Bài 3: Đã làm đúng pháp luật thì sao có người kêu oan?

Như trong 2 bài đăng tải vào ngày 29.12.2016 và 14.1.2017, báo điện tử Một Thế Giới đã thông tin, trong khoảng thời gian từ ngày 21.10.2013 đến ngày 7.7.2016, anh Trần Bá Đại là bị can trong vụ án hình sự và bị Công an, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) huyện Cẩm Mỹ truy tố tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Tại phiên tòa sơ thẩm, anh Đại cũng đã bị tuyên án với tội danh này.

Vì vậy, anh Đại bị huyện ủy Cẩm Mỹ khai trừ khỏi Đảng, bãi nhiệm tư cách đại biểu Hội đồng nhân dân; UBND huyện ra quyết định kỷ luật công chức, bị Cơ quan thi hành án dân sự huyện khấu trừ 5% tiền thu nhập hằng tháng để bổ sung quỹ nhà nước.

Sau đó, VKSND H.Cẩm Mỹ căn cứ theo khoản 1 Điều 25 Bộ luật Hình sự ra quyết định đình chỉ vụ án miễn trách nhiệm hình sự đối với Trần Bá Đại. Tuy nhiên, những tổn hại anh Đại đã phải gánh chịu trong suốt quá trình điều tra, xét xử không được bồi thường, khôi phục. Nhận thấy bị oanvà mất mát quá nhiều nênanh Đại đã gửi đơn thư kêu oan đến nhiều cơ quan chức năng có thẩm quyền ở tỉnh Đồng Nai cũng như các cơ quan trung ương.

 
• Bài 1: Đồng Nai: Viện trưởng Viện KSND H.Cẩm Mỹ bị tố cáo cố tình làm sai pháp luật
 
• Bài 2: Có hay không việc Viện KSND H.Cẩm Mỹ cố tình ra quyết định trái pháp luật?

"Từkhi bị khởi tố, bắt tạm giam vì một sự việc mà tôihoàn toàn không hề biết do sự giả dối mà ra, cuộc sống cũng như công việc của gia đình tôigặp nhiều trắc trở. Tôivà những người thânphải chống chọi với nỗi oan mà tôibị vướng phải.Uy tín, danh dự của một đời người đã và đang bị ảnh hưởng mà chưa biết đến khi nào mới được gột rửa.Nếu nỗi oan ức của tôikhông được các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai giải quyết minh bạch thì nó sẽ còn kéo dài… và các con tôisẽ là thế hệ tiếp theo phải gánh chịu tai tiếng từ oan sai của người cha", anh Đại bày tỏ.

Oan sai bắt nguồn từ đâu?

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 22.7.2014, Tòa án nhân dân (TAND) huyện Cẩm Mỹ tuyênanh Trần Bá Đại và ông Võ Văn Bảy phạm tội “thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng”;xử phạt anh Đại 1 năm, ông Võ Văn Bảy 1 năm6 tháng cải tạo không giam giữ; khấu trừ 5% thu nhập để sung quỹ nhà nước.

Trongphiên tòa phúc thẩm ngày 21.1.2015 tạiTAND tỉnh Đồng Nai, thẩm phán, chủ tọa phiên tòa Nguyễn Long Châu tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm nêu trên, giao hồ sơ vụ án về cho VKSNDH.Cẩm Mỹ giải quyết theo thủ tục chung, trả hồ sơ yêu cầu xác minh thẩm quyền điều tra và điều tra lại từ đầu.

Như vậy, việc hủy toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Đồng Nai có thể đượchiểu làtrong quá trình điều tra, xét xử vụ án ở cấp sơ thẩm của huyện Cẩm Mỹ đã tồn tại những điều chưa được làm rõhoặc xử lý chưa đúng?

Để tìm hiểu về các thông tin trên, ngày 13.3.2017, phóng viên báo điện tử Một Thế Giới đã có buổi trao đổi với ông Hà Thế Nam, thẩm phán,chủ tọaphiên tòa sơ thẩmtại trụ sở TAND H.Cẩm Mỹ.

Trong khi trao đổi, ông Hà Thế Nam khẳng định, tất cả các quá trình tố tụng, xét xử tại phiên tòa sơ thẩm đều được làm theo cáo trạng Viện Kiểm sát, kết quả điều tra của Cơ quan điều tra H.Cẩm Mỹ và tất cả những gì trong bản án sơ thẩm đưa ra đều hoàn toàn đúng. Ông là thành viên của Hội đồng xét xử đồng thời cũng là thẩm phán, chủ tọa phiên tòa nên khi xét xử tất cả đều căn cứ theo luật, theo giới hạn xét xử của Viện Kiểm sát, của cơ quan điều tra.

Ông Nam cho biết thêm, sau khi TAND tỉnh Đồng Nai hủy bản án sơ thẩm, chuyển về VKSND H.Cẩm Mỹ để điều tra lại thì bản án tại phiên tòa sơ thẩm bị hủy hoàn toàn. Khi nào VKSND H.Cẩm Mỹ chuyển hồ sơ, yêu cầu truy tố thì tòa án mới tiến hành xét xử lại. Tuy nhiên, VKSND huyện đã đình chỉ vụ ánkhông tiến hành xét xử nữa.

Khi TAND tỉnh Đồng Nai hủy toàn bộ bản án sơ thẩm thì có thể được hiểu là những bị can trong vụ án vô tội?Vì saoTAND tỉnh Đồng Nai lại tuyên hủy bản án và yêu cầu điều tra lại từ đầu trong khinhững hoạt động điều tra, xét xử ở cấp sơ thẩm đượcông Hà Thế Nam khẳng định là hoàn toàn đúng? Việc xét xử thực hiện theo kết luận của Cơ quan điều tra cũng như cáo trạng của VKSND thì hai cơ quan này có trách nhiệm như thế nàokhi xảy ra oan sai?

Vì sao đình chỉ vụ án theokhoản 1 Điều 25 BLHS?

Sau khi TAND tỉnh Đồng Nai hủy bản án sơ thẩm của TAND H.Cẩm Mỹ,ngày 11.8.2015, VKSND H.Cẩm Mỹ đãcó bản cáo trạng số 45/CT-VKS-HS.

Cáo trạng số 45/CT-VKS-HS ngày11.8.2015 của VKSND H.Cẩm Mỹ

Trong cáo trạng nêu rõ: “Truy tố ra trước Tòa án nhân dân huyện Cẩm Mỹ để xét xử đối với các bị can Trần Bá Đại, Võ Văn Bảy về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” được quy định tại khoản1 Điều 285 Bộ luật Hình sự”.

Tuy nhiên, trong cuộc trao đổi với ông Hà Thế Nam tại TAND H.Cẩm Mỹ thì được biết, sau khi tòa phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm, giao VKSND H.Cẩm Mỹ điều tra lại thì đến nay Tòa án huyện vẫn chưa được nhận hồ sơ vụ án từ VKSND huyện cũng như quyết định truy tố các bị can để tiến hành xét xử.

Mặc dù trong cáo trạng của VKSND H.Cẩm Mỹ đã có quyết định truy tố ra trước TAND H.Cẩm Mỹ với các bị can Trần Bá Đại, Võ Văn Bảy về tội “Thiếu trách nhiệm gậy hậu quả nghiêm trọng” được quy định tại khoản 1 điều 285 Bộ luật Hình sự, nhưng lại không tiến hành xét xử mà chỉ đưa ra quyết định đình chỉ vụ án. Vì sao VKSND H. Cẩm Mỹ lại làmnhư vậy? Phải chăng ở đây còn có điều gì ẩn khuất?

Quyết định số 279/QĐ-VKS ngày 6.7.2016 của VKSND H.Cẩm Mỹ, căn cứ khoản 1 Điều 25 Bộ luật Hình sự đình chỉ vụ án vàmiễn trách nhiệm hình sự cho bị can Trần Bá Đại về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Quyết định số 279/QĐ-VKS ngày 6.7.2016, quyết địnhđình chỉ vụ án và miễn trách nhiệm hình sự đối với anh Đại

Luật sưPhạm Công Út cho biết, khoản 1 Điều 25 Bộ luật Hình sự quy định rõ:“Miễn trách nhiệm hình sựtheo khoản 1 điều 25 Bộ luật Hình sự là do chuyển biến của tình hình xã hội hoặc người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội”.

Việc VKSND H.Cẩm Mỹ đình chỉvụ án như vậy đối với anh Trần Bá Đạilà hoàn toàn trái quy định của pháp luật, tạo ra oan sai và khiến người bị oan sai không được xin lỗi, bồi thường theo luật định. Đồng thờikhông đảm báo tính công bằng đối với anh Trần Bá Đại vìtrong hai trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 25 thìanh Đại hoàn toàn không rơi vàotrường hợp nào theo quy định tại điều này.

Điều này khiến dư luận đặt ra nhiều nghi vấn về việc thụ lý vụ áncủa Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát, Tòa án ở cấp sơ thẩm của huyện Cẩm Mỹđã thực hiện nghiêm túc và minh bạch hay chưa? Danh dự, nhân phẩm và nhữngthiệt hại về vật chất, tinh thần của anh Đại, ai sẽchịu trách nhiệm?