Bộ GTVT cũng đề xuất muốn đăng ký ô tô phải mở tài khoản

Đề xuất trên được Bộ GTVT nêu ra tại dự thảo tờ trình Chính phủ đề nghị xây dựng Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi),thay thế Luật Giao thông đường bộ năm 2008.

Được biết, đây không phải là lần đầu tiên đề xuất việc chủ ô tô phải có tài khoản ngân hàng. Mới đây, UBND TP.Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ liên quan xây dựng và báo cáo cấp có thẩm quyền ban hành quy định về đăng ký xe, trong đó chủ phương tiện phải có tài khoản được mở tại ngân hàng và có giấy phép lái xe phù hợp để khấu trừ vào tài khoản ngân hàng đối với các trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông được xử lý bằng hình thức phạt nguội.

Trước đó, từ năm 2016, Công an TP.Hà Nội cũng đã đề xuất việc này với lý do việc mở tài khoản sẽ tạo thuận lợi cho quá trình xử lý vi phạm giao thông. Thời điểm đó, cơ quan này cho rằng việc mở tài khoản ngân hàng sẽ tạo thuận lợi cho quá trình xử lý vi phạm giao thông. Qua đó, người bán xe sẽ bắt buộc người mua xe phải sang tên vì nếu không làm sẽ bị trừ vào tài khoản ngân hàng của mình.

Việc có tài khoản này còn tránh tình trạng tác động của các bên liên quan, đảm bảo công bằng cho những người tham gia giao thông. Hơn nữa, việc có tài khoản như vậy đã áp dụng rất nhiều ở các nước, với người sở hữu ô tô thì có 10-20 triệu đồng trong tài khoản ngân hàng không phải là quá khó khăn và cũng thuận tiện cho chủ phương tiện.

Tuy nhiên, kiến nghị này hiện vẫn gặp nhiều ý kiến trái chiều. Bình luận về đề xuất này với phóng viên báo điện tửMột Thế Giới,luật sư Kiều Anh Vũ (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng quy định này có thể hướng đến mục đích tạo sự thuận lợi trong việc nộp phạt của người vi phạm giao thông và thu tiền phạt của cơ quan nhà nước.

Theo đó, người vi phạm có thể sẽ không mất nhiều thời gian đi lại, không phải đến kho bạc nhà nước nộp phạt bằng tiền mặt. Tuy vậy, vấn đề ở đây là cần xem xét về tính hợp lý giữa quy định của pháp luật và quyền của người dân.

“Nếu chỉ vì mục đích “phạt nguội” mà bắt buộc người dân phải có tài khoản ngân hàng khi đăng ký ô tô là chưa thật sự hợp lý, bởi lẽ việc mở hay không mở tài khoản ngân hàng là quyền của người dân. Nếu bắt buộc người đăng ký ô tô phải có tài khoản để “bảo đảm” cho việc phạt nguội là khá khiên cưỡng, ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản (đăng ký ô tô) và sử dụng dịch vụ của người dân (mở tài khoản ngân hàng)”, ông Vũ nói.

Hơn nữa, luật sư cho rằng việc sở hữu ô tô và việc vi phạm pháp luật giao thông dẫn đến bị “phạt nguội” không phải là vấn đề có tính đương nhiên, tất yếu, nên buộc mở tài khoản chỉ để thu tiền phạt là không thật sự thuyết phục.

Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLAW lo ngại quy định này không có khả năng thực hiện. “Việc mở tài khoản ngân hàng là quyền của công dân chứ không phải nghĩa vụ, do đó, không thể ép buộc được vì công dân phải mất tiền mở tài khoản và phải thanh toán chi phí để duy trì tài khoản đó”.

“Quy định này không thể gọi là biện pháp để ngăn chặn hành vi vi phạm giao thông. Trong trường hợp cần ngăn chặn hành vi vi phạm giao thông thì các cơ quan chức năng cần phải tuyên truyền, giáo dục, hướng dẫn người tham gia giao thông chứ không phải là ép buộc người tham gia phải làm thẻ ngân hàng”, ông Hà nói.

Thậm chí, theo quan điểm của ông Hà, có tình trạng người dân mở tài khoản nhưng không để tiền vào trong tài khoản mà chỉ để số dư trong tài khoản thì việc phạt nguội bằng hình thức này cũng không thể thực hiện được.

Việc thanh toán không dùng tiền mặt đã trở thành phương thức thanh toán, giao dịch phổ biến trên thế giới và đang triển khai tại Việt Nam. Tuy nhiên, ông Hà cho rằng nếu bắt buộc người mua và đăng ký ô tô phải mở tài khoản ngân hàng cần được xem xét và thăm dò ý kiến của người dân để thể hiện tính dân chủ, sau đó là khuyến khích thực hiện.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đồng tình với phương án chủ phương tiện phải có tài khoản để khấu trừ nếu có vi phạm giao thông.

“Phạt nguội là cách thức xử lý minh bạch, giúp giảm số lượng cảnh sát giao thông. Các chủ xe kinh doanh phải bắt buộc mở tài khoản, còn chủ xe cá nhân có thể khuyến khích trước, sau đó thực hiện đồng loạt”, ông Thanh nói.

Cùng quan điểm, nói với báo giới, ông Bùi Danh Liên, chuyên gia giao thông cho rằng việc sử dụng tài khoản ngân hàng để nộp phạt vi phạm giao thông sẽ đem lại một số lợi ích như chống tham nhũng, tránh tình trạng rửa tiền, đỡ mất thời gian. Tuy nhiên, việc này cần phải có lộ trình để người dân hiểu ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề này.

Chuyên gia này nêu, thời điểm hiện tại, điều kiện kinh tế của người dân đã được nâng lên,việc có một tài khoản để đảm bảo cho việc xử phạt chính là có lợi với người dân, có lợi cho cơ quan nhà nước. Theo hình thức truyền thống, lái xe vi phạm sẽ phải lấy biên bản đến kho bạc nộp phạt rồi lại quay lại lấy giấy tờ, việc làm này sẽ rất phiền hà cho người vi phạm.

Bên cạnh đó, việc mở tài khoản sẽ khiến cho việc nộp phạt được minh bạch hơn, số tiền nộp phạt chạy thẳng vào ngân hàng, chạy thẳng vào tài khoản của nhà nước. Như vậy sẽ tránh hiện tượng “bôi trơn” giữa người vi phạm với lực lượng cảnh sát giao thông, gây ra nạn tham nhũng.