảo cho người dùng iPhone và iPad”.
SU7 đã nhận được nhiều lời khen ngợi về thời lượng pin, hiệu suất (gồm cả thời gian chạy trên đường đua Chiết Giang vượt qua một số xe sang), các tính năng thông minh (đặc biệt là bãi đậu xe thông minh và hỗ trợ người lái NOA) cùng khả năng chống nắng.
Đáng chú ý, Xiaomi cho biết có một lượng lớn người mua là nữ giới (khoảng 40 - 50%) bị thu hút bởi thiết kế, không gian chứa đồ và khả năng cách nhiệt của SU7.
Điều thú vị là một phần đáng kể người mua SU7 (29%) là những người từng sử dụng ô tô BBA (Mercedes-Benz, BMW, Audi) và ấn tượng bởi công nghệ của Xiaomi.
Người dùng Apple chiếm hơn một nửa số người đặt mua SU7, có thể do Xiaomi tập trung vào khả năng tương thích với các thiết bị Apple.
Xiaomi có kế hoạch mở 219 cửa hàng trên khắp Trung Quốc để cải thiện tốc độ dịch vụ và giao SU7. Các bản cập nhật phần mềm đã được lên kế hoạch, gồm cả việc giới thiệu dịch vụ đỗ xe từ đầu đến cuối và chức năng hỗ trợ lái NOA trong thành phố lần lượt vào tháng 5 và tháng 8.
Xiaomi đầu tư rõ rệt vào R&D (nghiên cứu & phát triển), với đội ngũ hơn 6.000 người, trong đó có 3.500 người phụ trách R&D và hơn 1.000 chuyên gia kỹ thuật.
Mục tiêu dài hạn của Xiaomi là lọt vào top 5 nhà sản xuất ô tô toàn cầu trong vòng 15 - 20 năm tới. Công ty Trung Quốc đang tích cực tuyển dụng nhân tài để đạt được mục tiêu này.
Tiên phong livestream quảng bá ô tô điện ở Trung Quốc
Lôi Quân có hơn 24 triệu người theo dõi trên nền tảng truyền thông xã hội Trung Quốc. Buổi ra mắt ô tô điện SU7 của Xiaomi vào tháng 3 đã được hàng chục triệu khán giả theo dõi trực tuyến.
Hồi tháng 5, Lôi Quân đã thu hút được 39 triệu lượt xem cho buổi livestream kéo dài 3 tiếng rưỡi quay cảnh ông sử dụng tính năng lái tự động của SU7 trong chuyến đi giữa thành phố Thượng Hải và Hàng Châu (Trung Quốc). Lôi Quân được một số người hâm mộ gọi là “Thor” trên mạng xã hội.
Không gói gọn trong vai trò Giám đốc điều hành Xiaomi, Lôi Quân còn là một KOL (người có sức ảnh hưởng) đại diện cho hãng này. Ông trở thành chủ đề bàn tán trên mạng xã hội, meme hay cả nhân vật truyện ngôn tình.
Meme là những nội dung hài hước, dí dỏm được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội dưới dạng hình ảnh, video, GIF, âm thanh kèm theo tiêu đề hoặc chú thích.
Sự thành công của Lôi Quân trở thành tấm gương cho nhiều lãnh đạo doanh nghiệp Trung Quốc noi theo, xây dựng thương hiệu cá nhân trên internet cũng như đích thân livestream bán hàng hay quảng bá ô tô.