Canada quyết cùng đồng minh phản đối Trung Quốc 'ngoại giao cưỡng ép'

Phát biểu trong cuộc họp báo ở thủ đô Ottawa hôm 13.10, ông Trudeau nhấn mạnh Canada cam kết tuyệt đối sẽ làm việc với các đồng minh để đảm bảo rằng cách tiếp cận ngoại giao cưỡng bức của Trung Quốc, việc Bắc Kinh tùy tiện bắt hai công dân Canada và các công dân của các quốc gia khác trên thế giới, không được coi là một chiến thuật thành công. 

Ông Trudeau cho biết Trung Quốc hiện là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và có tác động kinh tế đáng kể đến các nước khác, trong đó có Canada. Dù chính quyền Ottawa muốn tiếp tục đẩy mạnh thương mại với Bắc Kinh, nhưng khẳng định sẽ không im lặng trước các vấn đề nhân quyền liên quan đến Hồng Kông và người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương (Trung Quốc).

“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các quốc gia cùng chí hướng trên khắp thế giới để khiến Trung Quốc thấy rằng cách tiếp cận của họ đối với các vấn đề nội bộ và các vấn đề toàn cầu không phải là một con đường đặc biệt hiệu quả cho chính họ hoặc cho tất cả chúng ta”, lãnh đạo Canada nói.

Theo Globe and Mail, tuyên bố cứng rắn trên được ông Trudeau đưa ra trong bối cảnh hai bên kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Canada - Trung Quốc. Được biết, cha của Thủ tướng đương nhiệm Canada Justin Trudeau, ông Pierre Elliott Trudeau đã thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vào năm 1970.

Canada và Trung Quốc đang bị khóa trong một cuộc tranh chấp thương mại và ngoại giao sau khi Ottawa bắt giữ bà giám đốc tài chính của Huawei, dẫn đến việc Bắc Kinh bắt hai công dân Canada với các cáo buộc liên quan đến đánh cắp bí mật quốc gia, và từ đó hạn chế xuất khẩu nông nghiệp của nước này sang Trung Quốc.

Thủ tướng Trudeau đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích và coi động thái giam giữ công dân Canada của Trung Quốc là tùy tiện và không thể chấp nhận được. “Hành động này gây quan ngại sâu sắc, không chỉ với người Canada mà với mọi người trên thế giới, những người coi biện pháp này của Trung Quốc là nhằm phục vụ mục đích chính trị”, ông nói.

Trudeau cho biết chính phủ của ông tiếp tục hỗ trợ bảo đảm việc trả tự do hai công dân Canada, nhưng vẫn tiếp tục loại trừ một cuộc trao đổi tù nhân. "Không. Chúng tôi không xem xét điều đó", Thủ tướng nói với các phóng viên hồi tháng 6, đồng thời khẳng định Canada có một hệ thống tư pháp độc lập và mạnh mẽ.

Tuy nhiên, Đại sứ Trung Quốc tại Canada ông Cong Peiwu trước đó đã nhấn mạnh việc thả bà Mạnh là "điều kiện tiên quyết" để cải thiện quan hệ song phương. "Vụ việc này đã dẫn đến những khó khăn nghiêm trọng mà hai nước đang phải đối mặt hiện nay", đại sứ Cong nói. Tuy nhiên, cho đến nay Ottawa vẫn duy trì lập trường rằng sẽ không can thiệp vào quá trình tố tụng.