Anh chặn công ty Trung Quốc mua nhà máy sản xuất chip lớn nhất nước

Nexperia Holding NV là nhà sản xuất chip có trụ sở chính tại thành phố Nijmegen (Hà Lan). Nexperia Holding NV là công ty con của Wingtech Technology (có trụ sở tại thành phố Gia Hưng, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc).

Theo một người quen thuộc với vấn đề này, Nexperia Holding NV (Hà Lan) sẽ buộc phải bán 86% cổ phần Newport Wafer Fab ở xứ Wales mà họ mua vào tháng 7.2021 trong thỏa thuận trị giá khoảng 63 triệu bảng Anh (75 triệu USD).

Nexperia Holding NV từng nắm giữ một cổ phần nhỏ của Newport Wafer Fab trước tháng 7.2021, trước khi có các quy tắc tiếp quản mới từ Anh.

Grant Shapps, Bộ Kinh doanh, Năng lượng và Chiến lược Công nghiệp Vương quốc Anh (BEIS), nhận thấy nguy cơ với an ninh quốc gia từ “tiềm năng giới thiệu lại các hoạt động chất bán dẫn hỗn hợp” tại Newport Wafer Fab ở xứ Wales, đề cập đến các chip tiên tiến được sử dụng trong các ứng dụng như ô tô điện, và “các hoạt động đó có nguy cơ làm suy yếu khả năng của Vương quốc Anh”.

Tuyên bố cho biết tầm quan trọng của Newport Wafer Fab với cụm nghiên cứu và kinh doanh có liên quan ở miền nam xứ Wales cũng là một yếu tố.

Đây là lần thứ hai phía Trung Quốc bị chặn tiếp quản công ty bởi Đạo luật An ninh Quốc gia và Đầu tư mới của Vương quốc Anh, có hiệu lực vào tháng 1.2022.

Quyết định này cho thấy sự cảnh giác ngày càng tăng với đầu tư từ Trung Quốc vào Vương quốc Anh sau khi Bộ trưởng BEIS trước đây là Kwasi Kwarteng phủ quyết việc mua lại một công ty thiết kế điện tử vào tháng 8.

Những người mua tiềm năng cho Newport Wafer Fab có thể đang chờ đợi ở cánh gà, bao gồm cả một tập đoàn do Ron Black, cựu giám đốc điều hành công ty thiết kế chip Imagination Technologies Group Ltd (Anh).

Trong một tuyên bố gửi qua email, Nexperia Holding NV cho biết bị sốc trước quyết định này, không chấp nhận những lo ngại về an ninh quốc gia được nêu ra và sẽ kháng cáo để lật lại lệnh này.

“Quyết định đó gửi một tín hiệu rõ ràng rằng Vương quốc Anh đã đóng lại việc giao dịch”, Toni Versluijs, Giám đốc Nexperia Holding NV tại Vương quốc Anh, cho biết.

Newport Wafer Fab tạo ra các đĩa bán dẫn có khắc các vi mạch trên đó. Những chip này được lắp ráp tại châu Á và phần lớn sử dụng trong các ứng dụng đơn giản như công tắc nguồn, nhiều trong số đó lắp vào ô tô.

Newport Wafer Fab đã qua tay một loạt chủ sở hữu quốc tế kể từ khi được thành lập vào năm 1982 và được mua lại vào năm 2021 từ người quản lý cũ Drew Nelson.

Một phần của cuộc tranh cãi liên quan đến cơ sở Newport Wafer Fab phần lớn không được sử dụng tại xứ Wales, từng được thiết lập để trở thành hạt nhân cho các chip phức tạp hơn dùng trong công nghệ như nhận dạng khuôn mặt, 5G, ô tô điện.

Kể từ khi thỏa thuận, Newport Wafer Fab chỉ sản xuất chip theo nhu cầu của Wingtech Technology và cho biết sẽ cần một kế hoạch kinh doanh khả thi để chuẩn bị cơ sở sản xuất bán dẫn hỗn hợp.

Zhang Xuezheng, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Wingtech Technology, là kỹ sư người Trung Quốc đứng sau nỗ lực táo bạo của công ty để mua nhà sản Nexperia Holding NV với giá 3,6 tỉ USD vào năm 2018. Ông giữ chức Giám đốc điều hành Nexperia Holding NV kể từ tháng 3.2020.

Nexperia Holding NV có các cơ sở sản xuất wafer (đĩa bán dẫn) ở Vương quốc Anh và Đức, cũng như các nhà máy lắp ráp thiết bị tại Trung Quốc, Philippines và Malaysia. Công ty có hơn 25.000 khách hàng trên toàn thế giới và sản xuất hơn 15.000 loại sản phẩm.

Việc mua lại Nexperia Holding NV giúp Wingtech Technology phát triển một hệ thống dây chuyền công nghiệp đầy đủ hiện bao gồm thiết kế chip bán dẫn, sản xuất, lắp ráp và thử nghiệm đĩa bán dẫn.

Nexperia Holding NV nắm giữ 15% cổ phần trong nhà máy Newport Wafer Fab ở xứ Wales vào năm 2019, với tùy chọn kích hoạt mua lại 100% và đưa hai giám đốc vào hội đồng quản trị Newport Wafer Fab nếu công ty này gặp khó khăn về tài chính.

Newport Wafer Fab chuyên tạo ra chip silicon wafer 200 mm được sử dụng đặc biệt trong sản xuất ô tô điện. Cần đầu tư mới để đáp ứng các đơn hàng bán dẫn do Wingtech Technology đặt, Nexperia Holding NV đã thực hiện quyền tiếp quản toàn bộ nhà máy Newport Wafer Fab ở xứ Wales vào năm ngoái.

Nhu cầu từ Wingtech Technology có thể sẽ tăng lên sau khi công ty này trở thành một trong những nhà thầu Trung Quốc mới nhất cho Apple.

Wingtech Technology đã tự đặt mình vào vị trí nhà cung cấp cho Apple sau khi mua lại Guangzhou Delta Image Tech (sản xuất máy ảnh) từ Ofilm Group với giá 2,4 tỉ nhân dân tệ (337 triệu USD) vào tháng 5.2021.

Apple đã bỏ Ofilm Group khỏi danh sách nhà cung cấp vào tháng 3.2021 sau khi hãng này bị đưa vào danh sách đen thương mại của Mỹ vì cáo buộc tham gia vào một chương trình chuyển người dân tộc thiểu số từ Tân Cương, miền tây Trung Quốc, đến làm việc tại các nhà máy công ty.

Wingtech Technology khởi đầu là nhà sản xuất thiết kế gốc (ODM) smartphone cho các khách hàng Trung Quốc như Xiaomi Corp và Huawei Technologies Co.

Theo một báo cáo của hãng Counterpoint Research vào tháng 9, Wingtech Technology là ODM smartphone lớn thứ ba thế giới, với 20% thị phần toàn cầu từ các công ty thuê ngoài, trong nửa đầu năm 2022.

Giám sát chặt chẽ hơn các giao dịch công nghệ của các hãng Trung Quốc

Hồi tháng 7, Kwasi Kwarteng (Bộ trưởng BEIS lúc đó và nay là Bộ trưởng Tài chính Vương quốc Anh) đã chặn Đại học Manchester chia sẻ công nghệ camera chuyển động với công ty Trung Quốc, bằng cách sử dụng các quyền lực an ninh quốc gia mới.

Theo trang SCMP, Kwasi Kwarteng đã ngăn Đại học Manchester (Anh) chia sẻ công nghệ camera Scamp-5 và Scamp-7 với Beijing Infinite Vision Technology, nhà sản xuất công nghệ kết xuất 3D được sử dụng trong thiết kế kiến ​​trúc, màn hình đa phương tiện và hoạt hình.

“Có khả năng công nghệ này được sử dụng để xây dựng khả năng quốc phòng hoặc công nghệ, điều này có thể gây ra rủi ro an ninh quốc gia cho Vương quốc Anh. Những rủi ro đó sẽ phát sinh khi chuyển giao tài sản trí tuệ cho bên mua”, Kwasi Kwarteng tuyên bố trong lệnh cuối cùng.

Ngoài kết xuất 3D, công nghệ camera Scamp-5 và Scamp-7 có thể được sử dụng trong camera giám sát trẻ em, máy bay không người lái và các thiết bị giám sát khác. Các công nghệ này cho phép máy ảnh xử lý số lượng lớn hình ảnh hiệu quả hơn.

Đại học Manchester cho biết sẽ tuân theo quyết định của chính phủ Anh. Phát ngôn viên của đại học này nói: “Chúng tôi có các quy trình nội bộ kỹ lưỡng để xem xét các thỏa thuận quốc tế được đề nghị. Những quy trình này đã được tuân theo trong trường hợp này và theo luật, chúng tôi đã tự nguyện chuyển thỏa thuận này cho chính phủ Anh. Tất nhiên, chúng tôi sẽ tuân theo quyết định đã được đưa ra”.

Đây là lần đầu tiên bộ trưởng Vương quốc Anh dụng quyền hạn mới để ngăn chặn một thỏa thuận theo Đạo luật đầu tư và an ninh quốc gia, trao cho chính phủ quyền hạn tương tự như Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) để dừng các giao dịch có thể gây tổn hại đến an ninh quốc gia.

Trả lời cuộc điều tra của Quốc hội về ngành công nghiệp bán dẫn Vương quốc Anh, Nexperia Holding NV cho biết họ không bị kiểm soát bởi chính phủ Trung Quốc và nêu rõ các chứng chỉ châu Âu của mình với tư cách là một công ty Hà Lan.

“Đội ngũ quản lý của Nexperia chủ yếu bao gồm các người kỳ cựu trong ngành ở châu Âu và Mỹ, vốn đã có thời gian dài gắn bó với các công ty như Texas Instruments, Infineon, Royal Philips, NXP và các công ty bán dẫn toàn cầu hàng đầu khác”, Nexperia nêu trong một văn bản chứng minh vào tháng 6.2022.

Việc giám sát chặt chẽ hơn các giao dịch công nghệ của các hãng Trung Quốc và các công ty nước ngoài khác diễn ra khi quan hệ Trung - Anh trở nên xấu đi những năm gần đây về các vấn đề từ việc thực thi luật an ninh quốc gia gây tranh cãi với Hồng Kông đến cáo buộc vi phạm nhân quyền ở khu tự trị Tân Cương.

Hồi tháng 5.2022, Kwasi Kwarteng nói ông có kế hoạch ngừng tất cả viện trợ nước ngoài cho Trung Quốc từ Vương quốc Anh, nói rằng số tiền này có thể được sử dụng tốt hơn ở các quốc gia khác.