Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Thiếu xăng ở phía nam là rất đáng tiếc và bất thường

Thiếu xăng rất bất thường

Liên quan đến vấn đề cung ứng xăng dầu, giải trình tại Quốc hội sáng 28.10, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đồng tình và chia sẻ những băn khoăn của các đại biểu quốc hội.

“Xăng dầu là vật tư chiến lược, có ý nghĩa sống còn của mọi nền kinh tế, vấn đề khủng hoảng năng lượng đã, đang và sẽ ngày càng trở nên trầm trọng trong phạm vi toàn cầu”, ông Diên nói, và cho biết ở nước ta, theo quy định hiện hành, vấn đề quản lý cung ứng, kinh doanh xăng dầu được giao cho 7 bộ ngành, cơ quan chức năng và chính quyền 63 tỉnh thành thực hiện.

Do đó, để làm tốt công tác này, cần có sự hợp tác chặt chẽ, nhuần nhuyễn, hiệu quả, nhất là trong bối cảnh có nhiều biến động.

Ông Diên cho biết Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ chính là lập kế hoạch tạo nguồn cung ứng, cùng chính quyền địa phương quản lý hệ thống kinh doanh xăng dầu trên cả nước.

Tuy nhiên, ngành công thương cần sự ủng hộ, giúp đỡ của Ngân hàng Nhà nước, hệ thống ngân hàng thương mại trong việc cho vay, bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp xăng dầu, đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hệ thống phân phối.

Bộ trưởng Diên cho hay, thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ, các bộ ngành chức năng và các địa phương đã nỗ lực cố gắng trong quyết sách, trong chỉ đạo điều hành thông qua các công cụ thuế, phí, quỹ bình ổn và cả chính sách xã hội. Vì thế, thị trường xăng dầu nước ta cơ bản được ổn định, tổng nguồn cung không thiếu, giá cả hợp lý và luôn ở nhóm nước có mức giá bán lẻ thấp nhất trong khu vực và thế giới.

Tuy nhiên, để xảy ra hiện tượng thiếu hàng cục bộ ở hệ thống phân phối, thương nhân phân phối và cửa hàng bán lẻ ở TP.HCM và một số tỉnh phía nam là điều rất đáng tiếc và bất thường. Lý do là dù hoàn cảnh khó khăn giống nhau nhưng phần lớn các tỉnh, thành phố, nhất là phía bắc và miền Trung thì không xảy ra như vậy.

Giải pháp tháo gỡ?

Thời gian tới, để khắc phục tình trạng này, Bộ trưởng Diên cho biết cần thực hiện đồng bộ các giải pháp như hướng dẫn các doanh nghiệp đầu mối, kinh doanh phân phối chia sẻ nguồn cung trong dự trữ của mình để kịp thời chi viện, ứng cứu trong điều hành; phối hợp với Ngân hàng Nhà nước kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu về tiếp cận nguồn vốn bảo lãnh tín dụng.

"Đây được xem là điều kiện tiên quyết để các doanh nghiệp xăng dầu có thể tồn tại, phát huy vai trò quan trọng của mình trong cung ứng cho xã hội cho mặt hàng đặc biệt này", ông Diên nói.

Đồng thời, theo ông Diên, để doanh nghiệp xăng dầu không lỗ và có lỗ thì cũng trong khả năng chịu được ở thời điểm thị trường xăng dầu có nhiều biến động thì Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ ngành chức năng tham mưu cho Quốc hội, Chính phủ và cùng các cơ quan chức năng tiếp tục sử dụng công cụ thuế, phí, quỹ xăng dầu và chính sách an sinh khi cần thiết để điều hành giá bán lẻ xăng dầu phù hợp với biến động giá thế giới; đáp ứng mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định an sinh xã hội.

Ngoài ra, tiếp tục triển khai phần mềm quản lý, phân phối kinh doanh xăng, dầu thống nhất trực tiếp từ Bộ Công Thương đến các doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp đầu mối và thực hiện phân phối; từ các tỉnh, thành phố đến các đại lý bán lẻ trong cả nước nhằm bảo đảm tính khách quan, chính xác, minh bạch, kịp thời. Khẩn trương triển khai việc rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách quản lý trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh xăng dầu.

Trước đó, đại biểu Tạ Thị Yên (tỉnh Điện Biên) nhận xét Việt Nam có chiến lược an ninh năng lượng quốc gia, hai nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, Bình Sơn đảm bảo tới 70 - 80% sản lượng tiêu thụ trong nước, chỉ phải nhập khẩu 20%. Nhưng thời gian qua đã xảy ra hiện tượng "hết xăng" tại một loạt các cây xăng ở TP.HCM, Hà Nội. "Việc xăng dầu thiếu thật hay giả cần phải nghiêm túc nghiên cứu, đánh giá để có giải pháp căn cơ, lâu dài", bà Yên đề nghị.

Theo nữ đại biểu tỉnh Điện Biên, xăng dầu là nhiên liệu, đầu vào của nền kinh tế, một trong những trụ cột quan trọng chính của an ninh năng lượng quốc gia. Giá xăng dầu tác động tới hầu hết ngành kinh tế và đời sống, sinh hoạt của người dân. Vì thế, giá xăng dầu ổn định, các cân đối vĩ mô sẽ ổn định, sản xuất kinh doanh phát triển, tăng trưởng kinh tế và nhà nước lại thu được thuế, phí từ nền kinh tế.

"Cách can thiệp tốt nhất của nhà nước đối với thị trường xăng dầu là bằng chính sách tài khóa, thông qua thuế, phí và làm tốt công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan", bà Yên nói.

Tại phiên thảo luận hôm qua (27.10), nhiều đại biểu quốc hội cũng cho rằng sự phối hợp điều hành của các bộ liên quan còn lúng túng.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) nhận xét tình hình thiếu hụt xăng dầu vẫn đang xảy ra cục bộ, chưa được xử lý dứt điểm. Việc này gây bức xúc và làm ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất của người dân, doanh nghiệp.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) nói cơ quan quản lý cần sớm khắc phục sự đứt gãy chuỗi cung ứng trên thị trường xăng dầu và rút ra bài học kinh nghiệm quản lý, điều hành để không tái diễn.