AstraZeneca tạm dừng thử nghiệm vắc xin COVID-19 sáng giá, cổ phiếu cty Trung Quốc giảm sốc

Cổ phiếu công ty Chế phẩm sinh học Khang Thái giảm sốc vì AstraZeneca tạm dừng thử nghiệm vắc xin COVID-19

Ngày 9.9, AstraZeneca thông báo vẫn đang chờ chuẩn đoán cuối cùng trong khi một ủy ban độc lập xem xét dữ liệu an toàn về vắc xin. Giám đốc Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) Francis Collins cũng cho biết họ đang rà soát xem còn có trường hợp nào gặp vấn đề tương tự hay không.

Tháng 7 vừa qua, AstraZeneca từng tạm dừng thử nghiệm vắc xin COVID-19 khi một tình nguyện viên mắc chứng đa xơ cứng. Đơn vị độc lập sau đó xác nhận chứng đa xơ cứng không liên quan đến vắc xin.

Bộ trưởng Y tế Anh - Matt Hancock tuyên bố cần chờ kết quả điều tra mới có thể xác định số phận của của hoạt động thử nghiệm vắc xin COVID-19. Giới chức y tế đảo quốc sương mù đang khẩn trương xem xét thông tin để sớm ra quyết định có nên tiếp tục thử nghiệm hay không.

Tờ Financial Times dẫn nguồn thạo tin tiết lộ thử nghiệm sẽ khôi phục trong tuần tới. Phía AstraZeneca không đưa ra mốc thời gian cụ thể.

Là ứng viên sáng giá, vắc xin COVID-19 do AstraZeneca hợp tác cùng đại học Oxford phát triển bắt đầu được thử nghiệm tại Anh vào cuối tháng 5 với hơn 12.000 tình nguyện viên (từ 5 tuổi đến hơn 70 tuổi). Thử nghiệm giai đoạn cuối ở Mỹ với mục tiêu 30.000 tình nguyện viên vừa khởi động tuần trước, bên cạnh thử nghiệm ở Brazil và Nam Phi. AstraZeneca còn dự định thử nghiệm ở Nhật Bản và Nga nhằm đạt mục tiêu 50.000 tình nguyện viên toàn cầu.

Sau khi xuất hiện thông tin tạm dừng thử nghiệm, Hàn Quốc cho biết sẽ cân nhắc kế hoạch tham gia sản xuất vắc xin này.

Thông tin bất lợi trên khiến cổ phiếu AstraZeneca ở sàn giao dịch Luân Đôn mất đến 3% giá trị. Cổ phiếu công ty Chế phẩm sinh học Khang Thái (đơn vị ký thỏa thuận sản xuất vắc xin cho AstraZeneca tại Trung Quốc) trên sàn giao dịch Thẩm Quyến cũng giảm sốc 16,6%.

Chuyện bình thường trong quá trình thử nghiệm vắc xin

Giáo sư Ian Jones thuộc đại học Reading cho biết: “Hệ quả tất yếu của thử nghiệm vắc xin nào đó ở quy mô lớn là một số người bỗng nhiên bị bệnh vì những nguyên nhân khác nhau. Chúng ta nên chờ kết quả điều tra”.

Leukocare, công ty Đức nghiên cứu loại vắc xin COVID-19 tương tự như của AstraZeneca/Oxford, cũng đồng tình rằng vấn đề về độ an toàn lộ ra trong lúc thử nghiệm quy mô lớn là có thể đoán trước. Chỉ cần chứng minh được vấn đề không liên quan đến vắc xin thì thử nghiệm sẽ tiếp tục.

Theo Charlie Weller, người đứng đầu Chương trình Vắc xin thuộc tổ chức Wellcome: “An toàn phải được cân nhắc trước tiên, tạm dừng thử nghiệm chờ điều tra là đúng đắn. Đây là một phần bình thường trong thử nghiệm vắc xin quy tụ hàng ngàn người tham gia. Ta cần nhanh chóng tìm hiểu bệnh mà tình nguyện viên mắc phải có mối quan hệ nào với vắc xin hay giả dược hay không”.

Giảng viên James Gill thuộc Trường Y Warwick nhận định: “Trong quá trình phát triển bất kỳ loại thuốc nào, người thử nghiệm sẽ xuất hiện tác dụng phụ. Họ cũng sẽ bị bệnh một cách tự nhiên khi đã tiêm vắc xin. Chúng ta đều biết vắc xin cúm không gây bệnh cúm, nhưng vài trường hợp không may trong khoảng thời gian họ được tiêm chủng”.

Theo giáo sư Stephen Evans thuộc Trường Y học nhiệt đới và vệ sinh dịch tễ Luân Đôn, thử nghiệm có tình nguyện viên trên 70 tuổi tham gia dễ xuất hiện chuyện ngoài ý muốn. Tuy nhiên ông nhận định quyết định tạm dừng thử nghiệm là minh chứng cho thấy AstraZeneca/Oxford thực hiện công việc rất cẩn trọng, kiểm soát kỹ càng quá trình.

“Còn quá sớm để kết luận vắc xin gây tác dụng phụ. Ngay cả khi đã có kết luận vắc xin là nguyên nhân thì vẫn còn nhiều yếu tố gây ảnh hưởng khác”, giáo sư Evans nhấn mạnh.

Vắc xin của AstraZeneca/Oxford thông qua adenovirus để đưa vật liệu di truyền SARS-CoV-2 (gây bệnh COVID-19) vào cơ thể, thúc đẩy hệ miễn dịch xây dựng cơ chế chống nhiễm trùng trong tương lai. Vắc xin phát triển bởi CanSino (Trung Quốc) và Viện nghiên cứu Gamaleya (Nga) đều áp dụng cách thức tương tự. Song, Gamaleya dùng adenovirus ở người, còn loại của AstraZeneca/Oxord dùng adenovirus ở tinh tinh.

Bằng cách chọn adenovirus ở tinh tinh, AstraZeneca/Oxord giảm nguy cơ hệ thống miễn dịch tấn công vector thay vì SARS-CoV-2 do nhiều người có sẵn kháng thể chống adenovirus trước đó.

Cẩm Bình (theo Reuters)