Căn cứ không quân Iran ở Syria là chiến địa với Israel

T-4 ở tỉnh Homs, là căn cứ không quân lớn nhất của quân đội Tổng thống Bashar Al-Assad, nằm lẻ loi giữa sa mạc miền Trung Syria. Đây là một pháo đài với sa mạc vây quanh hàng trăm dặm, với nhiều nhà chứa máy bay, giấu chiến đấu cơ, nhất là máy bay ném bom siêu thanh Sukhoi.

Trong cuộc nội chiến 8 năm qua, căn cứ T-4 chất đống vô số bánh xe cao su của chiến đấu cơ sau những phi vụ quay về, trong cuộc chiến tranh tàn phá giữa quân đội chính phủ Syria với quân nổi dậy nhằm lật đổ Tổng thống Assad.

Vị trí hẻo lánh của căn cứ T-4, cùng sự bảo vệ tối đa kiểu Liên Xô đã chắn cho căn cứ này khỏi bạo lực đang tàn phá Syria, dù nó mang dấu sẹo là xác 4 trực thăng chiến đấu.

Chiến địa chính nếu bùng nổ chiến tranh Israel-Iran

Nay, căn cứ T-4 lại là một điểm nóng tiềm năng của cuộc chiến tranh giữa hai đối thủ đáng gờm nhất là Israel với Iran. T-4 là nơi Iran lập vị trí quân sự trong lãnh thổ đồng minh Syria, và theo các quan chức Israel, máy bay không người lái (UAV) của Iran cất cánh từ căn cứ này.

Các chuyên viên điều khiển UAV từng đóng ở sân bay quốc tế Damascus (thủ đô Syria) nhưng rồi dần chuyển đến các căn cứ khác tại Syria. Lực lượng này hiện hoạt động ở ngoài Damascus, ở tỉnh Aleppo, căn cứ Sayqal (gần thủ đô) căn cứ Deir ez-Zor (miền Đông Syria) và ở căn cứ T-4.

Hình ảnh vệ tinh chụp hồi tháng 4 (mà Guardian có được) cho thấy dấu vết một cuộc không kích của Israel vào quân Iran đóng ở T-4 và đó là chứng cứ một cuộc đối đầu trực tiếp giữa hai thế lực quân sự Israel-Iran.

Ngày 9.4, không quân Israel tung 2 chiếc tiêm kích F-15 vào cuộc, phóng 8 tên lửa vào căn cứ T-4, khiến ít nhất 7 lính Iran chết, có đại tá Mehdi Dehghan là chỉ huy đơn vị UAV của Iran ở căn cứ này.

Các ảnh vệ tinh chụp 48 giờ sau cuộc tấn công cho thấy mặt tiền một nhà chứa máy bay bị sập tan. Lúc đó, hãng tin Tasnim (Iran) đưa tin 7 lính Iran chết và đăng ảnh cổng nhà chứa máy bay màu trắng bị tên lửa xé toang.

Trước đó, quân đội Israel (IDF) chia sẻ một bức không ảnh, chụp một UAV ngay nhà chứa máy bay này ở phía đông căn cứ T-4, chỉ ra rằng căn cứ là địa bàn cất-hạ cánh của UAV Iran.

UAV trước một nhà chứa ở căn cứ T-4 - Ảnh : AP

Đấy là lần thứ hai Israel tấn công căn cứ T-4. Hồi tháng 2, Israel bắn rơi một UAV tàng hình của Iran mà sau đó Israel nói nó có mang chất nổ. Phòng không Syria cũng tuyên bố bắn hạ một chiếc F-16 của không quân Israel.

Theo Guardian, khi chiếc UAV tàng hình vi phạm không phận Israel, thì đó là lần đầu tiên Iran toan trực tiếp đánh kình địch và lập tức bị trả đũa.

Ngoại trưởng Iran, ông Mohammad Javad Zarif phủ nhận UAV Iran hoạt động trong Syria, và căn cứ T-4 không phải của Iran.

Nhưng một nguồn tin quân sự Israel nói UAV vẫn còn ở căn cứ T-4, nhưng không nói có bao nhiêu chiếc.

Israel sẵn sàng tấn công thủ đô Tehran

Không như cuộc tấn công tháng 2, vụ không kích tháng 4 là đòn phủ đầu hơn là phản ứng. Trong cuộc trả đũa này, có thể tin rằng Iran sẽ có phản ứng khác.

Và trong nỗ lực cảnh cáo Iran chớ nên lập kế hoạch trả đũa, hồi tháng 4 Israel đã chuyển đến báo giới trong nước và nước ngoài các ảnh trắng đen, chụp các căn cứ của Iran ở Syria.

Theo cộng tác viên quân sự của báo Haaretz (Israel) thông điệp gửi đến Iran rất rõ ràng: “Tình báo Israel nắm rõ quân đội bọn bay, từ đó chúng sẽ bị tấn công nhồi thêm”.

Không thể biết chiến thuật này có hiệu quả hay không. Đêm 29.4 vừa rồi xảy ra những vụ không kích làm chết 26 lính, hầu kết là cố vấn quân sự Iran, ở căn cứ của Lữ đoàn 47 thuộc quân đội Syria tại tỉnh Aleppo.

Phía Israel không bình luận, nhưng được cho là đã tấn công một kho tên lửa đất đối đất khiến nó bị nổ tung và sức nổ tương đương một vụ động đất nhỏ.

Theo Washington Times, các quan chức quốc phòng Israel đã báo cho các quan chức Mỹ-Nga biết rằng nếu quân ủy nhiệm của Iran từ Syria đánh Israel, nước này sẽ không ngại đánh trả đũa bằng đòn không kích trực tiếp vào thủ đô Tehran và các mục tiêu khác của Iran.

Thông điệp này được phát trước Tuyên bố an ninh quốc gia của Thủ tướng Benjamin Netanyahu hôm 30.4, nhằm phản ứng Tehran dọa đánh Israel sau khi Israel tấn công các tài sản của Iran ở Syria.

Ảnh vệ tinh chụp căn cứ T-4 - Ảnh: Guardian

Israel không chấp nhận bị Iran bóp cổ

Sau vụ tấn công căn cứ T-4 hồi tháng 4, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Avigdor Lieberman cảnh báo “Israel sẽ không cho phép Iran lập sào huyệt ở Syria bằng bất kỳ giá nào phải trả. Chúng tôi không có lựa chọn nào khác. Cho phép Iran củng cố vị thế ở Syria cũng giống như để Iran bóp cổ chúng tôi”.

Từ lâu, Thủ tướng Netanyahu của Israel luôn nói Iran là “chế độ khủng bố”. Từ khi quân nổi dậy Syria vùng lên năm 2011, Israel đã tiến hành ít nhất 100 vụ không kích xuyên biên giới, dù họ luôn nhắm vào quân ủy nhiệm của Iran là tổ chức vũ trang Hezbollah (Lebanon) vốn là công cụ để Iran tấn công Israel.

Các quan chức Israel nói Iran nuôi dưỡng 80.000 quân ủy nhiệm và lực lượng này được Vệ binh cách mạng Iran (IRGC) huấn luyện và trang bị, hoạt động trong Syria và đang vận chuyển vũ khí hạng nặng cùng phương tiện cho quân đội Syria.

Quan điểm của Israel là quân đội Iran “chống lưng” Syria trong cuộc nội chiến, gồm cung cấp vũ khí và phương tiện với cớ viện trợ nhân đạo, và huấn luyện cho quân ủy nhiệm. Từ năm 2015, các vận tải cơ quân sự giả máy bay dân sự thường chở quân và vũ khí hiện đại trong đó có UAV từ căn cứ không quân Mehrabad (Iran) qua Syria.

Giới tình báo Israel nhất trí chính IRGC nay đảm nhiệm việc đánh trả đũa Israel. Ở cao nguyên Golan, nơi mà IDF chiếm của Syria năm 1965, quân đội đang tích cực chuẩn bị đối phó chiến tranh biên giới với Iran.

Ông Amos Yadlin, cựu chỉ huy tình báo quân đội Israel, nói với Guardian: “Nguy cơ leo thang lên chiến tranh tổng lực ở Syria hiện cao hơn bao giờ hết. Không nghi ngờ gì nữa, Iran đang lên kế hoạch phản ứng. Chúng tôi sẽ phải chờ xem. Israel cũng sẽ phải quyết định có nên đối đầu với Iran ở Syria, trước khi Iran có đủ vũ khí hay chúng tôi sẽ phải chờ họ xây dựng khả năng quân sự khổng lồ ở Syria, rồi đụng trận với họ trong cuộc chiến tương lai và phải trả một cái giá rất đắt?”.

Trong khi đó, Iran và đồng minh đều cảnh báo nguy cơ leo thang chiến tranh. Ông Hassan Nasrallah, thủ lĩnh Hezbollah đã tuyên bố vụ không kích căn cứ T-4 hồi tháng 4 là “sai lầm tầm lịch sử” của Israel, đẩy nước này vào tình trạng “đối đầu trực tiếp”với Iran: “Đấy là chuyện chưa hề có trong 7 năm qua, Israel trực tiếp đánh IRGC”.

Theo hãng thông tấn nhà nước FARS, ông Ali Shirazi, đại diện của Giáo chủ Ali Khamenei (lãnh đạo tối cao Iran) dọa đánh trả đũa: “Nếu Israel muốn tiếp tục sự hiện hữu gian xảo của họ... thì chúng nên tránh những biện pháp ngu dốt. Iran có thể hủy diệt Israel”.

Nhà nghiên cứu Ali Alfoneh thuộc tổ chức Atlantic Council (Mỹ) chuyên theo dõi sự hiện diện của Iran ở Syria, nói:

“Mục tiêu của Iran là duy trì chế độ Assad, bảo đảm một hành lang từ Iran qua Syria và Bắc Iraq để đến Lebanon. Một khi hoàn thành nhiệm vụ này, Iran đang xem xét khả năng tiến hành một cuộc chiến tranh hạn chế với Israel, nhằm buộc Israel luôn bị đặt trong tình trạng phải đối phó, và Israel phải tăng chi phí những cuộc truy kích chống Iran trong tương lai”.

Trung Trực (theo Guardian)